مردم درجهان معاصر درباره کاروعمل دولتمردان قضاوت می نمایند ونه در باره سخنان،پرطمطراق، عوام فریبانه وتبیلیغات گمراه کننده که احساسات کاذبانه را تحریک وتوجه اکثریت را از شکست وناکامی های خود دورمیگردانند . اشرف غنی وعبدالله هردودرعمل نشان دادند که با شعارهای: عدالت اجتماعی، حاکمیت قانون، اصلاحات وتداوم، مبارزه بافساد وتبعیض، درعمل شایستگی رهبری را ندارند وهردوبه حاکمیت ملی واراده مردم خیانت نمودند وتنش کنونی میان آنان بخاطرتقسیم قدرت وچوکی کشوررا دچار بحران وفجایع بزرگ سیاسی،اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی گردانیده است وادامه این فجایع افغانستان رابدترازسوریه تباه خواهد ساخت که امروزقدرتهای بزرگ دنیا وکشورهای همسایه بروی ویرانه های آن تروریسم رابمباران می نمایند. اشرف غنی خود خواه وعبدالله تجمل پرست میدانند که مردم ازآنها سلب اعتماد نموده اند وحالا هردوباید اخلاقا بخاطرجلوگیری ازتکرارجنایات گذشته مطابق موافقتنامه سیاسی مسئولانه جوربیایند تا
ازطریق مسالمت آمیزبدون قتل وخونریزی این بحران که می تواندعواقب ناگوارداشته باشد حل گردد وبه مردم این حق داده شود که به رضایت خود مطابق قانون اساسی درانتخابات آزاد، علنی وشفاف وبدون جعل وتقلب رهبرآینده رانتخاب نمایند.به باور دیپلماتهای خارجی تنش اوضاع درافغانستان میان رهبران وحدت ملی شرایط انتقال قدرت را ناگزیر گردانیده است چون رهبران فعلی توانایی حل بحران را ندارد. روزنامه ایزویستیا چاپ مسکو می نگارد« مسکوبه منظورحل وفصل اوضاع درافغانستان ازحامد کرزی رییس جمهورسابق افغانستان حمایت وهمکاری می نماید. اشرف غنی نگاه مثبت وسازنده دارد، اما ظرفیت واستعدادآنرا ندارد تاافغانستان را ازبحران نجات بدهد. موقعیت اوسست میگردد.کرزی بامتحدین ودشمنان ارتباط خوب دارد ومی تواند بجای اشرف غنی مجددا برگردد. روزنامه درادامه این مطلب با نقل قول ازضمیرکابلف نماینده فوق العاده رییس جمهور روسیه درامور افغانستان می نگارد که اشرف غنی قادربه تامین مذاکرات باطالبان نیست، ظاهرا قصد مذاکرات مستقیم را با طالبان نیزندارد.« جنبش طالبان درروسیه مانند داعش والقاعده سازمان ممنوع است»، نماینده رییس جمهورروسیه می گوید مسکو علاقمند نیست در مذاکرات چهارگانه امریکا،چین، پاکستان وافغانستان شرکت ورزد ،مذاکرات چهارگانه اعتبارخودرا ازدست داده و زمان مصرف آن سپری گردیده است دولت افغانستان باید بطور مستقیم با طالبان مذاکره نماید.مسکو اگرچه حمایت وپشتبانی خودرا ازحامد کرزی منوط درچارچوب دولت رسمی افغانستان میداند اما انگشت گذاشتن برسرفرد مشخص آنهم باوجود رییس جمهوربرحال درادبیات سیاسی وزارت خارجه روسیه وتاریخ روابط دوکشوربی سابقه میباشد. حمایت وپشتبانی مسکو ازحامد کرزی بعد ازاحیای همکاری روسیه وترکیه ومخالفت انقره با امریکا وموافقه ایران برای استفاده جنگنده های سنگین وزن روسی ازپایگاه هوایی همدان، تنش های جدید درروابط روسیه واوکرائین وجابجایی نیروهای واکنش سریع ناتو درجمهوری های بالتیک وپولند اعلام می گردد. روسیه می داند که حامد کرزی درمیان مردم افغانستان محبوبیت ندارد ودرانتخابات آزاد وشفاف نمی تواند رای اکثریت رابدست بیآورد ولی ازاوبگونه سیاستمدار معتبر وبا نفوذ استقبال می نماید. موضعگیریهای ضد امریکایی کرزی ووعده های وی که میتواند طالبان رابرعلیه امریکا بسیج نماید سخنان معروف چرچل را بخاطرمیآورد که برای پیروزی بر رقیب اتحاد باابلیس هم جایزاست.شوروی که بزرگترین ابرقدرت جهان بود باگذاشتن انگشت برسرافراد واشخاص مشخص وبانفوذ بدون توجه به اراده مردم افغانستان وویژگی های تاریخی، فرهنگی واجتماعی اشتباه بزرگ را مرتکب گردید وخدا کند روسیه این بارباحمایت از فردمشخص اشتباه شوروی راتکرارنه نماید.افراد واشخاص مورد نظردرزمان شوروی به مراتب مشهورتر،معتبرتروبانفوذ ترازکرزی بودند وازمخالفین آشتی ناپذیرامریکا بودندو هرکدام به نوبت بابریژنیف لب بوسی نمودند وهمانطوربه نوبت نا بود گردیند. شکست های نظامی،اخلاقی وسیاسی امریکا ومتحدین آن درافغانستان روحیه عمومی را با وجودیکه تاهنوززخمهای جنگ ده ساله شوروی دربدن خون آلود وپاره پاره افغانستان نه خشکیده است به روسیه نوین خوشبین گردانیده است اما هرنوع حمایت روسیه ازفرد مشخص درشرایط کنونی به نفع روسیه نه خواهد بود و نوعی بی احترام به اراده مردم تلقی خواهد گردید، مردم افغانستان بدبختی ها، ظلم وفساد وبی عدالتی های امروز را میراث نامبارک سیاسی واداری کرزی می دانند که قوم پرستی رارسمیت بخشید وملت واحد راپارچه پارچه گردانید،اکثریت مردم درافغانستان می خواهند تا کرزی محاکمه گردد. طالبان کرزی رادست نشانده امریکا میدانند ودردوره کرزی تلفات زیاد داده اند وطالبان برای تقسیم قدرت باکرزی متحد نگردیدند و نمی گردند. پارادوکس حمایت ازکرزی درآن است که طالبان به امریکا،پاکستان، عربستان وقطر بیشتراعتماد دارند واتحاد باکرزی را که هدف انتقام جویانه دارد تا هنوزنپذیرفته اند. دلسوزی های کرزی به طالبان ومخالفت وانتقاد آن ازامریکا بخاطر انتقام جویی است واقعیت های زندگی درافغانستان حاکی ازآن است که امریکا وناتو باوجودیکه نه توانسته اند ماموریت خودرا درافغانستان موفقانه انجام بدهند اما دراثرکمکهای غرب پیشرفت وتغیرات نسبی درزمینه های مختلف ازآن جمله آزادی بیان واحترام به حقوق زنان نصیب کشورماگردیده است واگرچوروچپاولگری های زمان کرزی مانع نمی گردید پیشرفتها ودستآورد ها بیشترمی بود، ولی دردولت سفله پروروفساد پیشه کرزی ازفرصت های خوب استفاده نگردید. شرایط افغانستان باسوریه، ترکیه وایران فرق دارد،اردوغان باسرکوب گردانیدن کودتاچیان وکسب اعتماد ازمردم بخاطراهداف تاکتیکی پوتین را دوست گرامی خود نامید، سوریه یگانه متحد روسیه بعد ازشوروی درخاورمیانه میباشد،اگرسوریه راازدست بدهد جایگاه ومقام روسیه درخاورمیانه ضعیف میگردد، ایران بعد ازانقلاب اسلامی ازجهان منزوی گردیده بود وروابط تاکتیکی خودرا بخاطرتنها بودن باروسیه ادامه داد درحالیکه بی اعتمادی تاریخی درروابط دوکشور حاکم است ودرزمینه های مختلف اختلاف نظردارند.افغانستان باامریکا قرارداد امنیتی را امضاء نموده است وبدون کمک های مالی امریکا وغرب دولت فلج میگردد سازمان ملل وسایرسازمانهای جهانی ازافغانستان حمایت می نمایند. سناریوی حمایت روسیه ازکرزی حسایت وتردید امریکا وناتو را دراحیای همکاری های امنیتی ومناقشات منطقوی بیشترخواهد گردانید،امریکا وناتو درنظر ندارند که صلاحیت های خودرا درافغانستان باسایرکشورها ازآن جمله روسیه تقسیم نمایند. همکاری های روسیه درافغانستان زمانی می تواند موثرباشد تا این همکاری هادرچارچوب دولت رسمی وبا توجه به اراده ورضایت مردم و همکاری های شورای روسیه باناتو مجددا احیا گردد، همانطوریکه دردوره طولانی زمامداری کرزی شورای روسیه وناتو بدون کابل همکاری خودرا انجام می دادند.بعید به نظرنمی آید که هدف مقامات وزارت خارجه روسیه شاید اشاره غیرمستقیم به ناتو باشد تا دراحیای همکاری های شورای روسیه وناتو ازشرایط وبهانه گیری های یکجانبه خوداری ورزند تافضای مساعدتربرای اعتمادسازی و لغوتحریم های اقتصادی و دادوستد برای حل بحرانهای سوریه واوکرائین جستجو گردد.
دکتورعلی احمد کریمی- مسکو تحلیلگراموربین المللی