نه بوی نوروز است نه بهاری : گلچهره احمدی

نوروز وبهاران همه عزیزان به گوارایی وشادابی بهتر مبارک.

نوروز یکی از استثایی ترین جشن  های باستانی سرزمین ماست که با تعادل شب وروز، فرارسیدن بهار وسال نو هجری خورشیدیورویش وپویش گل وشگوفه وبیداری باغچه ها ودریاچه ها وپایان زمستان وآغاز بهار مصادفت دارد. نوروز جشن رستاخیز طبعیت وپایانزمهریر وسردی وگوارایی هوا است که در آن خداوند بزرگ نبوغ واستعداد لایتناهی خودرا برای بندگانش به نمایش می گذارد. نوروز نه مبلغ  کدام آیینی است ونه سخنگوی دین ومذهبی می باشد.  اما در متن خود پیام ها، رسم ورواج ها وباورهای شادی آفرین  فراوانی را ازسرزمین های غبار آلود اساطیری تا دورهٔ تاریخی به ما انتقال داده است. 

زنان افغان در آستانه‌ نوروز با شستن فرش‌ها و گردگیری خانه‌خود تلاش می‌کنند تا پاکیزگی و نشاط را در آستانه بهار در خانه به وجود آورند.

تزئین و  رنگ خانه برای استقبال از بهار از دیگر رسوم افغان‌ها در روزهای آخر زمستان است  و مردها  در افغانستان تلاش می‌کنند تا درآستانه نوروز وسایل خانه خود را نو کنند. غذاهای ویژه برای روزهای نوروز معمولا غذای سبزی چلو در شب سال نو هجری شمسی تهیهمی‌شود، نانوایی‌ها نیز در این روزها نوعی کلچه می‌پزنند که به آن کلچه نوروزی می‌گویند و فقط در نوروز پخته می‌شود.

همچنین زنان افغان از آغاز شب نوروز تا سپیده دم اولین روز بهار به صورت دسته جمعی و با خواندن اشعار قدیمی شروع به پختنسمنو که از رسوم قدیمی نوروز در افغانستان است، می‌کنند. شب نوروز، بانوان افغان تا نیمه‌های شب در کنار آتشی که روی آن دیگبزرگ سمنو قرار دارد، می‌نشینند و تا آماده شدن کامل سمنو قصه‌گویی و شادمانی می‌کنند.

هفت میوه نیز ترکیبی از هفت نوع میوه خشک بادام، گردو، پسته، کشمش، زردآلو، سنجد و قیسی از دیگر رسم‌های ویژه نوروز درافغانستان که مردم چند روز قبل از عید نوروز تهیه و از میهمانان پذیرائی و استقبال می‌کنند. شیرینی و شکلات نیز جایگاه خود را دارند.

آتش افروختن، بلاگردانی یا کوزه شکستن، اسپند دود کردن، به دشت و صحرا رفتن، تخم مرغ جنگی، آش مراد پختن و قاشق زنیدختران،‌ گره زدن سبزه توسط دختران، عیدی گرفتن کودکان، در آب افکندن سبزه ها، پختن ماهی و جلب نیز از رسوم برخی اقوام درافغانستان است که در برخی از استان‌ها با سنت‌های جداگانه نیز همراه است. در بهار نو مردم در حالی به پیش‌واز نوروز، این رستاخیزطبیعت، می‌روند که طالبان مخالفت شدید با برگزاری جشن‌های نوروزی دارند. نوروز بزرگ‌ترین جشن مشترک مردم افغانستان است. همه ساله مردم برای تجلیل نوروز از سراسر افغانستان به مزار شریف می آیند تا در میله‌ی «گل سرخ» و مراسم «جهنده بالا» شرکتکنند. اما دو سال است که طالبان این روز را از تقویم رسمی‌شان حذف کرده‌اند و نوروز در خانه‌ی خودش به بیگانه شده است.برخی ازامامان مساجد شهرها و دهات، مدارس دینی و مکاتب که با طالبان نزدیکی فکری دارند، علیه جشن نوروز موضع‌‌گیری می‌کنند وبرگزاری نوروز را حرام می‌دانند. آن‌ها برگزارکننده‌گان این را به کفر و الحاد متهم و تهدید به مجازات می‌کنند.بهار امسال خیلی پژمردهاست. نغمه و ساز و سرود نیست. در مجموع روان مردم تحت حاکمیت طالبان و فقر کمرشکن خسته است. مردم امید به زنده‌گی و آیندهدرخشان را از دست داده‌اند. نوای موسیقی شنیده نمی‌شود.مردم روزگار خوشی ندارند، افسرده و غمگین‌اند و فکر می‌کنند در شهرارواح زنده‌گی دارند.

نوروزستیزی، حرام دانستن و محدودیت‌های برگزاری جشن نوروز از سوی طالبان به لحاظ فرهنگی و اقتصادی ضربات جبران‌ناپذیری رابر پیکر این فرهنگ باستانی و قدیمی که از نیاکان به ارث مانده، وارد کرده است.

طالبان با اعمال محدودیت‌ها بر فرهنگ و عنعنات پسندیده به‌طور منظم و سیستماتیک فرهنگ و رسوم مردم را هدف قرار می‌دهند و  کسانی که مخالف عقایدشان باشند، سرکوب کرده با ظلم و استبداد و ایجاد فضای ترس و خفقان زنده‌گی را به مردم جهنم ساخته‌اند.

اما جشن نوروز برای مردم افغانستان و منطقه از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بسیاری از نقاط جهان مردم جشن‌هاینوروزی را باشکوه و گسترده برگزار می‌کنند. افغان‌ها نیز با تمام مشکلات در دیار غربت سال نو را جشن می‌گیرند و در ترویج فرهنگنوروز میان ملت‌ها در عالم مهاجرت، هویت‌شان را به نمایش می‌گذارند.

نظر به گفته آگاهان، طالبان نمی‌توانند با ممانعت‌ها فرهنگ باستانی نوروز را نابود کنند. به گفته آنان، مردم از هر طریق ممکن با وجودمشکلات اقتصادی و تحولات سیاسی و در هر شرایطی از فرهنگ عنعنوی‌شان که نماد هویت و فرهنگ‌شان است، دست‌بردار نخواهندبود. تاریخ و تحولات چهار دهه اخیر در افغانستان نشان داده است که مردم با وجود فقر، تنگ‌دستی و حاکمیت گروه طالبان، نوروز، این جشن ملی و باستانی را به هر طریق ممکن برگزار کرده و زنده نگه داشته‌اند.

امکان ثبت دیدگاه وجود ندارد.