ثبت موسیقی محلی افغانستان در یونسکو : نصرالدین سلجوقی

سازمان آموزشی ، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و شورای موسیقی بین المللی موسیقی محلی (ICTM) به همکاری دانیلو موسیقی شناس (1994 -1907) برای حفاظت و احیای میراث فرهنگی ، مجموعه ء موسیقی محلی از هفتادودو کشور جهان را با تنوع سرسام آور به جمع آوری آهنگ های موسیقی محلی پرداخته اند که آنها آهنگ های است که درجا و از محلات میدانی گرفته شده و همه را به عنوان ضبط میدانی ارائه نموده است. این مجموعهء بی نظیر شامل اصطلاحات متنوع موسیقی می باشد که دردسترس عموم قرارگرفته شده ، که بابارگیری دیجتالی ، خدمات آن روی سی دی ها بطورفزیکی در 127 البوم به کتابخانهء( یونسکو) نگهداری می شود.

باید متذکر شد خوشبختانه ازآن مجموعه دو البوم که شامل دو حلقه سی دی صوتی است مربوط به ولایت هرات افغانستان می باشدکه دربردارندهء آهنگ ها واجرا های است که در سالهای (1973 – 1977 م) توسط پروفیسور جان بیلی وویرونیکا دبلدی ریکورد شده که هنرمندان موسیقی زن ومرد در آن نقش دارند چنانچه در بخش مردان می توان از آواز خوان ها ، نعت خوان ها واجرای موسیقی اشخاصی های چون ( استاد امیر جان خوشنواز ، قاری محمد یوسف ، صوفی ابوبکر، غلام

نبی زنده دل فوشنجی ، محمد صدیق بلبل، عبدل شاعر و همچنان نوازندگانی مانند : استاد محمد کریم هروی ، استاد گدامحمد ، عبدالرحمن فریدون سلجوقی و شرف الدین) واز جمع زنان همان نوازنده های زنانه ء قدیم شهر هرات در سال های ( 1930 – 1977 ) زینب هروی ، هوا ، لقا ، بوبو، ماه گل ، وغیره ) ضبط شده است که در بخش آوازی آن چهاربیتی های کشکی ، بخش تصوفی از شیخ احمد جام ، غزلخوانی و هم آهنگ های عروسی (اولنگ اولنگ ، بادابادا، حینا بیاریم و آهنگ های عشقی و لالایی را شامل می باشد.

سی دی های یاد شده دربردارندهء نشریه های کوتاه نیز می باشد که اداره ء یونسکو درمتن مطالب آن نگاشته است : شهر هرات در غرب افغانستان در طول قرن پانزدهم مرکز فرهنگ اسلامی بوده و در آنجا موسیقی آوازی منحصر به فرد با نام (هراتی) شناسایی شده است. همچنان در متن گنجانیده شده که چهارده قطعه ازین ضبط های میدانی در سالهای (1973- 1977) قبل از کودتای مارکسیستی و پس از آشوب سیاسی تا قرن 21 ادامه داشت ، ترانه های به زبان دری گویش فارسی افغانی همراه با ساز های محلی دوتار ، هارمونیه ء هندی ، طبله ، دایره ، نی و سازدهل همراه باغزلیاتی از متون شعرفارسی کلاسیک می باشد که بخشی از موسیقی سنتی یونسکو به شمار می رود که از جمله 127 البوم در سراسر جهان همین دو البوم با ضبط آن از طرف (Smithsonian folkways) به دسترس قرارداده شده است.

نکتهء دیگری را باید یادآور شد که این سی دی ها در بازار به فروش نمی رسد ، ولی در صورت نیاز می توان آنرا بصورت دیجتالی از طریق امازون برای مدت تعیین شده خریداری کرد.