شماری از کارشناسان افغان ضمن ابراز ترديد نسبت به هدف اصلی از برگزاری نشست مسکو در مورد افغانستان به خبرگزاری آناتولی گفتند عدم شرکت آمریکا در این نشست، موجب افزايش تنش میان مسکو و واشنگتن در مورد كشورشان خواهد شد.
اکرام الدین اندیشمند، نویسنده و کارشناس افغانستانی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار آناتولی گفت: نشست امروز مسکو در مورد افغانستان به سیاست جدید روسیه بر می گردد که برخلاف سال های قبل می خواهد نقش فعال در افغانستان داشته باشد.
وی افزود: این سیاست ناشی از ایجاد تنش در روابط مسکو با غرب بر سر اوکراین و سوریه است که تا حدی روس ها را به آمریکا و غرب به سوی دوران جنگ سرد می کشاند. اگر تنش فزاینده در روابط مسکو و واشنگتن به نقطۀ غیرقابل بازگشت برسد و غربی ها با حضور ناتو در مرزهای روسیه، مسکو را تهدید کنند، افغانستان برای مسکو زمین مساعد برای ضربه زدن به آن ها است. به باور اندیشمند روس ها می توانند دست غربی ها در زیر سنگ افغانستان که گیر كرده است، را خوب فشار دهند و آنها را متقاعد به پذیرش منافع روسیه در اوکراین و سوریه کنند.
این کارشناس و مورخ افغانستانی در واکنش به استفاده از مادر همه بمب ها توسط آمریکا در شهرستان آچین استان ننگرهار در شرق افغانستان اظهارداشت: استفادۀ امریکا از بمب بزرگ غیر هسته اى در افغانستان بيش از اينكه به هدف و نیت مقابله با داعش باشد، از یک سو اولين آزمایش آن در خارج از آمریکاست و از سوى دیگر، براى کاهش يا مهار فشارها بر ترامپ است. محبوبيت او به عنوان رئیس جمهور امریکا در داخل اين كشور 38 درصد است. وى با این اقدام می خواهد چهرۀ مقتدری از خود نزد آمریکایی ها ترسیم کند. نکتۀ دیگر در پرتاب این بمب می تواند دادن پیام به روسیه و چین به عنوان رقباى منطقه ای و جهانی امریکا بخصوص بر سر سوریه و کره شمالی و خاورمیانه باشد؛ پیامی که قدرت و قاطعیت ترامپ را به آنها نشان دهد و در مخالفت خود با هژمونی و قدرت آمریکا تجديد نظر كنند.
عزیز آریانفر، کارشناس سیاسی و رئیس سابق مرکز مطالعات استراتیژیک وزارت خارجه افغانستان نیز به خبرنگار آناتولی گفت: نشست مسکو پیامی است به واشنگتن که روسیه قصد دارد رشته ابتكارات ديپلماتيك در رابطه با افغانستان را به دست بگیرد و در این حوزه فعال شود.
وی تصریح کرد: “روسیه اطلاعاتی در اختيار دارد که نشان مى دهد داعش و طالبان به کمک برخی کشورها پایگاه هایی در شمال افغانستان دارند که می تواند امنیت آسیای میانه و حتى خود روسیه را تهدید کند. روشن است روسیه از یک سو دستگاه دیپلماسی خود را فعال ساخته و از سوی دیگر حاضر است در صورت نیاز امكانات سخت افزار خود را به کار بگیرد”.
آقای آریانفر خاطر نشان کرد: “پوتین نيز آشکارا نگرانی خود را از ظهور داعش و طالبان در شمال افغانستان اعلام و تهدید کرد كه “اگر آمریکا و كابل توان سرکوب تروریسم را در آن منطقه ندارند، روسیه دارد. هرچند گفته امیدوار است ناگزير ناگزیر به این کار نشود. در رابطه با سوریه باید گفت که با توجه به مجهزبودن رژيم اين كشور به سامانه اس 300 که توان سرنگونی جنگنده هاى آمریکایی را دارند، اين كشور پایگاه هوایی سوریه را بمباران نكرد، زیرا در صورت سقوط جنگنده، احتمال اسارت خلبان بالاست و می تواند رسوایی بزرگی دربرداشته باشد. ازین رو، ترامپ به حمله موشکى بسنده کرد”.
خلیل الرّحمان سلحشور