سوانیح خورشید نور

در سال 1335 خورشیدی در شهر کابل تولد گردید مکتب ابتدائیه خورا در میرویس هوتکی وثانوی را در لیسه نسوان “میرمنو تولنه ” اکمال نمود او در خانوااده هنر مند تولد نیافته است وهنر را از فامیل به ارث نگرفته است، مگر در راه مبارزه حق بر باطل هنر مند شد وخوب درخشید.

سرگزشت زندگی پر از فراز ونشیب خورشد مانند هزاران زن افغان در سر زمین ماست.

اودانست که بخاطر عدالت خانوادگی واجتماعی مبارزه نماید، استعداد نهفته در باطنش را تبارز دهد.

ازدواج های قبل از وقت در سن “14” سالگی نهال سرسبز جوانی او را بدرخت تنومند و مستحکم مبدل ساخت که هیچ تبر تیز روزگار عقب مانده جامعه وخانواده او را از پا درنیاورد.

زمانیکه پا در خانه بخت نهاد از ادامه تحصیل محروم گردید.

او باید مادر میشد ومثل هزاران مادر دیگر در چهار دیوالی خانه بسر میبرد زمانیکه اولین طفلش بدنیا آمد، متوجه شد که مادر بودند تنها طفل آوردن نیست، مادر باید دارای تحصیل باشد تا در روشنای علم به تربیه سالم اولادش بپردازد، روی آن دلیل از شوهرش تقاضای ادامه تحصیل نمود، شوهرش رضایت نشان داد مگر این خانواده جوان از خود کدام عاید نداشتند ودر درسترخوان خسر “پدرشوهرش” وبا خانواده بزرگ زندگی میکردند.

مخفیانه خود را شامل لیسه نسوان نمود، ادامه تحصیل مخفی نه تنها در باز کردن گره مشکل سهولیت نیاورد بلکه در زندگی تازه و جوان شان گره ها وگور گره ها انداخت.

فامیل شوهرش کاملا مخالف ادامه تحصیل بودند واز هر طریق فشار وارد میکردند تا جلو تحصیل او را بگیرند، ممانعت های روزمره ، فشار های اقتصادی وعدم نگهداری طفلش وغیره پرابلم ها را سد راه توسل خورشید بدامن علم میدانستند.

سرانجام او را از دامنت خانواده بیرون کردندتا از این طریق مانع ادامه تحصیل او شوند، او بایک طفل در حالیکه شوهرش نیز مصروف تحصیل بود بار زندگی خود را بدوش کشد، نا چار دریک رستورانت بعد از وقت مکتب بکار همت گماشت تا مخارج خانواده کوچک سه نفری خود را تکمیل نماید، بعدآ درسال 1353 –ش-در فیلم سیاه موی وجلالی دست بکار هنری زد وهمزمان در رادیو افغانستان در مدیریت درام وداستان پشتو قرارداد کرد واز کار شاقه رستورانت کنار رفت .

زندگی آهسته آهسته رونق گرفت وراه خود را بطرف روشنی باز کرد و دومین فیلم بنام غلام عشق نقش بازی کرد وسومین فیلمش دام مرگ نام داشت، این فیلم برای تنویر اذهان عامه بود زیرا مردم آن زمان بخاطر تداوی بعوض دکتور، زیارت میرفتند واز مرده که خاکش را هم باد برده، تقاضای شفاعت و صحت میکردند در این فیلم تنویری خورشید واقفآ مانند نامش درخشید، در کنار همه مصروفیت ها درس هم میخواند واولاد هم تربیه میکرد مخارج زندگی خانواده کوچک خود را از کار پرثمر اجتماعی، میپرداخت وزمینه را برای تحصیلات عالی شوهرش در پوهنتون کابل مهیا میساخت.

او توانست با مبارزه پیگیر وهمت بازو مسیر زندگی خود را از تاریک های تعصب آلود خانواده نجات بخشد، منحیث یک خانم با درک ورسالتمند از طریق هنر تمثیل نا رسای های اجتماع را برملا سازد وبرای نجات جامعه از بدبختی مخصوصآ نجات “زنان” در کنار دیگر هنرمندان بکار وتلاش فرهنگی ادامه داد.

هنر او بارور تر گردید ونامش سرزبان ها افتاد واز شهرت هنری برخوردار شد، حسادت خانواده که مخالفت ادامه تحصیلش را داشتند نیز قوت گرفت اما چون پسر شان محصل بود ومخارج زندگی را پرداخته نمی توانست، بکار عروس شان ضرورت داشتند مگر با آنهم در اثر تحریکات ومداخلات فامیلی که خصلت اکثر فامیل هاست پسر خویش را تحریک به لت وکوب نمودند وشوهر دست به لت وکوب برد وهمسر عزیزش را که یگانه ممد و اکمال کننده خانواده جوانش بود، اذیت مینمود او موافق بکار وعاید ماناهانه خانمش بود مگر نظر به تحریکات فامیل میگفت در درام ها نقش زن بازی نکند “اینرا هم میدانست که نقش ها را از روی کاغذ میخواند وبس “

زمانیکه تحصیلش را از لیسه نسوان تمام کرد نسبت استعداد وسابقه کار در اداره هنر وادبیات بصفت مامور رسمی تقرر حاصل نمود. هر پیروزی که برایش دست میداد بعوض تشویق ونوازش از سرزنش شوهر وخانواده او برخوردار میگردید.

زمانیکه شوهرش تحصیلات خود را بکمک خانمش از پوهنتون تمام کرد در صف خانواده خویش قرار گرفت وبه ادامه کارخانمش بمخالفت پرداخت و مخالفت ها عمومآ جنبه حسادت وخود خواهی مرد سالاری بود، زیرا افتخارات هنری در جامعه عقب مانده با عث عقده گشایی ها ،بد بنیی ها وانتقادات میگردد.

بجای آن که شوهرش خود را در افتخاراتش شریک بداند، خود را تحقیر شده میپنداشت، اما در محاسبه معاش وحق الزحمه ها دقیق و هوشیار بود.

خورشید با آن همه مشکلات دست از مبارزه برنداشت زیرا روح وروانش از تعصب، حسادات ، غیبت گویی، نا دیده گرفتن خدماتش “بنام زن”، شدیدآ درد حس میگرد وبرای پیدار ساختن دیگر زنان هم وطنش هر چه بیشتر کار فرهنگی واجتماعی خود را تقویت بخشید، در پارچه های تمثیلی برنامه های مختلف رادیو ، در برنامه های مختلف تلویزیون ،”دری وپشتو” ودر فیلم های تلویزیونی وسینمایی حصه گرفت وحتیُ در شرایط دشوار جنگ های داخلی با طفل شیر خوار اش در کارش حاظر بود در حالیکه عدم همکاری برای نگهداری طفل مشترک شان از طرف خانواده شوهر شدیدآ سازمان دهی میگردید تا باشد که سد پیشرفت های هنری او گردند اما او بیدون هیچ نوع خوف وهراس در بیشترین فیلم ها در مرکز وولایات کشور کار کرد ودرجامعه جای گاه هنری خود را پیدا نمود.

بر علاوه چند فیلم فوق الزکر در داخل کشور در فیلم های مانند : جنایتکاران، صبور سرباز، ندامت، سفر، عروس، مردهاره قول است، پرنده های مهاجر، دکندیزوی، کیفر، زمین، فرجام، گناه، فرار، مزرعه سبز، وغیره که اکثرآ در شرایط دشوار جنگ تهیه گردیده است قهرمانانه سهم گرفت.

در سال 1992 میلادی ترک وطن کرد وبه ماسکو اقامت گذید در ماسکو سرد بازهم بکار های شاقه پرداخت تا لقمه نان حلال برای خانواده خویش تهیه نماید ودر کنار کاری های شاقه بکار هنری، “ادامه سریال شیر آغا وشیرین گل” با سایر هنرمندان پرداخت.

او به شاقه ترین کار ها تن داد تا زمینه بیرون رفتن از ماسکو را در یکی از کشور های آروپایی مهیا سازد و اقامت دایمی داشته باشد وتلاش بیرون رفت از ماسکو را فراموش نکرد، اولا شوهرش را بکشور سویدن فرستاد وبعد خودش با همه اولادهایش وارد آن کشور شدند، چون شرایط زندگی هنرمندان در افغانستان در آن زمان خطر حیاتی شمرده میشد و حیات هنرمند برای کشور های مترقی خیلی مطرح بود، در کشور سویدن بخاطر هنرمند بودنش از تابعیت دایمی برخوردار گردیدند این امتیاز شامل حال شوههرش نیز بوده است.

در سویدن دوباره برای تکمیل زبان وارد صحنه تحصیلی گردید، بعد از ختم کورسهای زبان شامل مکتب و کورسهای مسلکی ذیل گردید


Barnskötare – Kinder garden, Project VÄGVAL, Storhusshåll med restaurangsvenska, orienteringskurs för invandrare- Restaurant, Undersköterska- Nurce assistent and Computer course.


ودر پهلوی درس بازهم به معاش سوسیال اتکفاه نکرد وبکار رسمی پرداخت تا در روشنی قانون آن کشور در برابر کار ش از حقوق وامتیارات یک فرد سویدنی مستفید گردد.

با این عمل معقول حسادات دوباره شوهرش تحریک گردید وشوهرش آنچه میدانست این بود که با داشتن تابعیت کشور مترقی باید یک زن دیگر بگیرید واو را بدبخت بسازد که”خواسته مردان زور گو” میباشد وچنان کرد خانم دوم را از افغانستان عروسی نمود وبه اروپا آورد مگر از خشم طبعیت بی خبر بود که آنچه کشت نمود با درو کرد.

خانم اول را که تمام بارمسوولیت فامیلش را سالیان داراز بدوش کشیده بود وتمام زحمات را برخود قبول کرد تا شوهرش تحصیل نماید، چنین پاداش داد. گفته اند “قمیت زر را زرگر داند نه آهنگر”

مگر خورشید با همه بی مروتی شوهر خم بر آبرو نیاورد وشجاعانه رسالت مادری خود را انجام داد وبه تربیه اولاد هایش همت گماشت هر کدام ایشان را تحت سایه وسرپرستی خود قرارداد واکنون از تحصیلات عالی برخوردار گردیدند، صرفآ دو فرزند جوانش تا فعلا مصروف تحصیل در کالج میباشند، ودو فرزند اولی را با افتخار را به جامعه تقدیم نمود.

بار زندگی را بدوش کشید از معاش حلال زندگی آرام و آبرومن برای اولاد هایش تهیه نمود خود وفرزندانش مانند هر تبعه سویدنی از بهترین زندگی وامتیاز قانونی سویدن بر خوردار هستند وبا آرامش به زندگی ادامه میدهند

برخلاف شوهرش که در بازی زندگی دیگران مهارت دارد، در صحنه نبرد به ناکامی مواجه گردید.

خانم دومی با بدست آوردن سند قانونی تابعیت سویدن از شوهر جدا گردید زیر گفته اند که

” چاه کن همیشه در چاست”

خانم خورشید یک هنرمند رسالتمند ، پرتلاش ، زحمت کش ویک مادر مهربان وبا حوصله میباشد، او تنها در ساحه هنری دارای شهرت نبوده بلکه در شمار زنان فداکار کشور نیز شمرده میشود زیرا زنان ما درهر گونه شرایط مسولیت های مادری شان را فراموش نکرده اند.