دسته: مقالات عمومی

درین جریان  روز و شب پر معضله و بعضاً خطیر و وحشتناک، شیوع  روز  افزون مرض  ویروس کرونا، که من راجع به آن چندی قبل  مصاحبۀ ویژۀ مسلکی با آقای محمد  قوی کوشان  مدیر  مدبر  جریدۀ مردمی امید نمودم،    و در سایت پر محتوای بانوی نویسنده و فرزانه ماریا دارو نیزبه نشررسید، تا  همین لحظه که این سطور رامینویسم، نه کدام   دوای  مؤثر برای معالجۀ مبتلایان و نه کدام  واکسین   مؤثر  برای وقایه وقطع زنجیر  خبیثۀ کرونا دردست آمده، و تنها در ایالات متحدۀ امریکار وزانه حدود    دوهزار نفر رامی کُشد و  دههاهزار  مبتلامی شوند، لذا جهان بشریت بیصبردانه در  انتظار نتیجۀ قاطع مراکز  علمی طبی است تا روزنۀ روشنی در اخیر تونل  بانظرداشت این شیوع   عالمگیر  مذلت آور   همگانی، یگانه وسیلۀ   فعلی علاوه برتدابیر    حفظ الصحو که در سراسر  جهان تلقین میشود، مهمترین مجادله با آن مقاومت انسانی روحی وروانی مردم میباشد، که باتقویه ونگه داشتن مبارزه و معافیت طبیعی بدن از پا نیفتد و دست وپنجه نرم کند. زیرا معافیت طبیعی یا (نچرل ایمونیتی) انسان درقدم اول برای مبارزه باجراثیم مرض قد علم میکند و ازتکثیر آن جلومیگیرد، درغیرآن اندیشه های تاریک و ترس و وسوسه، این مبارزۀ طبیعی راکاهش میدهد. برای تقویۀ این مبارزه باید اولتر ازهمه در نهادخود صلح وصفای باطنی وتحمل و روشنی معنوی رادریابیم.

ادامه خواندن صلح باطنی از طریق مراقبه : دکتور عبدالواسع لطیفی

ادبیاتافغان: ابومنصور محمد بن احمدبلخی (دقیقی بلخی) شاعر شناخته شده و بزرگ دری زبان بود. زنده‌گانی کوتاه او در دربار‌های امرای سامانی منصور بن نوح و نوح بن منصور- آل محتاج چغانیان – امیرفخرالدوله احمد بن محمد گذشت. پیش از او مسعودی مروزی شاعر اواخر قرن سوم هجری منظومه کوتاهی از تاریخ داستانی افغانستان قدیم ترتیب داده بود و دقیقی دومین‌بار به این کار دست زد. متنی که او از آن استفاده می‌کرد شاهنامه منثور ابومنصوری بود که به فرمان ابومنصور محمد بن عبدالرزاق بلخی به دست چند تن دانشمندان و دهقانان خراسان در شرح تاریخ داستانی خراسان تا پایان عهد سامانی فراهم آمده بود.

ادامه خواندن ادبیات افغان: زندگی و شعر دقیقی بلخی: حبیب عثمان

 موسسات تحقیقات علمی جهان با ارائه ای ارقام وشاخص ها ، هوشدار میدهند که :  بالاثروسعت شیوع مرض کرونا ، جهان دچار بحران کم سابق شده است . این منابع ، پائین افتادن سطح محصول ناخالص اجتماعی وافزایش رقم بیکاران را درسال جاری ، تشویش آور میدانند. آنها از محاسبات خویش این نتیجه را میگیرند که کشورهای زیادی ، رشد منفی اقتصادی را تجربه خواهند کرد. بانک جهانی با ارزیابی کشورهای متضررشونده ای جنوب شرق آسیا طی سال2020 ، افغانستان را درمقام اول فهرست ارائه کرده ای خود ، جا داده است . اینکه کشورما با سرازیر شدن آن همه پولها دردو دهه ای اخیر، همیشه مقام بحران زده ترین را احرازمیکند ، دلایل مشخصی دارد که افغانهای آگاه ووطندوست آنرا میدانند . اما یادآوری مجدد آن در اوضاع و احوال کنونی ، از نظر این قلم ضروری پنداشته میشود . تا توجه به آن معطوف گردد. روی همین ملحوظ ، تعدادی ازین عوامل، اینک معرفی شده و به مباحثه گرفته میشود : 

ادامه خواندن  افغانستان به بحران شدید اقتصادی روبرو است: میرعنایت الله سادات

یکی از مواردی که امروزه سازمان های بزرگ و موفق به آن توجه جدی و بهینه دارند، رضایت کارمند از سازمان می باشد. آنها دانسته اند که راز موفقیت سازمان در چه نهفته است.

برعکس سازمان های که تا هنوز ندانسته اند چگونه می توانند به افزایش فروش محصول و یا هم پرستیژ سازمان خود بها ببخشند، کارمندان و رضایت آنها را نادیده گرفته اند. 

به یک کلام موزون می توان گفت که رضایت کارمند می تواند سازمان را به مدارج عالی و عدم رضایت آن سازمان را به پایین تریت سطح پرستیژ کاهش دهد. رضایت کارمند همان هدفی را دنبال می کندکه در انجام سازمان می خواهد به آن برسد، همانا فروش محصول، خدمات عالی برای مشتریان و پرستیژ سازمان،  پس چه خوب است که این موضوع را در مرحله ی سر آغاز استراتژی های خود قرار دهند.

ادامه خواندن رضایت کارمند از سازمان : نوشتهء جمشیدمطمین

افغانستان همدا اوس په سختو جګړو کې اخته او يو ډیر بې امنه هیواد دی چې په ډیر پیچلي سیاسي، اقتصادي، ټولنیز او  کلتوري وضعیت کې قرار لري. د افغاني ټولنې هر اړخ او ټول سکټورونه له ستونځو او بحران سره مخامخ دي. روان کړکیچ هم د افغانستان ټول خلک، ګاونډي هیوادونه، سیمه، نړیواله ټولنه او د اوسني دولت بین المللی پارتنران په تشویش کې اچولي او بحران هومره ژور او هر اړخیز دی چې په کوچنۍ لیکنه کښې یې په ټولو ابعادو رڼا نه شي اچول کیدای.

ادامه خواندن د افغانستان حالاتو ته ځغلنده کتنه : د نور محمد غفوری لیکنه

در پیکر پدرام طوبای بهشت اشراق شعر دری ، شاخه های غزل و مثنوی ،بیش ترینه دل انگیز و عطر آگین اندو بیشترینه خلوت نشین حجله ی یاد ها و خاطره ها. از همین روست که بلند دست ترین سخن وران گذشته ی مان چنگ بر طره ی غزل انداخته اند ویا دل به سرایش مثنوی بسته اند. غزل و مثنوی دو گوهر برین  پیکر شعر دری اندکه با  ویرانی قالب های عروضی و در هیاهوی در هم ریختن پایه های افاعیل به تمامی مهرا فرموشی و خاموشی را نپذرفتند و با استواری برجای ایستادند. غزل فارسی دری از همان دیرینه سال هادر حصار دلگیر چکامه ها و قصیده های بلند بالا دل آزرده بود که فرمان نشناخت و از اطاعت قصیده عنان بر تافت. غزل با آزادگی به جلوه گری برخاست و هر لحظه به شکلی دل برد و نهان شد. دیگر قبای تعریف سنتی پوسیده یی که فرهنگ نویسان و ادب شناسان باستان بر دوش غزل می بافتند، راست نمی آمدو قالب قدیمی غزل ، هرگز چونان گذشته به معنای مغازله با زنان و دوشیزگان باقی نماند.

ادامه خواندن به یادآن شید ای وارسته؛ غزل را گرامی بداریم !!- نوشته ء دکتور لطیف ناظمی

کشوری به نام افغانستان از آغاز تأسیس تا کنون حکومت‌های متنوعی را از نوع امارت، مطلقه، سلطنت، جمهوری، دولت اسلامی، امارت اسلامی و بالاخره جمهوری اسلامی تجربه کرده است. کم‌تر نظام سیاسی در دنیا است که با تغییر زمام‌دار شکل حکومت و حتا قانون اساسی که چارچوب کلی نظام سیاسی آن را تشکیل می‌دهد، تغییر یافته باشد، به استثنای افغانستان. به باور تاریخ، امریکا همان قانون اساسی را دارد که در دوره جورج واشنگتن به تصویب رسیده بود، صِرف با تعدیلاتی چند و غیره. این فرمول در افغانستان چند‌مجهوله است‌. پیدا کردن جواب هر مجهول، سال‌ها وقت نیاز دارد. به باور من همه این معضلات ریشه در عدم مشروعیت حکومت‌های ما داشته است. بحران مشروعیت یگانه مشکل اساسی نظام‌های سیاسی گذشته ما بوده است. جنگ هم‌چنان ادامه دارد، با چهره‌‌ها، بازیگران و اهداف متفاوت و مختلف؛ قربانی آن اما هم‌چنان یکی است: مردم افغانستان‌.

ادامه خواندن افغانستان چگونه رژیم‌ها را محک زده است. بهزاد برمـک

در هر نخستین طرح کسب و کار یک سازمان نو پا، بر علاوه ی سایر نیازمندی ها، نیروی انسانی به طور چشم گیری یکی از بخش های مهم و قابل ملاحظه آن در نظر گرفته می شود.  نیروی انسانی ایکه در آینده می تواند طرح کسب و کار روی کاغذ را به یک کنش واقعی تبدیل نماید.

گزینش نیرو از داخل سازمان به این معنی نیست که به هر حال باید پست های کمبود مورد ضرورت داخل سازمان را توسط کارمندان قبلی استخدام نمود، بلکه میشود با درک نیازمندی و پرستیژ سازمان، نیروی توانا را از بیرون نیز استخدام کرد.

ادامه خواندن گزینش نیرو از داخل یا بیرون سازمان: نوشتهء – جمشید مطمین

 هر چیزی در این گیتی طوری وجود دارد که حالت سازگار و ناسازگار را به خود جذب می نماید. اندیشه و تفکر همچنان در این ردیف قرار دارند، گاه مثبت گاه منفی.

ما به هر آنچیزی که اندیشه می کنیم، حالات مثبت و منفی پدیدار می شوند و هر یک آن کشش دارد تا اندیشه را به سوی خود بکشاند.

در اینجا انسان اندیشمند انتخاب گزینه را دارد. پس چرا مثبت نیندیشید!

مثبت اندیشی و یا منفی اندیشی در همه موارد قابل تطبیق و اجرا می باشد، مگر در این موضوع صرفا بالای مثبیت اندیشی مدیریتی در سازمان های کاری، محراق توجه قرار داده شده است.

ادامه خواندن مثبت اندیشی مدیریتی : نوشتهء جمشید مطمین

سیاستگران درگیر تقسیم قدرت؛ اما تروریزم، فقر و کرونا بیداد می کند. در این روز ها مردم افغانستان روز های دشوار و آزمونی را پشت سر می گذارنند. هرچند این مصیبت مردم افغانستان تازه نیست و این مردم مظلوم از چهار دهه بدین سو درگیر فاجعه اند و قربانی سناریو های رنگارنگ استخباراتی هستند. آنان در این مدت نه تنها با تهاجم و تروریزم و جنگ نیابتی شبکه های جهنمی اسخباراتی رو به رو اند و سرنوشت شان در میز قمار بازی های سیاسی و استراتیژیک  کشور های منطقه و جهان رقم می خورد، بل بدتر از آن تحت حاکمیت فاسد ترین زمامداران و سیاستگران جاه طلب و حکومت های فاسد و بیکاره و از خود راضی و دست و پا بین بیگانه ها به سر می برند هر روز درگیر چانه زنی ها برسر دست یابی به قدرت و تقسیم قدرت هستند.

ادامه خواندن آیا دستانی بهم داده شده تا طومار عمر حکومت را ببندند : نوشتهء مهرالدین مشید

از اغاز قرن سیزدهم تا اواخر قرن پازدهم میلادی ، چند عامل راه را برای یک دگرگونی بزرگ و خروج از دوران تاریک قرون وسطی هموار ساخت ‍، نخست پیشرفت کار های تولیدی ، کشاورزی وتوسعه ی مبادلات تجارتی ، بوجود امدن یک طبقه ی تاجرو ثروتمند که ازفشارکلیسا و حکومت های خود کامه ی زمان خود سخت ناراضی بودند، و در جستجوی راهی برای خارج ساختن خود از بار این فشار بودند، دوم ظهورحکومت های سلطنتی مستقل و نیرومند در فرانسه ، انګلستان واسپانیا که نمی خواستند تحت نفوذ وسلطه ی پاپ ها بمانند و بلاخره شکاف در داخل قلمرو پاپ ها و استقلال طلبی بعضی از اسقف ها و نماینده ګان پاپ در کشور های اروپا که از حمایت سلاطین محل نیز برخوردار بودند .این شکاف که به قیام« مارتین لوتر» در المان و «کالون» در فرانسه و قطع رابطه دربار انګلیس با پاپ انجامید، مذهب پروتستانیسم را در برابر مذهب کاتولیک بوجود اورد و سقوط دوران قدرت و سیطره ی پاپ ها در واقع سر اغاز عصر رنسانس و تجدید حیات دموکراسی در اروپا بود.

در انګلستان که دمو کراسی را حتی در سالهای تاریک قرون وسطی تجربه کرده بودند ، سیر تحول دموکراسی با حوادث خونینی همراه بود که از ان جمله می توان به قیام «کرامول»علیه چارلز اول پادشاه انګلستان در اواسط قرن هفدهم اشاره کرد. کرامول که در سال ۱۶۴۰ از « کمبریج » به نمایندګی پارلمان انګلیس انتخاب شده بود ، در مقابل تحقیر وبی اعتنایی پادشاه نسبت به پارلمان به تشکیل یک نیری مسلح به طرفداری از پارلمان مبادرت نموده ونخستین بار در اکتبر سال ۱۶۴۲ میلادی میان نیرو های طرفدار پارلمان و سپاهیان شاه جنګی در ګرفت که سر اغاز جنګ داخلی شش ساله ی انګلیس بود. نیرو های طرفدار پارلمان سر انجام بر سپاهیان شاه چیره شدند و چارلز اول محکمه و محکوم به اعدام شد. چارلیز را روز ۳۰ جون سال ۱۶۴۹ ګردن زدند و این اولین و اخرین باری بود که یک پادشاه در انګلستان به جرم مخالفت با اراده ی ملت با چنین طرز فجیعی اعدام شد.

ادامه خواندن جستاری در باب تاریخ دمو کراسی- قسمت دوم : نوشتهء عمرننگیار

کسانی که خود را در آیینه ی دیگران می بینند، انجام امور زنده گی خود را به دست آنها سپرده و آسوده گی خود را در سلیقه ی آن افراد جستجو می کنند.  یکی از مهمترین راه های عدم موفقیت در زنده گی این است که بیش از اندازه به ارزیابی های اطرافیان خود اهمیت دهید. ارزیابی بیرونی، نمره و ارزشی است که دیگران به رفتار و گفتار شما می دهند. این که مثلآ بگویند: شما زیبا، با هوش و موفق هستید، این وضعیت، شما را تحت کنترول سایر افراد قرار می دهد و قضاوت آنان شما را غیر مستقیم تحت فشار روانی قرار خواهد داد.

از این معقوله نباید دیده بست، شخصیتآدمیدرپس “آنچهمیگوید” نهفتهاست.

ادامه خواندن لحظه ی سکوت کن و با دقت بنگر که اهداف، رفتار و عملکرد تو با هم آمیخته اند یا خیر؟: جمشید مطمین

بحران را نمی توان از قبل محو نمود، مگر میتوان به زودترین فرصت آن را مدیریت کرد.

وقتی از واژه های استراتژی و بحران یاد می نماییم، هر یک در ذهن ما طوری خطور می نمایند که بدون مو شکافی نمیشود از آنها گذشت.

سازمان های بزرگ در قدم نخست دارای استراتژی موثر هستند که در بر گیرنده ی بیانیه ماموریت و چشم انداز واضح و روشن در خصوص موفقیت سازمان خویش میباشند. با استفاده از مزیت های چشم انداز و بیانیه ماموریت، مسیر سازمان خویش را به سمت درست، مشخص می نمایند و سازمان را در تشخیص فرصت های اصلی و تمرکز منابع سازمان در جهت تحقق منابع کارا سوق میدهند.

ادامه خواندن استراتژی مدیریت بحران در سازمان ها : نوشتهء جمشید مطمین

هرچند ویروس کرونا یک ویروس صعب العلاج و کشنده است و به گونهء بی رحمانه ای زنده گی انسان ها را میگیرد و اما در عین حال درس های آموختنی نیز دارد که انسانیت خفته را بیدار و وجدان های ستمگران و غفلت زده گان را سخت تنبیه می کند. این ویروس که در عین قصی القلبی خود نام مردم سالار یا دموکرات را به خود گرفته است. شاه و گدا و ثروتمند و فقیر را یک سان مورد حمله قرار می دهد. هرچند این ویروس بر همه یکسان حمله می کند و اما حملهء آن به ستمگران تاریخ و پادو های آنان در شرق و غرب و شمال و جنوب جهان یک پیام آشکار و واقعی دارد که برای آنان می آموزد که هرچند خانهء ظلم دیر یا زود ویران است و اما این ویروس بر انتظار بشریت پایان داد و چنان بر فرق غفلت زدهء آنان سخت کوبید که مرگ حتمی را در پیش چشمان شان تجسم عینی بخشید و به تعبیری پوچی زنده گی را برای آنانی ثابت کرد که به بهانه ء بی معنا بودن زنده گی، چشمان خویش را در برابر داد و حق انسان

ادامه خواندن چراسیاست علم شریف اما سیاستگران انسان های ناشریف اند: نوشتهء مهرالدین مشید

حال که بحث بر سر کرونای سیاسی، سیاست کرونایی و از دست دادن فرصت ها است. با تاسف که کشور ما چنان درگیر کرونای سیاسی است و سیاست  کرونایی بر برج و باروی فضای مبهم و پیچیدهء کشور سایهء شوم افگنده است و سیاست گران کشور را به چالش آزمونی کشانده است که ویروس کرونا فضای پیچدهء سیاسی آن را ویروسی و وحشتناک تر کرده و مردم را قرنطینه و بیچاره کرده است؛ اما کرونای سیاسی چنان هفتاد گام پیشی گرفته است که اوضاع سیاسی کشور را بدتر از وحشت کرونایی کرده و اکنون کرونای سیاسی بر فضای کل کشور سنگین تر سایه افگنده است؛ اما تاسف بار این است که سیاستگران کشور نه تنها برای روشن شدن فضای سیاسی کشور فرصت سازی می کنند و برعکس هر روز فرصت ها را از دست می دهند و و با به بازی گرفتن سرنوشت مردم ، نزدیک است، کشور را تباه و برباد کنند. دو جناح چنان درگیر تنش اند و  حاضر به انعطاف نیستند

ادامه خواندن رهبران افغانستان در حال از دست دادن فرصت ها؛ کرونای سیاسی و سیاست کرونایی به امید پایان کرونا ی سیاسی و کرونا ی ویروسی: نوشتهء مهرالدین مشید

ما انسان ها جزئی از طبیعت هستیم؛ پس احترام به طبیعت یعنی احترام به خود. احترام به تربیت از شناخت طبیعت آغاز میشود و به عشق و محبتی میرسد که جاودانه است و هر آنچه در وجود ما انسان ها است در ارزش ها و نگرش ها نیز جریان دارد. طبیعت و تربیت یکی از مسایل مهم جوامع بشری است که همواره مورد توجه اندیشمندان و متفکران قرار گرفته و نقش شگفت انگیز طبیعت و تربیت در زنده گی انسان و حتا حیوان به هیچ خردمندی پوشیده نیست و تا اکنون هم ضرورت آن مورد تردید قرار نگرفته است. 

اهمیت پژوهش و بررسی مفهوم طبیعت بخش بسیار بزرگی از دانش بشر را تشکیل میدهد؛ هرچند که بشر خود پاره ‌ای از طبیعت است، تربیت اغلب به عنوان یک موضوع جداگانه از دیگر پدیده‌ های طبیعی مورد بررسی و گفتگو قرار میگیرد.

ادامه خواندن توقع از طبیعت و تربیت به عنوان یک دستگاه بستر ساز فرهنگ و دانش : نوشته :نوشته و پژوهش از: پوهاند دوکتور حبیب پنجشیری

هله نوروز آمد، جشن جمشیدی ما شاد و گل افروز آمد

نوروز که جلوهء اهورامزدایی دارد و با جشن مهرگان هم آویز است، برابر است به روز اول حمل یعنی لحظات آغازین رستاخیز طبیعت و دگرکونی های شگفت انگیز در زمین خدا و شگوفایی شور آفرین و وجد گستر در آن که وجب وجب آن دگرکون پذیری های سودمند را برای رهایی و رستگاری انسان به نمایش می گذارد. نوروز برابر به جشن مهرگان و سرآغاز یک انقلاب جدید و تکان تازه در هستی برای بازآفرینی های بکر و تبدیل کردن زمین به سرسبزی و دمیدن صور حیات در روح خشک زمین است. این روز باستانی در کشور ما پیشینهء چندین هزار ساله دارد و از آن روز آغاز شده که زنده گی در این سرزمین گل کرده است. در طول تاریخ اقوام آریایی و حتا غیر آربایی در این سرزمین از این روز بزرگداشت به عمل آورده اند و با رقص ها و پایکوبی ها از آن نقدیر به عمل آورده اند. این روز روز خدا است مانند هر روز دیگر که خدا از آن ” کل یوما هو فی شان ” یاذ کرده است . بنا بر این اطلاق اسلام و غیر اسلامی کردن به این روز دلالت به خفت عقلی می کند؛ ریرا این روز ریشه در فرهنگ چندین ساله دارد و در فرهنگ های گوناگون از اوستایی تا زروشنی، بودایی، برهمنی و بالاخره اسلامی رسوب کرده نا به زمان ما رسیده است. فقهای آگاه از این روز قدر کرده و از حرمت آن سخن نگفته اند

ادامه خواندن نوروز و جشن مهرگان؛ عالم پیر دگر بارہ جوان خواھد شد: نوشته – مهرالدین مشید

دراین تردیدی نیست که کرونا بحیث بیماری یک واقعیت است و حتا گفته می توان که بلای طبیعی و آسمانی است که هرچند قربانیان آن عام است و از همه گان چه قدرتمند و چه ثروتمند اند، یکسان قربانی می گیرد و اما بر فرق ستمگران تاریخ به مثابۀ رعد های کشنده و سنان های آتشین بیشتر می کوبد و غفلت زده گی و بی تفاوتی آنان را زیر پرسش برده و جباران تاریخ را تنبیه می کند تا بیش از این جهان را عرصۀ تاخت و تاز و مانور های سیاسی و اقتصادی  و نظامی شان قرار ندهند. این به معنای انکار ویروس کرونا نیست و نمی توان از آن انکار کرد؛ زیرا این بیماری هر  روز در سراسر جهان صدها قربانی می گیرد و به تعبیر این ویروس دموکرات است همگان را یک سان مورد حمله قرار می دهد. چنان رعب و وحشت را در سراسر جهان خلق کرده است که اثرات روانی آن کشنده تر از خود بیماری است.

ادامه خواندن وحشت آفرینی های بیماری کرونا و دست مافیا های سیاسی و اقتصادی جهان امید کرونای ویروسی بر کرونای سیاسی در کشور پایان دهد : نوشته مهرالدین مشید

شاه امان الله خان فرزند حبیب الله خان و نواسه امیر عبدالرحمن خان، یگانه شاه جوان که در دوره ی آن، توجه اساسی و بنیادی جهت ارتقای ظرفیت و رشد زنان، تلاش و کوشش هایی همه جانبه صورت گرفت. 

چنانچه در جامعه ی افغانستان، زنان سال ها فاقد هویت بودند و از بُردن نام شان در کنار نام همسر، برادر و پدر یادآوری شده و اینگونه به سرکوب کردن آنها ادامه می دادند اما نقش زنان در اصلاحات دورۀ امانیه به گونه یی دیگری مورد بحث و قابل ستایش است.

ادامه خواندن نقش‌ زنان در اصلاحات امانی : نوشته – فرح دیبا انوری