نویسنده: ماریا دارو

بخش نخست| شنبه 8 قوس 1399

با توجه به جمعیت زنان، آن‌ها باید در تمام شئون زندگی؛ اعم از اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، سهم فعال را ایفا کنند و رعایت تساوی حقوق آن‌ها با مردان به منزله‌ی یکی از مسایل مبرم، پیوسته در محراق توجه قرار بگیرد؛ چون جامعه‌ی ما سنتی است و همیشه می‌بایست برای هر کاری، ملاحظات جامعه‌ی خود مان را مدنظر داشته باشیم. نزده سال پیش، فضای جدیدی به ‌وجود آمد؛ حکومت متعهد به حمایت از حقوق زنان شد و همه‌ی شهروندان کشور بدون تفکیک جنسیت در قانون اساسی، دارای حقوق برابر شدند. زنانی که در دوران طالبان، حق بیرون‌شدن از خانه را نداشتند و به ‌خاطر صدای بوت ‌شان مجازات می‌‌شدند، یک بار دیگر وارد فضای بازتری شدند و دیگر خبری از شلاق طالبان نبود. در تصمیم‌گیری‌‌های نخستین که در رابطه به سرنوشت سیاسی افغانستان گرفته شد، زنان سهم گرفتند. آنان از سراسر افغانستان در لویه‌جرگه‌ی اضطراری شرکت کردند که بر اساس مصوبات آن، حامد کرزی، هجده ماه به ‌عنوان رییس حکومت انتقالی برگزیده شد.

ادامه خواندن خشونت حاوی پیامی نیست؟ پوهاند دوکتور حبیب پنجشیری

مردم افغانستان از چهل سال بدین سو شاهد رویداد های تاریخی زیادی بوده اند که در این میان از حوادثی به عنوان نقطهء عطف می توان یادآوری کرد که در چرخش های اوضاع سیاسی کشور از اهمیت زیادی برخوردار بوده اند. از جمله معاهدهء ژنیو که زمینه ساز خروج نیرو های شوروی و سقوط نجیب و پیروزی مجاهدین گردید. حادثۀ دوم بن اول بود که پس ازسقوط طالبان منجر به تاسیس حکومت موقت گردید. به همین گونه نشست دوحه پس از توافق امریکا و طالبان میان هیئت حکومت و طالبان نقطۀ عطفی در تاریخ کشور است که نتایج آن هرچه باشد، چه مثبت و چه منفی در دو حالت یا فاجعه و  یا رستگاری را به بار خواهد آورد؛ اما آنچه تا کنون گذشته و اکنون هم می گذرد، وزنۀ نافرجامی آن بر فرجام امید بخش آن سخت سنگینی می کند. 

ادامه خواندن از بن بدفرجام تا دوحهء نافرجام : مهرالدین مشید

دو با فرهنگ،یکی در چین و دیگری در تکزاس،زبان یکدیگر را بهتر می فهمند،تا دو برادر که از فرهنگ بی بهره اند.اگر اداره ی امور جهان به کسانی که دارای فرهنگ بودند،واگذار می شد،بی شک دنیایی غیر از آنچه داریم،می داشتیم.ریشه ی بسیاری از سوء تفاهم ها،بسیاری از اختلاف ها،بی فرهنگی است،چون فرهنگ نباشد،غریزه ها و شهوت ها در رابطه ی بین بشر و بشر،حکمفرما می شوند،غریزه ها و شهوات همواره از سودجوئی و خود پرستی پیروی می کنند… تخصص در رشته ای از رشته های معارف بشری کافی نیست که کسی بافرهنگ شود؛فرهنگ ثمره و نتیجه ی دانش است،نه خود آن:ممکن است در وجود کسی نابارور بماند.مانند«درخت نر».با دانشان بی فرهنگ در دنیا کم نبوده اند:و از آن جمله اند همه ی قاضیان بی اعتنا به حق،همه ی سیاستمداران بی اعتنا به انسانیت،همه ی دانشوران دیو سیرت.

ادامه خواندن با فرهنگ و بی فرهنگ ؛ آیا جامعه ی با فرهنگ بدان معناست که همه ی افراد آن از نعمت سواد برخوردار باشند؟…زبیر پاداش

۲۹ سپتمبرجشن دهمین سالروز تاسیس خانه ی مولانا ی بلخ در شهر فرانگفورت برگزار می شد، که من هم افتخار دعوت انرا داشتم .

نزدیکی های ظهر استاد گرامی ام دوکتور لطیف ناظمی ریس و موسس همین خانه ای عشق « خانه ای مولانا»  برایم زنگ زد و در مرکز شهر فرانگفورت قرار گذاشتیم تا مرا باخود بگیرند. همزمان به وعده گاه رسیدیم ، فرشید جان ناظمی جوان برومند فرزند سومی دوکتورصاحب لطیف ناظمی با موترش ما را به سالون که این جشن در ان برگزار می شد رساند. ناظمی صاحب چون ریس این خانه بود دلهره داشت که مبادا دیر تر از دیگران برسد ، خوشبختانه سر وقت رسیدیم . ظرف یک ساعت مهمانان افغان «  خوشبختانه سیما یی دلباخته گان ٔ همه اقوام جامعه ی افغانی در ان منعکس بود »

و شهروندان المان، شیفته گان عشق وانسان سالاری حضور بهم رسانیدند. ظرف یک ساعت ان سالون بزرگ همه عشاق وروشن ضمیران را در خود جا داد. در ان فضا  عشق و دوستی حکومت می کرد و انسان سالاری بود و دیګر هیچ.  همه ادمیان گویی عشق شده اند ، همه با لطف و مهربانی اشنا و نا اشنا  هم دیگررا با محبت می نگرند وبا تبسم خوش امدید می گویند.  من هم جز نا اشنایان ای اشنا بود م که به پیکره ای بزرگ عشق خود را وصل می پنداشتم. دقایق بعد رسمیت محفل اغاز یافت که شامل چهار بخش بود،

ادامه خواندن جشن دهمین سالروز تاسیس خانه ی مولانا ی بلخ در شهر فرانگفورت : عمر ننگیار

انيس كنج تنهايى كتاب است

فروغ صبح دانايى كتاب است

به تأسى ازين سخن اديب و شاعر ايرليندى ( اسكار وايلد ) ، نويسنده بلند مرتبت و ژورناليست سابقه دار جناب محمد صفر خواريكښ به نيكويى  به وظيفه خود در برابر تاريخ عطف توجه كرده است . نتيجه سالها پژوهش و تدقيق  جناب خواريكښ در ديار غربت  كتاب فخيم و حجيم در ( ٦٤٠ ) صفحه و سيزده فصل بزبان پشتواز طرف مؤسسه انتشاراتى دانش طبع و  در كتابفروشى هاى وطن در خدمت اهل مطالعه و علاقمندان تاريخ كشور قرار داده شده است. «افغانستان له ” هورا ” تر ” تكبيره “» تازه ترين و دهمين كتاب مؤلف گران است  كه بر اساس چشم ديد ها ،  مطالعه ، تحقيق و تدقيق

و مراجعه به اهل خبره و اشخاص ذيدخل و اگاه از قضايا  با اهتمام فرهنگى گران ارج و نستوه جناب محمد قاسم آ سمايى آماده گرديده و معطوف به حوادث سالهاى ( ١٣٥٧ تا ١٣٩٣ هجرى – شمسى ) مى باشد .  بخاطر معرفى اين كتاب پر ارزش در بيان حوادث تاريخى كه مولف با كمال امانت دارى انرا بازگو نموده است ، تقريظ را كه به لطف مولف بزرگوار ازين قلم درين كتاب بنشر رسيده و معرف ان مى باشد ، با خوانندگان عزيز شريك و براى دوست  و برادر والا مقام و شخصيت ورجاوند فرهنگى ، شاعر و ژورناليست سابقه دار افغانستان شاغلى خواريكښ موفقيت هاى مزيد ارزو ميبرم . 

انيس كنج تنهايى كتاب است

فروغ صبح دانايى كتاب است

                                                           ( حضرت جامى )

ادامه خواندن ” وظيفه ما در برابر تاريخ باز نويسى آن است “عبدالواحد سادات

ممکن برای بعضی از دوستان این داستان کوتاه تازه باشد.

روزی یک توريست به افغانستان آمده بود، یک گدا به او گفت: لطفا کمکم کن…   وریست منظور گدا را نفهمید، گدا مکررا خواست خود را تکرار نمود اما توریست منظورش را بازهم نفهمید.فقیر بی حوصله شد و ديگر چیزی نگفت.  بعد از اینکه توریست از او عکسی به یادگار گرفت وقتی به کشورش بازگشت از یک افغان ترجمۀ سخنان گدا را پرسید.؟ ترجمان افغان گفت: آن گدا بود و از تو کمک خواسته دل توریست به درد آمد و برای مرد فقیر با کمک سازمان خیریه معادل یک میلیون پول افغانی به همراه عکس مرد فقیر و نشانی اش فرستاد تا پول به دستش برسد.

ادامه خواندن قصه پند آمیز : خالد افضلیار

فساد در عرصه های گوناگون بیشتر از جنگ و ناامنی در کشور بیداد می کند و شیرازۀ نظام سیاسی، اقتصادی و حتا فرهنگی کشور را شکسته است و به حکومتداری خوب صدمۀ جبران ناپذیر وارد کرد ه است و حیثیت حکومت و مردم افغانستان را در سطح جهانی زیر پرسش برده است. هرچند فساد اداری و اختلاث در کشور پیشینۀ زیادی دارد واین رسم نادرست پس از سرنگونی نجیب در کشور رایج یافت و اما فساد پس از سقوط طالبان به گونۀ مافیایی و گروپی شکل سرسام آوری را در کشور به خود گرفته است. با تاسف تا کنون تلاش هایی که برای مبارزه با فساد صورت گرفته است، بیشترشکل گزینشی و مقطعی و نمایشی را داشته است. از همین رو بوده که تا کنون دست عدالت به گلوی مفسدان بزرگ و مقام های ارشد دولتی و مافیا های کلان اقتصادی و مافیای قاچاق اسلحه و مواد مخدر در کشور نرسیده است. عامل اصلی این همه ناکامی ها برای مبارزه با فساد تنها جنگ نبوده؛ بلکه نبود ارادۀ استوارسیاسی بوده که تا کنون برای به محاکمه کشاندن مقام های ارشد و زورمندان بزرک اقدام های قاطع و فیصله کن صورت نگرفته است.

ادامه خواندن به دام افگندن ماهیان ساده است; و مرد آن است که نهنگان را به دام افگند ؛ فراخوان برای مبارزه با فساد: مهرالدین مشید

در افريقای جنوبی مبارزات چندين سالۀ نلسن مانديلا و مبارزين ضد اپارتايت نتيجه داد و در نتيجه دولت و مردم اين کشور در امنيت به سر ميبرند و در راه ترقی کشور شان تلاش می ورزند؛
بعد از فروپاشی اتحادشوروی، بروز ناآرامی ها و جنگهای داخلی چيچنيا و تاجيکستان، با درایت و تدبير رهبران آنها خاتمه يافت، حالا آنها در فضای صلح در جهت شکوفائی کشور شان کار ميکنند؛
جنبش های مردمی بنام “بهار عرب” با سرنگون ساختن رژيم های خودکامه، تغييرات زيادی را به نفع مردم شان دراين کشورها رقم زد. آخرين کشور (ليبيا) که از بی امنی رنج ميبرد، اينک با امضای مواقفتامۀ صلح، روال عادی زنده گی را دنبال خواهد کرد؛

ادامه خواندن نگاهی به شرايط و وضعيت موجود افغانستان: احمد سعیدی

روحت شاد مرادونا اسطوره فوتبال  جهان …..

دیگو مارادونا اسطوره فوتبال آرژانتین و جهان در ۶۰ سالگی به دلیل حمله قلبی در خانه‌اش در بوئنوس آیرس درگذشت. مارادونا قبلا به دلیل لخته شدن خون در مغزش در بیمارستان بستری شد و جراحی کرد، اما دو هفته پیش از بیمارستان مرخص شد. تیم ملی آرژانتین در جام جهانی ۱۹۸۶ با کاپیتانی مارادونا قهرمان شد. نمایش مارادونا در آن جام جهانی یکی از به یادماندنی‌ترین لحظات تاریخ فوتبال را رقم زد، به خصوص دو گلی که به تیم ملی فوتبال انگلیس زد.

ادامه خواندن نصحیت مرادونا اسطوره فوتبال جهان . ارسال خالد افضلیار

نخست وزیر پاکستان برای نخستین بار به افغانستان آمد و این سفر را پس از ۵۰ سال انتظار خوشایند خواند و گفت: آنان به رئیس جمهور غنی  اطمینان می‌دهند که بیشتر از آن‌چه آقای غنی انتظار دارند انجام خواهند داد و افزود، پاکستان کشوری‌است که پس از افغانستان خواهان تأمین صلح دراین کشور است.  رییس‌جمهور غنی با تاریخی خواند سفر خان گفت «خشونت پاسخ به وضعیت کنونی نیست.» و تاکید کرد: «خواست مردم افغانستان یک آتش‌بس همه‌شمول است.»  در پایان این سفر یک سند همکاری در راستای صلح، امنیت و توسعه همکاری‌های اقتصادی و مردمی میان دوکشورامضا شد که از اهمیت ویژه‌یی پیرامون توافق روی اصول اساسی و برنامه همکاری میان دو کشور برخوردار می‌باشد.

ادامه خواندن بسته شدن پروندهء منازعه تاریخی وابسته به جرات رهبران دو کشور : مهرالدین مشید

باوجود بحرانهای عمیق سیاسی واقتصادی و شیوع ویروس کرونا  امریکا درمیان سایر کشور های جهان تا هنوزمقام اول را دارد، محور سیاست خاریجی امریکا برتری جویانه و یک جانبه گرانه باقی خواهد ماند. نخبگان امریکا معتقداند که قدرت امریکا تاهنوز به آن اندازه زیاد است که درگسترده بین المللی به صورت یکجانبه وارد عمل شود وآنرا مطابق به خواست ومنافع خود سمت وسو بدهد

.سیاستهای مخرب و عرف دیپلماتیک ترامپ قدرت امریکا را دچار لغزش گردانیده است ، انشعاب و دوگانگی درداخل وبی اعتنایی امریکا درامور بین المللی برای دولت جدید چالش برانگیز گردیده است. موج سیل آسای اعتراضات برعلیه تبعیض نژادی و بی عدالتی های اجتماعی بیم ونگرانی نخبگان این کشور را به وحدت ملی ایالات متحده درآینده به مخاطره افکنده است گردید .

ادامه خواندن امریکا به چنددلیل افغانستان را ترک نه خواهد کرد! ..دکتور علی احمد کریمی

چرا جهان بویژه امریکا در برابر لانه های تروریستی در پاکستان سکوت کرده است

تمامی کشور های جهان بویژه آمریکا خوب می داند که تمامی رهبران، مراکز و پایگاه های هراس افگنان در خاک پاکستان است و بیش از هفتاد گروۀ تروریستی به نام های گوناگون و اما به اهداف معین تحت نظر مستقیم نظامیان این کشور قرار دارند. این گروه ها به کمک مالی عربستان سعودی و سایر کشور ها بوسیلهء نظامیان پاکستان آموزش داده می شوند و تمویل و تجهیز می گردند. فعالیت های بیشتر این گروه ها از سوی آی اس آی کنترل و مدیریت می شود. طالبان نیز مانند تنظیم های جهادی پیشین دفتر هایی زیر نام « دفتر ارتباط» دارند که روابط نظامی و فعالیت های آنان را لحظه به لحظه به نظامیان پاکستان تنظیم می نمایند.

ادامه خواندن امریکا و پاکستان در پشت صحنه درگیر یک بازی خطرناک برضد مردم افغانستان: مهرالدین مشید

 فتنه گر  وابسته به جهال زمان       کی گذارد که بیاید به گلستان ، مرغان  

 بلبلان ناله کنان ، چیغ زنند         که چرا ناظم این باغ بود  خیل  زاغان 

 زین سبب غلغل آنها ست بلند         تا بکی باز بود ،  باغ به روی دزدان                                      

ادامه خواندن چرخ فلک : میر عنایت الله سادات

نېټه: ۱/۹/۱۳۹۹

د ۱۳۹۹ لمریز هجري کال د قوس د میاشتې په لومړۍ نېټه د کابل ښار یو ځل بیا تر راکيټي بریدونو لاندې راغی. د سهار د اتو بجو او څلويښتو دقیقو په شاوخوا کې د سرلوڅې مازدا لارۍ له منځه ۲۳ ړانده راکټونه د ښار د اوسیدونکو په مختلفو سیمو شلیک شول چې د خلکو تر منځ د ویرې د پیداکولو او مالې زیانونه سربیره یې لس ښاریان شهیدان او ۳۳ نور زخمیان کړل.

ادامه خواندن د افغانانو د تفاهم نهضت د خواخوږۍ پیغام : زلمی کاشفي

سينما سينه نما نيست خرابش نكنيد

مسكن قتل و جفا نيست خرابش نكنيد

است تعمير پر اوازه فر هنگ وطن

خانه كفر و دغا نيست خرابش نكنيد

همتي بهر خراب كردن اشرار كنيد

سر گنديده شانرا به سر داركنيد 

ادامه خواندن تخریب سينماي پارك: شعر از نذیر ظفر

آقای مرتضوی کدام ملت، ملت که هر روز به خاک و خون می غلتط، ملت که هروز کشته میدهد، ملت که انتخاباتش جعل و تذویر است.
ملت که اعتبار ملی و بین المللی خود را از دست داده است.
ملت که با فقر و گرسنگی دست و پنجه نرم میکند، ملت که هر روز توهین و تحقیر میشود ملت که زمامدارانش از اثر بی کفایتی هرگز خجالت نمیکشند. ملت که حکومتش خود را مسئول نا امنی ها نمیدانند ملت که حکومتش با دروغ و نیرنگ میخواهد به حاکمیتش ادامه دهد.
ملت که نظامش را چند تروریست کوته قلفی کرده است، ملت که نظامش نمیتواند از ارگ بیرون شود و چهار تروریست را سر کوب کند .

ادامه خواندن بعد از راکت پرانی ها؛ آقای مرتضوی نوشته است حمله بر یک ملت: احمد سعیدی

مشکل بدخشان را نه نصیحت کردن حل خواهد کرد و نه تسلیت گفتن. این تنها مایمی هم نیست. بدخشان دارد بیشتر و بیشتر در کام تلخ شکست فرو میرود. مشکل از والی هم نیست.از آقای سودا انتظار معجزه هم نمیرود و هر والی که بیایید نسبت به مردم بدخشان، خاطر ارگ را گرامی تر میدارد. چون بدخشانیان بیشتر فرمانبردار اند تا پرسشگر و اما ارگ پرسشگر است. هر سودایی را که بیاورید، سودا تر از این سودا خواهد شد مگر اینکه مردم بدخشان از سودای خواب و غفلت بیرون شوند. منتقدانه نگاه کردن و نوشتن در این مورد هم سنگین است.

ادامه خواندن بدخشانی های عزیز این نوشته را با دقت بخوانند: دکتر سید قباد زارع

پهن است تکه های تنت روی فرش سرخ 

چسبیده نیمه ی بدنت روی فرش سرخ 

امروز خوف وخون و خشونت خزیده است 

در انتظار آمدنت روی فرش سرخ 

هم شهری غریب! غمت را کجا برم 

ادامه خواندن فرش سرخ شعر از : ظریف رستمی

     برگرفته : از کتاب آنلاین منتشره ٔ « چهره های جاودان ـ اثر ماریا دارو

فیض الله  ایماق  فرزند  شاه مردانقل در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی  در باغبوستان  شهر قورغان  اندخوی  ولایت   فاریاب، در  یک خانوادهٔ  زحمتکش  پا بر عرصهٔ  وجود گذاشت. وی  از ملیت تورک اوزبیک سر زمین ما می باشد، بنا ً  زبان  تورکی اوزبیکی  و تورکی  تورکمنی را در  خانواده  و محیطش آموخت، زیرا  از  طرف  حکومت های  وقت برای آموزش زبان مادری خصوصاً تورکی، مکتب  وجود نداشت.   ایماق   دورهٔ   ابتداییه   را  در مکتب  قورغان   قصبه اش به اتمام رسانید و برای فراگیری تحصیلات ثانوی و عالی روانه ٔ کابل گردیده، دورهٔ  متوسطه  را  در مکتب ابن سینا و عالی را در دارالمعلمین عالی کابل تکمیل کرد.

ادامه خواندن زنده گی نامهٔ و کار کرد های فرهنگی : دوکتور ایماق