موقعیت زنها در عهد باستان: به پیشوازهشتم مارچ روزجهانی زن

موقف زن  در عهد باستانk
نجیبه آرش

از نظر پژویشګران یونانی(پلوتارک ) در زمان بر بریت ، مردها نسبت  به زنان شان ، بسیار حسود و به شدد مواظب  بودند  تا چشم بیګانه به زنهای شان  نیفتد وحتی از کنیزان خریده شده ی خود نیز حراست میکردند ، زمانیکه قبیله ها از یکجا بجای دیګرانتقال میکردند ، زنان شان در حصار چادر ، بالای چارپایان قرار داشتند ۰ اما پژویشګران ایرانی در دوره هخامنشی ها، مسآله حصارت زن در چادررا حقیقت ندانستند  و اضافه می کنند که از بررسی شرایط دستمزدها دیده می شود که مرد و زن در کنار همدیګر کار می کردند و از حقوق برابر ، برخوردار بودند و بعضآ حتی کارهای دشوارتر را هم به عهده داشتند ۰ مثلآ : ګروهای عظیم از زنها  دوشادوش مردها در کار کشاورزی ، دام پروری ، سنګ سایی ، سنګ تراشی و صیقل کاری که به  ظرافت  بیشتری ضرورت داشت ، توسط  دستهای ظریف  زنها ، انجام  میشد ۰در زمان قدیم  ، برمی خوریم  به این که پیشه بیشتر زنها ، د وخت و د وز لوح های تخت جمشید بوده که از آنجا به خیاطی ودوخت  لباس های ساده و پر زرق وبرق و سوزن کاری های بسیار هنرمندانه ، اشتغال پییدا کردند۰تاریخ نویسان نګاشته اند که در عصرامپراتوری داریوش ، امکانات آموزش های هنری ومهارت های  حرفه ای برای  زن ومرد یک سان و حقوق آنان نیز برابر بوده است

که متآسفانه جهان قرن ۲۱تا هنوز برای بدست آوردن این عدالت  مبارزه می کند !؟ البته این را نیز باید متذکر شدکه زنها علاوه بر کار بیرون از منزل  ،به کارهای روز مره خانواده نیز می پردازند، مثل: به د نیا آوردن کودک و بزرګ ساختن آن !   در این  صورت  از کار بیرون معاف می شدند ، در طول  مرخصی زایمان در پهلوی  حداقل مزد ، اضافه حقوق ( جو و آب جو ) نیز در یافت کرده به آن ګذاره  می کردند ، در عین حال معلوم می شد که شاه  از نوزادان  پسر نسبت به دختر  ، خرسند می شد ۰ چرا که اضافه  حقوق  برای پسر د و برابر، یعنی ۲۰ لیتر جو و ۱۰ لیتر  شراب یا آب جو ، بود  و این اولین فرقی است  که بین  مرد و  زن دیده شده  است ، مرخصی خانم های باردار ، پنج ماه بود۰ پس از این آنها حق داشتن  کار بیرون از منزل  را کوتاه کنند . تا قادر  به و ظایف خانه داری خود نیز باشند ، ضمنآ در لوح های ګلی می بینیم که زنها می توانستند  به پست های بالاتر نیز برسند ، مثلا:  در کارګاه های نساجی و خیاطی اکثرآ سرپرستی و مدیریت با  زن ها بود ،اما زن های  خانواده های شاهی از موقعیت دیګری برخوردار بودند ، آنها عقب دیوار های حرم سرا پنهان  نمی ماندند، بل که بر عکس آزادی عمل داشتند  ،نفقط املاک بزرګ بلکه کارګاه های عظیم با همه کارکنان و درآمد های ګزاف آن جز ملکیت شان بود ۰ در لوح های ګلی در مجموع با نام های چهار زن از خانواده شاهی داریوش کبیر بر میخوریم: آتوسا، ارتیستونه،رته بام، اپاکیش۰ آتوسا بزرګترین دختر کورش همسر داریوش بزرګ و مادر خشایارشاه،این ها همه سهم مالیاتی(جو، ګندم و انجیر داشتند۰ ملکه ارتیستونه که دایما برای باز دیداملاکش و دیدن شاه بین شوش و تخت جمشید در سفر بود،مصارف ګزافی از او  وهمراهانش ، شامل : آرد ، آب جو ، غذای آماده ، انګور ،انجیر و خوراکه های دیګر ۰ به ګمان اغلب که ملکه ارتستونه در آغاز سال ۵۰۴ پیش از میلا د ، ضیافت بزرګی در تخت جمشید  داده بود که در آن بیش از  ۲۰۰۰ مهمان  را  دعوت  داشت ۰و همین  طور مخارج  بسیار ګزافتری به نام ملکه ( رته بامه ) ثبت شده است ۰ نو یسنده ګان یونانی اګر چه  چندان توجع به او نکرده اند ، اما به نظر می رسد که دارای  موقعیت مهمی  بوده است ، داریوش پس از رسیدن به  سلطنت  با  ارته بامه ، ازدواج کرد واز این چنین بر می آید که ( رته بامه ) دارای  املاک زیادی  بوده است ،مثلا : نامه ی که به حساب ، رس ( ګلی کوزه ګری ) که دارای مقدار آهک می باشد ، از کاخ  اش  در شولګه به روی  چرم  ظاهرآ  با خط آرامی فرستاده بود، در آن نامه دستور داده بود که : حساب  ( رس ) ها طبق سند به حساب های مربوطه رسیده ګی شود، از این جا معلوم  می شود  که ملکه شخصآ به حساب  ( رس ) ها نظارت دقیق داشت۰ او نیز  مصارف بلند ی داشت ، مثلآ  یک قلم مصارف  شراب او در شوش به ۲۳۶۰ لیتر رسید بود، و همچنان  تاریخ نویسان از سند ۲۵۵ راس بز و ګسفند خبر می دهند  که در تخت جمشید  در حضور ملکه ،کشته وبه مصرف رسیده و ملکه با مهر خود تایید کرده است ، در مهرملکه  سوارکاری نیزه بدست در حال تعقیب دو ګره خر،حک شده است ، نقش مهر وی  نقش زنانه  نیست ، واین شاهد  بر این امر است که زن های  آریانا زمین تمایل  به استقلا یت و برابری با شوهران  شان داشته اند ، و از لحاظ اقتصادی وابسطه به مرد ها  نه بودند ۰ رته با مه  نه تنها املاک  بزرګ در ( الیمایس ) داشت بل  که صاحب کارخانه  ها با کارګران زیاد بود ، شماری  کارګران اواز۲۰تا۴۸۰ نفر ثپت شده است ۰ حقوق کارګران  از مالیات  تادیه  می شد ،کارګران نه تنها غله بلکه  : شراب ( آب جو ) انار ،توت وانجیر نیز دریافت می کردند  ۰ از کار این ملکه ها چنین بر می آید که آنها عروسک های  محبوس در حرم سرای شاه هان نبودند، کارګاههارا سرپرستی  می کردند، برای کار های ګوناګون خود ،کارګران مخصوص  داشتند و مسوول ګزارش دهی به دیوان  شاه  بودند ۰  در حریم شاهی زنان بسیاری زندګی می کردند اما زندهګی  انبوه مردم عادی به صورت  تک همسری می ګذشت  ، واز  اسناد  بر می آید که : در دیګر بخش های امپراتوری  هخامنشیان  مثل : بابل ومصر  تک همسری شیوه ی  معمول و همګانی زندګی  خانوادګی بود ،زن های این مناطق شخصیت های حقوقی کاملآ مستقلی داشتند ، این ها بد ون آنکه ثروت شخصی خود را از دست  بدهند  می توانستند  دعوای  حقوقی طرح  کنند ویا

 طلاق بګیرند ، البته قوانین در همه جا یکسان نبوده  ولی از لوح  های دیوان  تخت جمشید بر می آید که زمان  فرمان روایی داریوش  بزرګ ، زن  از مقام بزرګی برخوردار بوده است ۰اګر چندی ازاین هم پیش برویم  در اوستا  واژه زن ریشه وزنده ګی است، در آیین باستان  زمین نماد زن ومادر است، از این  رو زنان را با مردان  برابر دانسته  قابل حرمت و احترام ، می دانند

 

برداشته شده از سایت درفش کاویانی

تخلیص وباز نویسی از نجیبه آرش

امکان ثبت دیدگاه وجود ندارد.