دسته: مقالات : مهرالدین مشید

از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار سلطۀ  طالبان و مهندسی ترس اجتماعی

طالبان به‌عنوان یک جنبش مذهبی-سیاسی که در دهه ۱۹۹۰ میلادی با حمایت های سياسي، مالی و اکمالاتی کشور های منطقه و جهان از پاکستان سر برآورد. پس از شکست در دور نخست حاکمیت، امروز بار دیگر افغانستان را تحت یک نظام متحجر، بسته و افراطی اداره می‌کنند. این حکومت نه بر پایه مشروعیت دموکراتیک بلکه بر بنیاد استبداد ایدئولوژیک و زور نظامی استوار است. طالبان، همانند سایر رژیم‌های اقتدارگرا، برای بقای خود تنها به نیروی نظامی متکی نیستند؛ بلکه دستگاه استخباراتی و شایعه‌پراگنی هدفمند را به‌عنوان ابزار حیاتی در مهندسی قدرت و جامعه ی افغانستان به کار گرفته اند.

ادامه خواندن حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و شایعه‌پراگنی‌ : مهرالدین مشید

از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی و پیامد های ناگوار آن

افغانستان در پنج دهه‌ی اخیر فراز و فرود های زیادی را پیموده است و تاریخ افغانستان در این پنج دهه سرشار از روایت‌های قهرمان‌پروری است؛ اما این قهرمانان نه بر اساس عقلانیت سیاسی و دستاوردهای پایدار، بلکه بر مبنای احساسات قومی، مذهبی و جنگی ساخته شدند. همین امر، به‌جای ملت‌سازی، افغانستان را به میدان بازی گروه‌های تروریستی بدل کرد. هرگاه در افغانستان قهرمانان واقعی ظهور می‌کردند و با استفاده از فرصت ها به جای آن‌که تنها فرماندهان میدان جنگ باشند، بنیان‌گذاران نهادهای ملی می‌شدند. ما امروز پارلمان نیرومند، قوه‌ی قضاییه عادلانه، ارتش ملی و سایر ساختار های ملی را دارا بوده و شاهد سرفرازی های افغانستان می بودیم.

ادامه خواندن قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم : مهرالدین میشد

نشست اسلام آباد ابزار فشار بر طالبان  یا بازی تازه با کارت مخالفان

بر اساس گزارش‌ها، پاکستان در روزهای اخر اگست ۲۰۲۵ میزبان نشست دو روزه‌ای از مخالفان طالبان خواهد بود. در این گردهمایی، شخصیت‌هایی از نسل نو سیاسی افغانستان، نمایندگان احزاب، فعالان حقوق زنان و جامعه مدنی حضور خواهند داشت. این نشست با همکاری مؤسسه ثبات استراتژیک جنوب آسیا و گروه «زنان برای افغانستان» برگزار می شود. هدف کلیدی آن، گفتگو درباره موضوعاتی مانند حقوق بشر، آموزش زنان و دختران، وضعیت کار و تحصیل، و شرایط سیاسی افغانستان است.

ادامه خواندن چشم اندازی بر نشست آینده ی مخالفان طالبان در پایتخت محور شرارت : مهرالدین میشد

سنگ صبور من! خدا‌ نگهدارت؛ روایت یک سفر خاطره انگیز

خانه ی ما سال‌ها بود که در سکوتی غم‌ زده فرو رفته بود؛ دیوارهایش خاطره می‌گریستند و پنجره‌هایش، هر صبح، چشم به راه خورشیدی بودند که گویی فراموش کرده بود از اینجا طلوع کند. در این خانه، واژه «مهمان» دیگر تنها در خاطره‌ها زنده بود، و صدای خنده کودکانه، مثل بوی مام میهن تازه، سال‌ها بود که از کوچه‌ ی ما رخت بربسته بود. صبحی معمولی بود، اما هوا بوی دیگر داشت. آفتاب نرم‌ تر از همیشه بر دیوار خانه می‌تابید و باد، آرام لای برگ‌های سبز درختان ناحو می‌چرخید؛ گویی طبیعت هم می‌دانست که امروز چیزی در راه است. مادرکلان با دستانی پر از شوق، غذا و چای را آماده کرده بود و نگاه اش به در دوخته شده بود. 

ادامه خواندن آخرین نگاه و آخرین لبخند؛ جرقه ای سوزنده و بغضی گلوگیر : مهرالدین مشید

وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و ژئوپولیتیک تماشا !

افغانستان، سرزمینی با تاریخ هزارساله و موقعیت ژئوپولیتیکی بی‌نظیر، در دهه‌های اخیر، بویژه پس از حاکمیت طالبان به صحنه‌ای از بحران‌های پیچیده و پی در پی تبدیل شده است. بحران‌هایی که فقط سیاسی یا امنیتی نیستند، بلکه ریشه در ساختارهای عمیق قومی، تاریخی و منطقه‌ای دارند. امروز، افغانستان درگیر سه ضلع یک هرم خطرناک است: شکاف‌های قومی ـ زبانی، تروریسم سازمان‌یافته طالبانی و بازی‌های ژئوپولیتیکی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی. با تاسف در بسیاری از دولت‌های شکننده مانند افغانستان، قومیت از یک مؤلفه طبیعی فرهنگی به ابزاری سیاسی و امنیتی تبدیل شده است. در فضای سیاسی افغانستان قومیت نه‌تنها به‌عنوان هویت فرهنگی؛ بلکه به‌مثابه ابزاری برای اعمال سلطه و حذف رقبا به‌کار می‌رود.

ادامه خواندن افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های ژئوپولیتیکی : مهرالدین مشید

از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی راه‌های گمشده و آینده‌ی ممکن افغانستان افغانستان امروز در آستانه‌ی یکی از بحرانی ترین، شکننده ترین  و تاریک ترین دوران های تاریخی خود بسر می برد؛ بحرانی که نه‌ تنها  از لحاظ سیاسی، مردم را سخت زمینگیر کرده است؛ بلکه در عمق روان، فرهنگ و هویت آنان نیز راه یافته است. تسلط مجدد طالبان، شکست جمهوریت، فروپاشی نهادهای ملی، مهاجرت گسترده نخبگان و اختلاف گروه های مخالف طالبان آینده کشور را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. اما این وضعیت، به‌معنای بسته‌شدن همه راه‌ها نیست. در چنین شرایطی، این پرسش مطرح می شود که آیا هنوز هم  شانسی برای رهایی افغانستان از چنگال تروریسم باقی مانده یا خیر.

ادامه خواندن واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان از چنگال تروریسم : مهرالدین مشید

صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از همدیگر پذیری مکتب و‌ مدرسه سخن بر سر صنف کوچک به روزگاری بر میگردد که هر چند فقر و تنگدستی در کشور بیداد می کرد و خوان تلخ فقر در بیشتر خانواده ها دامن گسترده بود و بسیاری از مردم تنها با خوردن غذای بخور و نمیر شب و روز شان را سپری می کردند؛ اما در میان این همه دشواری های گلوگیر یک چیز به همگان نیرو می بخشید و همه در زیر چتر زمردین آن احساس خوشی می‌کردند و قلب های شان از آن دم به دم نیرو میگرفتند؛ آن صفایی ها، ساده گی ها، یک رنگی ها و بی آلایشی های صمیمانه و صادقانه بود که بروی گرسنگان روستا ها و شهر ها دروازه ی امید به زنده گی را می گشود.

ادامه خواندن صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت : مهرالدین مشید

از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته ی آنسوی اوقیانوس ها

یاسر پس از آشنایی مختصر با خانواده ی نها جان و شهیر جان، با گفتن خدا حافظی  با دل نادل، قدم قدم از آنان دور شد. او هر قدری که از آنان دور گردید، گویی او فکر می‌کرد که دل از دل خانه اش خی کوچید. یاسر در هر چند قدمی با دست تکان دادن به سوی کودکان ، از آنان فاصله گرفت و تا آنکه بر فراز سنگی نشست. دیدن این کودکان جنان حال و هوای یاسر را تغییر داد که رنج های بیکران کودکان مظلوم افغانستان افکار او را یکسره فراگرفت. یاسر دریافت که چیزی از دست اش نمی آید و ناگزیر دست به دعا بلند کرده و برای خوشبختی و سلامت میلیون ها کودک افغانستان; بویژه آن کودکان دختر که از نعمت آموزش محروم شده اند، دعای خیر نمود.

ادامه خواندن دمیدن صور در نفخ خاطره ها «قسمت دوم »:

از دولت منزوی تا مهره‌ ناپایدار در بازی بزرگ آسیا

پس از خروج نیروهای آمریکایی در اوت ۲۰۲۱ و بازگشت طالبان به قدرت، افغانستان وارد مرحله‌ای نوین اما بحران‌ زده شد. اداره‌ی طالبان، نه تنها نظام سیاسی افغانستان را دگرگون ساخت، بلکه جایگاه این کشور را در معادلات ژئوپلیتیکی منطقه و جهان به‌شدت تحت تأثیر قرار داد. از یک‌ سو طالبان در تلاش‌اند که خود را به‌عنوان یک واقعیت سیاسی تثبیت کنند، و از سوی دیگر، قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی در قبال حکومت آن‌ها در تردید، احتیاط یا بازیگری فرصت‌ طلبانه اند. این عاقبت نگری و دور اندیشی قدرت های یاد شده را در پیوند به اداره ی طالبان نه تنها در حالت نوعی بلاتکلیفی تعامل میان ترس و احتیاط به امید تغییر در رویکرد های این گروه قرار داده؛ بلکه جایگاه ی

ادامه خواندن اداره طالبان و جایگاه افغانستان در ژئوپولیتیک کشورهای منطقه و جهان : مهرالدین مشید

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

در دل یک عصر ابری، ساحلی خاموش و دوردست زیر آسمانی خاکستری دامن گسترده بود. باد سردی از سوی دریا می‌وزید و موج‌ها با بی‌تابی خود را بر سنگ‌های زمخت و کهنه‌ی ساحل می‌کوبیدند؛ سنگ‌هایی که گویی حافظه‌ی صدها سال سکوت و اشک را در خود نگه داشته بودند. این سنگ ها در گوشه و کنار ساحل چشمان بیننده را به خود جلب می کردند.

مردی تنها، با پتلونی بلند و شالی خاک‌خورده، آرام‌آرام روی این سنگ‌ها قدم می‌زد. نگاه ی او نه به افق بود و نه به زمین، بلکه انگار در میان خاطرات دور گم شده بود. کفش‌هایش نم‌کشیده و تر و صورت اش مثل ساحل، خاموش و سرد به نظر می رسید.

ادامه خواندن از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته ی آنسوی اوقیانوس ها « قسمت اول »: مهرالدین مشید

دورنمای ثبات و بحران در افغانستان؛ سکوت سنگین یا خاموشی پیش از توفان

افغانستان پس از بیست سال تجربه نظام جمهوری، بار دیگر تحت سلطه گروهی قرار گرفته که از نظر فکری، سیاسی و اجتماعی به جهان‌بینی اسلام افراطی و آمیخته با باور های قلیله ای پایبند است. بازگشت طالبان به قدرت افغانستان را وارد دوره ای از دگرگونی عمیق و ابهام راهبردی کرده است. چشم‌انداز و دورنمای افغانستان تحت اداره طالبان، ترکیبی پیچیده از عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی است که همزمان نشانه‌هایی از رکود، بحران، و گاه امکان‌های محدود برای ثبات را در خود دارد؛ اما این ثبات بیشتر به شب آرامی شبیه است که پیش از طوفانی بزرگ، رخ می‌دهد. زیر پوست این جامعه، بحران‌های ساختاری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در حال جوشش‌اند که آینده ی کشور را در هاله ای از ابهام قرار داده است

ادامه خواندن مانور های سیاسی طالبان در غیاب یک اوپوزوسیون قدرتمند : مهرالدین مشید

افغانستان این‌بار قربانی توطئه‌ی حافظه‌زدایی

سرزمینی امروز به نام  افغانستان هرچند از سده ها بدین سو در گردابی از توطیه های انگریزی و تزاری دست و پنجه نرم کرده و  که همواره در کوران جنگ، اشغال و مقاومت بوده است. آنهم  توطئه‌های شاخداری که در تاریکی ها طراحی می‌شدند و با نام‌هایی چون دین، آزادی یا امنیت بر مردم این سرزمین تحمیل می‌شدند. اما آنچه در عصر حاکمیت طالبان و سکوت جهانی روی می‌دهد، گامی فراتر از توطئه‌های پنهان است. قدرت‌های مخرب دیگر در پشت پرده نیستند؛ آن‌ها اکنون آشکارا، رسمی و بی‌پرده روی صحنه‌اند. تاسف بار اینکه این بار افغانستان قربانی توطئه‌ی حافظه‌زدایی» نیز شده است. افغانستان امروز با تهدیدی روبرو است که نه تنها جسم، بلکه روح، هویت، فرهنگ و حافظه‌ی تاریخی آن را نشانه گرفته است. آنهم“توطئه‌ی سنگین و پرحجم چندلایه برضد افغانستان”؛ توطئه‌ای که ابعاد آن از سیاست و اقتصاد تا فرهنگ، حافظه و روان جمعی را در بر گرفته و افغانستان را بیش از هر زمان دیگری در معرض فروپاشی هویتی و تمدنی قرار داده است.

ادامه خواندن این بار توطیه برضد مردم افغانستان سنگین تر و پرحجم تر : مهرالدین مشید

هزاران کیلومتر دور از میهن، میلیون‌ها مهاجر افغانستانی از سال های زیادی بدین سو در ایران زنده گی می‌کنند؛ انسان‌های مظلوم و خانه بدوشی که از جنگ، ناامنی و امروز از ظلم طالبان و وحشت تروریسم وادار به ترک کشور خود شده و به آنجا پناه برده اند؛  اما در کشوری پناه گرفته اند که نه تنها پناهشان نشد، که برعکس زخم‌ های زننده ی آن  بر پشت و پهلوی آنان  هر روز بیشتر سنگینی می کند. حکومت جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در سال‌های اخیر، با سیاست‌هایی که آشکارا از آن بوی تبعیض، تحقیر و نفرت می‌ اید.

ادامه خواندن مهاجرستیزی آخوندهای ایران و غمنامه بی‌پایان مردم افغانستان : مهرالدین مشید

قدرت ابزاری برای رهایی انسان، نه ابزاری برای سلطه

انسان امروز، بیش از هر زمان دیگری در تاریخ، ابزارهایی در دست دارد که می‌تواند با آن خود را نجات دهد یا نابود کند یا به عبارت دیگر  انسان امروز در مرزی از فاجعه و فلاح قرار دارد که با این همه داشته ها خاموشی پیش از توفان سنگین را تجربه می کند. این در حالی است که فناوری، سیاست، اطلاعات و قدرت نظامی در آستانهٔ تکامل بی‌سابقه‌ای قرار دارد و در عین زمان جهان با بحرانی چندلایه و پیچیده روبرو است: از شبح جنگ جهانی سوم تا فروپاشی محیط زیست، از فقر جهانی تا انزوای انسان در دنیای هوش مصنوعی. در چنین مرزی میان فاجعه و فلاح، این پرسش پیش می‌آید که آیا قدرت های بزرگ و یا به تعبیری دیگر آنانی که دستی برای جنباندن دارند سرنوشت انسان امروز را به بازی گرفته‌ اند و به دنبال فاجعه آفرینی اند و آن را با خون و آتش رقم می زنند?

ادامه خواندن چه بازی دردناک با سرنوشت انسان  : مهرالدین میشد

     به رسمیت شناسی طالبان از سوی روسیه و پیامد های منطقه  ای و جهانی آن

روسیه با اتخاذ تصمیمی راهبردی، طالبان را بهعنوان حکومت رسمی افغانستان به رسمیت شناخت. این اقدام، نقطه عطفی در سیاست منطقهای و بینالمللی پیرامون افغانستان به شمار میرود. این در حالی‌ است که بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه غرب، از به‌ رسمیت شناسی حکومت طالبان خودداری کرده‌اند. این اقدام، تنها یک تصمیم دیپلماتیک نیست، بلکه حرکتی استراتژیک در چارچوب رقابت‌های ژئوپولیتیکی منطقه‌ای است.

ادامه خواندن نه یک پیروزی دیپلوماتیک؛ بلکه یک اشتباه استراتژیک در هندسه‌ ی جیوپولیتیکی نوین : مهرالدین مشید

از بازگشت تروریسم تا تقابل قدرت های بزرگ

در حالی که جهان با تحولات پیچیده‌ای در عرصه‌های گوناگون امنیتی، اقتصادی و سیاسی روبرو است، افغانستان تحت حاکمیت طالبان در حال تبدیل شدن به یکی از حساس‌ترین گره‌های ژئوپولیتیک قرن بیست‌ویکم است. خروج نیرو های انریکایی از این کشور نه تنها خلأی امنیتی ایجاد کرد، بلکه فضا را برای بازآرایی بازیگران منطقه‌ای و جهانی، و گسترش گروه‌های تروریستی نیز فراهم کرد. اکنون افغانستان به بستری برای رقابت‌های پنهان و آشکار میان چین، روسیه، ایران، پاکستان، هند، ایالات متحده و حتی گروه‌هایی چون داعش خراسان و القاعده تبدیل شده است. این نوشته با تمرکز بر حضور گروه‌های تروریستی، صف‌آرایی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی، و چگونگی تبدیل شدن افغانستان به میدان جدید رقابت‌های ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک، به بررسی جنگ های جیوپولیتیک جدید و موقعیت افغانستان تحت حاکمیت طالبان پرداخته است.

ادامه خواندن جنگ های جیوپولیتیک جدید و افغانستان تحت حاکمیت طالبان: مهرالدین مشید

جهان در معرض توفانی فراتر از جنگ سوم 

این پرسش در افکار همگان خطور می کند که جهان بشریت را بحران خاموش و خطرناکی بیش از هر زمانی تهدید می کند و وضعیت سیاسی و اقتصادی جهان در موجی از رقابت های اقتصادی و تسلیحاتی به سوی بحرانی فراتر از وقوع جنگ جهانی دهن باز می کند. در میان پرسش ها این پرسش که «آیا جنگ جهانی سوم در راه است؟» و چگونه فاجعه ای  در چند قدمی انسان قرار دارد؟  از جمله مهم‌ترین و پرمناقشه‌ترین پرسش‌های عصر ما است. برای پاسخ دقیق‌تر به این پرسش ها باید شرایط امروز جهان را در چهارچوب «نشانه‌ها»، «بازدارنده‌ها» و «سناریوهای ممکن» بررسی کرد.

ادامه خواندن حیات بشری را آتش فشان خاموشی به شدت تهدید میکند : مهرالدین مشید

وارد شدن امریکا در جنگ و به صدا درامدن آژیر خطر و تهدید صلح جهانی

در دنیای امروز که سیاست های منطقه ای و بین‌الملل به‌ گونه ی فزاینده‌ای درگیر بازی های پیچیده و چندلایه‌ ی سیاسی و استخدر دنیای امروز که سیاست های منطقه ای و بینالملل به گونه ی فزایندهای درگیر بازی های پیچیده و چندالیه ی سیاسی و استخباراتی با بازیگران متعدد شده و تنش ها در سطح منطقه و جهان را چندین بعدی نموده است.

ادامه خواندن تنش میان ایران و اسراییل و پس لرزه های بحران در افغانستان، منطقه و‌ جهان : مهرالدین مشید

نوستالوژی و گذشته گرایی های فکری و اعتقادی

زمانیکه یک آهنگ زیبا با صدای زیبا و حنجره ی طلایی، اسطوره ی موسیقی افغانستان مرحوم احمد ظاهر یا با صدای گیرا و دل نشین و سحر آمیز و حماسه آفرین مرحوم ساربان و زنده یاد استاد ناشناس در گوش های ما طنین انداز می شوند و یا زمانیکه آهنگ ” جانان خرابات …” با صدای روح پرور و خاطره انگیز کوه ی موسیقی کشور مرحوم استاد سرآهنگ در فضا به اهتزاز درمی آيد یا گاهی که چشمان ما به منظره یا تابلو های قشنگی از استادان شناخته شده ی کشور استاد غوث الدین و استاد برشنا خیره می شوند که گذشته ها را به تصویر کشیده اند. یک باره خاطره های پارینه در ذهن ما تداعی می شوند و در موجی از فانتیزی شگفت انگیز

ادامه خواندن نوستالوژی و جاذبه های فکری و اعتقادی : مهرالدین مشید

زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی

دردر جهان پرشتاب امروز که فناوری، اطلاعات و دانش مرزهای زیستی و فکری را هر روز با شتاب بیشتر می نوردد و هر روز پرده از روی نفهمی های انسان بیشتر برداشته می شود. شگفت آور اینکه به هر میزانی که این چرخه شتاب پیدا می کند؛ به همان اندازه ما شاهد بازگشت چهرهها، افکار و سلطه های هستیم که گویی از دل قبرستان تاریخی در نماد انسان های مومیایی شده سر بیرون میکنند. آنچه مومیایی فروشان دیروز نام گرفته اند، نه تنها دلالان اشیای تاریخی و جعل کاران تاریخ اند؛ بلکه حاکمان حافظه ها، کاتبان روایتها و مهندسان ذهن نسل حاضر نیز شده اند و سرنوشت انسان مظلوم را درنماد مومیایی های جدید بیرحمانه به زنجیر کشیده اند .

ادامه خواندن سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز : مهرالدین مشید

ژرفنای فاجعه در افغانستان و سناریو های فراراه ی طالبان

طالبان ممکن است با استفاده از ابزارهای سنتی قدرت، از سرکوب سیاسی گرفته تا محدود سازی اجتماعی، انواع ستم را بر مردم افغانستان تحمیل کنند. اما آن‌چه برای آن‌ها دست‌ نیافتیم است، اراده‌ی مردمی‌ است که در عمق هویت تاریخی و فرهنگی‌شان

تنیده شده؛ اراده‌ای که نه با گلوله ی تفنگ خاموش و نه با سانسور محو می شود. بررغم فشارهای گسترده در حوزه‌های آموزشی، فرهنگی، سیاسی و جنسیتی، شواهد نشان می‌دهد که طالبان نتوانسته‌اند اراده مردم را در هم بشکنند. با توجه به نظریه‌های مقاومت فرهنگی و جامعه‌شناسی قدرت، کفته می توان که در ژرفنای فاجعه ی کنونی اراده‌ی مردمی، برخلاف تصورات اقتدارگرایانه ی طالبان، در لایه‌های پنهان زنده گی روزمره بازتولید می‌شود و قدرتی خاموش؛ اما مؤثر در مقابل استبداد طالبانی در حال شکل گرفتن است.

ادامه خواندن ستم طالبان و ایستادگی ملت؛ اراده مردم افغانستان سرکوب‌پذیر نیست؟ : مهرالدین مشید

ترامپ از دور زدن تنش های دیپلوماتیک تا پایان منازعۀ جهانی

دونالد ترامپ با شعار «اول آمریکا» در سال ۲۰۱۶ وارد کاخ سفید شد و با سیاست‌هایی که توازن سنتی سیاست خارجی آمریکا را دگرگون کرد، تأثیری ماندگار بر روابط بین‌المللی گذاشت. پس از بازگشت دونالد ترامپ به قدرت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴، امریکا بحث در مورد پیامدهای سیاست‌های اقتصادی او بر نظم بین‌المللی دوباره برجسته شده است. ترامپ در دور نخست ریاست‌جمهوری خود با رویکردی حمایت‌گرایانه، تجارت آزاد را به چالش کشید و با خروج از معاهده های بین‌المللی، اعتماد متحدان خود را متزلزل گردانید. ترامپ پس از پیروزی در انتخابات و رفتن به کاخ سفید با تمرکز بر اقتصاد و دیپلوماسی تجاری و جایگزینی آن‌ها با تنش های ژئوپلیتیک، روابط در حوزه ی بین الملل را دچار دگرگونی نموده است.

ادامه خواندن ترامپ و بازتعریف روابط بین‌المللی؛ از تنش‌های ژئوپلیتیک تا دیپلماسی تجاری : مهرالدین مشید

نجات افغانستان در گرو راهی؛ میان تحول نرم و دگرگونی بنیادین

تحلیل راهبردی برای عبور از بحران تاریخی افغانستان

افغانستان امروز شرایط حساس و سرنوشت‌ سازی را پشت سر می گذارد که بحران مشروعیت، فروپاشی نهادهای سیاسی، فقر جانکاه، بیکاری، تبعیض ساختاری، و سلطه یک‌جانبه‌ی طالبان بر حیات اجتماعی مردم این کشور بیداد می‌کند و بن بستی فراگیر و‌همه جانبه سرا‌پای کشور را فرا گرفته است. موضوع این نوشته بحث بر سر چگونگی تحول در افغانستان است تا با نگاهی راهبردی بر ضرورت تحول در افغانستان، روی این موضوع تمرکز نماید که  آیا افغانستان برای عبور از شرایط کنونی به تحول نرم نیاز دارد و یا دگرگونی بنیادین؛ یا اینکه  بر ضرورت پیوند تحول نرم با دگرگونی بنیادین برای نجات افغانستان تاکید کرد. یا به عبارت دیگر راه نجات، نه از مسیر کودتا و جنگ؛ بلکه از مسیر گذار آرام، باثبات، اما عمیق در ساختارهای قدرت، فرهنگ سیاسی و هویت ملی عبور می کند.

ادامه خواندن افغانستان، میان دو لبه تیغ؛ تحول نرم یا سقوط ساختار : مهرالدین مشید

فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای و جهانی

در این روز ها بسیاری از آگاهان سیاسی و کارشناسان مسایل منطقه و جهان از انفجار تازه در افغانستان تحت اداره ی طالبان سخن می گویند و حالت کنونی این کشور را ساعت کوکی ای خوانده اند که برای انفجار آن لحظه شماری باید کرد. حال پرسش این است که آیا وقوع چنین انفجاری واقعیت دارد با این همه تبلیغات و هیاهوی رسانه ای بیش نیست؛ اما آنچه مسلم است، اینکه افغانستان به مثابه ی کشوری بحران زده و متلاطم تنها نگرانی های جدی مردم افغانستان را به بار نیاورده؛ بلکه سرزمینی که از گذشته ها بدین سو از آن قلب آسیا یاد کرده اند و هر موج سنگینی که حرکت این قلب را متاثر بگرداند، نه تنها افغانستان را؛ بلکه کشور های آسیا و فراتر

ادامه خواندن افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی نظم در جنوب اسیا مهرالدین مشید

فرصت‌های دفن شده و زخم‌های باقی مانده؛ داستان ناتمام مردم افغانستان

در طول سده های متمادی، افغانستان در چهارراه تاریخ و جغرافیا، محل برخورد امپراتوری‌ها، ایدئولوژی‌ها و منافع کشور های منطقه و جهان قرار داشته است. این مقاله با تمرکز بر بسترهای تاریخی تکرارناپذیر و بازتولید بحران‌ها، می‌کوشد نشان دهد که چگونه بی‌توجهی به درس‌های تاریخی، خیانت‌های سیاسی و غفلت نخبگان، بیداری‌ های اجتماعی و مقاومت‌های ملی بوجود آمده است؛ اما دریغ و درد که این خیزش های ملی، نه‌ تنها قربانی مداخله های بیرونی؛ بلکه اسیر چرخه‌ های درونی «فراموشی تاریخی» نیز شده است که بارها هزینه‌های سنگین ملی و منطقه‌ای را به بار آورده‌ اند. مفهوم «چرخه‌های درونی فراموشی تاریخی» در واقع به الگوهای تکرارشونده‌ای در درون یک جامعه اشاره دارد که موجب فراموشی یا نادیده گرفتن آگاهانه یا ناآگاهانه‌ی گذشته‌ی آن جامعه می‌شوند.

این چرخه‌ها در افغانستان، اغلب باعث شده‌اند که جامعه و ساختار سیاسی نتوانند از گذشته بیاموزند و از تکرار اشتباههای گذشته جلوگیری کنند. روند های تکرار شونده ایکه در نتیجه ی  نادیده گرفتن تجربه ها و نیاموختن از درس های تاریخی گذشته در حافظه ی جمعی جامعه تضعیف و یا تحریف شده اند.

ادامه خواندن تاریخ از تکرار تا انتقام؛ روایت ناگفته از قدرت، خیانت و بیداری در افغانستان : مهرالدین مشید