روز گذشته در شهر مونیخ یا به عباره دیگر مونشن آلمان، در یک کنفرانس بزرگ که شخصیت‌های علمی از کشور های فرانسه، آلمان، هالند سویدن، و یک تعداد از کشور های دیگر یکجا با تعدادی از افغان‌ها حضور داشتند، من شخصاً نیز دعوت شده بودم و شرکت داشتم، هدف این کنفرانس جستجوی راه های حل برای آینده افغانستان بود. در این نشست، هر کس دیدگاه‌ها و نظریات مختلفی را بخاطر آینده افغانستان مطرح کردند، اما یکی از دانشمندان مشهور فرانسه به نام( پروفیسور دانیال سالوادور شیفر) موضوع حکومت در تبعید یا “حکومت سایه” در افغانستان را مطرح کرد و
توضیحات زیادی داد و بر این باور بود که اتحادیه اروپا یعنی کشور های اروپایی از چنین حکومتی حمایت خواهد کرد. گرچه این موضوع قبلاً گاه و بی‌گاه توسط برخی از رهبران سیاسی افغانستان از طریق رسانه ها مطرح شده است.
در این نوشته من بیطرفانه، تلاش می‌کنم تا بررسی کنم که آیا تشکیل حکومت در تبعید به تنهایی میتواند مشکلات موجود افغانستان را حل کند یا خیر؟
به عقیده من، تشکیل حکومت در تبعید به هیچ وجه نمی‌تواند به تنهایی تمام مشکلات افغانستان را حل کند، اما ممکن است تأثیرات مثبتی در برخی جنبه‌ها داشته باشد. موفقیت یک حکومت در تبعید به باور من به عوامل ذیل دقیقاً بستگی دارد:
1. پشتیبانی بین‌المللی: اگر حکومت در تبعید از حمایت کشورهای قدرتمند و جامعه بین‌المللی برخوردار باشد، میتواند فشارهای دیپلماتیک اقتصادی و سیاسی بر حکومت مستقر در داخل افغانستان یعنی امارت اسلامی طالبان ایجاد کند.
2. حمایت داخلی: برای موفقیت، حکومت در تبعید نیاز به حمایت مردمی داخل کشور دارد. اگر مردم افغانستان از آن حمایت نکنند، این حکومت مشروعیت کافی پیدا نخواهد کرد و موفقیت های چشمگیری نخواهد داشت.
3. مشکلات امنیتی: حکومت در تبعید نمی‌تواند به طور مستقیم بر وضعیت امنیتی داخل کشور تأثیر زیادی بگذارد. اما امارت اسلامی طالبان که در کابل بر سر قدرت هستند و کنترل خود را طوریکه تا کنون در اکثریت نقاط کشور حفظ نموده اند بعد از این هم حفظ خواهند کرد.
4. وضعیت اقتصادی: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات افغانستان، بحران اقتصادی است. حکومت در تبعید از طریق دیپلماسی ممکن است کمک‌های بین‌المللی را جذب کند، اما مدیریت مستقیم اقتصادی نیاز به کنترل فیزیکی بر کشور دارد که طالبان در آن تسلط دارند.
5. دیپلماسی و مذاکره: حکومت در تبعید میتواند به عنوان نیروی مذاکره‌کننده در صحنه بین‌المللی فعالیت کند و گزینه‌های دیپلماتیک را برای حل بحران جستجو و پیشنهاد نماید.
در مجموع، حکومت در تبعید میتواند قدم مهمی در ایجاد اتحاد مخالفان و جلب توجه جهانی به بحران افغانستان باشد، اما به تنهایی به هیچ صورت نمی‌تواند تمام مشکلات پیچیده و بغرنج افغانستان را در شرایط موجود حل کند. اگر رهبری حکومت در تبعید انتخابی باشند و آرای مخالفان طالبان در داخل و خارج کشور مد نظر گرفته شود و شخصیت‌های نامدار، دانشمند، با فهم و بی‌طرف که در معضلات پیچیده گذشته افغانستان سهیم نبوده باشند و از از جمله شخصیت های نیک نام باشند و در راس قرار داشته باشند این حکومت برای آینده افغانستان امیدوار کننده است.
اگر همان کسانکه دیروز خوردند یا بردند و یا کسانیکه عامل بد بختی در افغانستان شمرده میشوند باز در راس همچو حکومتی قرار گیرند نتیجه آن از همین لحظه منفی است.