اعتدال و میانه روی در اصطلاح به معنای انتخاب راه وسط و عدم تمایل به افراط و تفریط را میګویند . قرآن عظیم الشان ، امت اسلام را امت میانه معرفی نموده است.سیرت پیامبر اسلام محمد صلی الله علیه وسلم سیره معتدل بود.انحضرت صلی الله علیه وسلم ، رفتار وبرخورد میانه داشت .
پیامبر اسلام در همه ای شؤن زندګی خویش از افراط وتفریط پرهیز می کرد . اصل اعتدال زندگی را سالم و عاری از تکلف و سختی می سازد .
ریشه بسیاری از انحرافات در شؤن فردی وا جتماعی خارج شدن از مسیر صحیح کمال وهدایت وعدم رعایت توازون بین دواصل عمده افراط وتفریط است.
شان عقل اعتدال است وشان جهل عدم اعتدال .
اعتدال در دین مقدس اسلام، قلمرو وسیعی را در بر دارد .ولي علما ٍ ودانشمندان از جمله اعتدال در امور شخصی را به عرصه های مختلفی به شرح ذیل خلاصه وفورمولبندی نموده اند :
اعتدال در عبادت، اعتدال در سخن گفتن، اعتدال در راه رفتن، اعتدال در خوردن و آشامیدن، اعتدال در دنیاطلبی، اعتدال در قهرو غضب، اعتدال در ارضای غریزه جنسی واعتدال در دوستی ودشمنی .
اما اعتدال در عبادت :
در مورد اعتدال در عبادت توجه شما را به حدیثی روایت شده از حضرت بی بی عَائِشَهَ رَضِیَ الله عَنْهَا جلب می نمایم که : پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است :
« دَخَلَ عَلَیْهَا وَعِنْدَهَا امْرَأَهٌ،قَالَ:«مَنْ هَذِهِ؟» قَالَتْ:فُلانَهُ تَذْکُرُ مِنْ صَلاتِهَا، قَالَ:«مَهْ عَلَیْکُمْ بِمَا تُطِیقُونَ فَوَاللَّهِ لا یَمَلُّ اللَّهُ حَتَّى تَمَلُّوا،وَکَانَ أَحَبَّ الدِّینِ إِلَیْهِ مَادَامَ عَلَیْهِ صَاحِبُهُ.» (متفق علیه) .
ام المومنین؛حضرت بی بی عایشه رضی الله عنهامیگوید:روزی، نبی اکرم صلی الله به خانه ی من آمد در حالی که زنی نزد من نشسته بود رسول اکرم صلی الله فرمود:«این زن کیست»؟گفتم: فلانی است،و کثرت عبادات ایشان را برای رسول الله صلی الله بازگو کردم.
رسول الله صلی الله فرمود:
«دست نگهدار.همان قدر از اعمال را که توانایی دارید،انجام دهید.زیرا خداوند از دادن پاداش اعمال خسته نمیشود، مگر اینکه شما از انجام طاعت و بندگی خسته شوید و بهترین عمل نزد الله متعال آن است که صاحبش بر انجام آن،مداومت کند.»
تتبع ونگـارش : امــیـن الـدیــن« سعـیـدی – سعید افـغــانی» مــدیـــر مطـالعات سـتراتــــیـژیک افـغـان و
مسؤل مرکز کلتوری دحـــــق لاره- جرمنی