در این مقطع زمان که گروه منفور؛ فاقد سواد و فرهنگ با افکار قرون وسطایی و معامله گر سایه تظلم را بر ملت ما افگنده است و درب معارف و مکاتب را بر روی بانوان شجاع و مستعد ما بسته اند؛ نباید احساس ناامیدی کرد زیرا قلم به دستان ما در داخل و خارج ازکشور پیوسته در نگارش ادامه میدهند و زبان و فرهنگ مان را با گلواژه های شان عطور زندگی می بخشند …
از این جمله نویسندگان مجرب و چیره دست یکی هم بانوی گرانسنگ و نویسنده کتب متعدد خانم ماریا جان دارو است که با وجود مشکلات محیطی شجاعانه می نگارد و برغنای معنوی ما می افزاید.
در همین روزها کتاب تازه شان تحت عنوان (اتاق شماره ۲۲) درآنلاین منتشر گردیده است.
در همین رابطه مصاحبه اختصاصی با این خواهرما انجام دادم و شما دوستان را به خوانش آن دعوت میکنم.
سوال – تاکنون چند کتاب و با کدام عناوین را نوشته اید و هموطنان ما از کدام مرجع می توانند آنها را بدست آورد ؟
جواب – جناب محترم ظفر گرامی وارث الشعرا شیوا بیان ؛ ژورنالست آگاه و فعال و نویسنده توانا ؛ خدمت شما وعلاقمندان کتاب عرض سلام و ادب دارم.
باید بگویم که تا حال هفت جلد کتاب در بخش های مختلف درغربت سرای کانادا طبع کرده ام.
اولین کتاب بنام آوای ماندگار زنان افغانستان بود که با تحقیقات چند سال از ( ۲۰۰۵ الی ۲۰۰۸) م- تکمیل و طبع گردید.
دومین کتاب بنام ( پابرهنه بازگشت) می باشد که سرنوشت یک خانواده نجیب و با عزت وطن ما دستخوش حوادث ناگوارجنگ های داخلی میشود؛ درسال (۲۰۰۹) م- در کانادا به طبع رسید.
سومین و چهارمین کتاب؛ یک کتاب خیلی ضخیم بود. می خواستم تحت عنوان تغییراتی حوادث سیاسی و تاثیر آن بالا فرهنگ و ادبیات طبع کنم.
اما زمانی که کتاب را برای بررسی و ادیت خدمت دانشمندان گرانقدرهر یک دکتورعبدالغفور روان فرهادی ؛ دکتور عنایت الله شهرانی و محترم عبدالله شادان فرستادم ؛ نظر لطف ایشان چنین بود؛ که باید کتاب را تحت دو عنوان جداگانه ترتیب و چاپ نمایم. بناٌ بخش هنرمندان تاریخ ساز تیاتر را جدا و متابقی هنردوستان و فرهنگیان و شعرا و نویسندگان تحت عنوان چهره های جاودان به زیور چاپ آراسته گردید.
پنجم کتاب :
پوهاند سید سعدالدین هاشمی یک کتاب خیلی ضخیم را تحت عنوان ( نگاهی به نخستین کتاب در باره جنبش مشروطه خواهی درافغانستان ) را نوشته بود؛ برایم ارسال کردند تا در باره آن چیزی بنویسم. البته درحدود ۱۵ الی ۱۷ صفحه تایپی در مورد آن کتاب نوشتم ودرسایت های افغانی معرفی کردم. بعداٌ پوهاند هاشی گرامی تصمیم گرفت و فرمودند که اندکی طویلتر بنویسم تا در کابل چاپ شود؛ زیرا ارسال کتاب من به آن ضخامت خیلی مشکل میباشد. بنده در حدود (۱۵۱) صفحه؛ تحت همان عنوان کتاب ( نگاهی به نخستین کتاب درباره جنبش مشروطه خواهی درافغانستان ) نوشتم و درکابل با پرداخت هزینه مادی پوهاند هاشمی چاپ و رایگان به اختیار هموطنان ما گذاشته شد.
کتاب ششم :
خورشید شرق سید جمال الدین افغان میباشد که رفرنس اصلی آن کتاب بیدارگرعصر نوشته استاد فضل الرحمن فاضل ؛ ادیب و نویسنده چند کتاب اند؛ میباشد. همچنان تحقیقات درباره سید جمال الدین افغان را از سایر منابع یعنی حدود نه جلد کتاب نویسندگان معاصر افغانستان نیزگرفته ام و در حدود ۲۵۳ صفحه ؛ نوشتم. این كتاب نیز درکابل طبع شد و رایگان به هموطنان عزیز توزیع گردید.
وآخرین کتاب بنام (اتاق شماره ۲۲) می باشد.
این کتاب را درسالهای قبل نوشته بودم و منتظرفرصت؛ برای بررسی و دوباره خوانی آن بودم. اما درنوشتن مقالات روزمره ؛ پیش برد سایت انترنیتی ام که هر هفته مطالب جدید منتشر میشود و هم چنان مصروف نوشتن مطالب ومعرفی کتاب دیگردوستان و نویسندگان ارجمند مصروف شدم ؛ نتوانستم آن را دوباره مرورکنم. درهمین اواخر وضع صحی بنده خوب نبود و آن راعاجل ازبسترمریضی آنلاین منتشر نمودم… میدانم به بررسی و ادیت ضرورت داشت. اما ترسیدم که شاید عمر وفا نکند و شاید کتاب نزدم باقی خواهند ماند ؛ بناٌ از خوانندگان محترم قبلا پوزش میخواهم.
در پاسخ بخش دوم سوال تان باید به عرض برسانم که تمام کتاب هایم درسایت ( mariadaro.com) موجود است و بدسترس علاقه مندان قرار دارد.
سوال : چرا کتاب اخیر تان را «اتاق شماره ۲۲» نامگذاری کرده اید؟
داستان این کتاب تراژیدی سرنوشت یک پسر جوان هموطنان ما را بیان میکند. حوادث و وقایع جنگ چهل ساله را که مردم عزیز ما گوشه ؛ گوشه ای آن جنگها را دیده اند و سرنوشت آن جوانان برای نسل آینده ما بازگو میدارد. در این جنگ چهل ساله هیچ برنده ای وجود نداشت و نخواهد داشت. بجز اجانب ذیدخل. اما بهای سنگین این جنگ را مردم عزیز ما پرداختند.
همانطورکه سیاست پشت و روی ندارد؛ جنگ هم ترحم ندارد. بی رحمی این جنگ و بیشترین صدمه را زنان؛ جوانان؛ اطفال و کهنسالان دیده اند. تصویر پشتی کتاب « اتاق شماره ۲۲» جنگ قدرت طلبانه هشت ثور و راکت پرانی های جهاد را نشان میدهد. مردم عزیز ما از ترس راکت بازی های تشنه گان قدرت ؛ دواطلبانه به زندان پلچرخی پناه برده بودند. این که در آنجا چه دیدند؛ آن را کتاب بیان میدارد.
سوال – درهرهنر سبک خاص وجود دارد وشما در نویسندگی کدام سبک یا (ژانر) استفاده می کنید؟
جواب – خدمت شما باید عرض کنم که شیوه نوشتاری من ریاستیک میباشد. به همین دلیل دوست دارم قصه های واقعی را به شکل رومان بنویسم؛ مانند کتاب ( پابرهنه بازگشت و اتاق شماره ۲۲ ) در این دو کتاب از وقایع جنگ درکشور بحث گردیده است که خیلی تراژدی میباشد. بناٌ اگر شیوه رمانتیک در قصه و یا داستانهای تراژیدی داده شود؛ برای خوانند دلچسب می گردد.
دررومان نویسی؛ اصل داستان مانند یک درخت شاخ و پنجه می کشد. اما نویسنده باید تمرکز فکری خود را بالای حقایق واصل قضیه داشته باشد. بعضی از نویسندگان محترم بخاطر جالب ساختن کتاب ؛ به حاشیه نویسی می پیجند و از اصل قصه انحراف میکنند. خوانندگان کتاب همیشه کرکتر اول کتاب و حقایق حادثه را تعقیب میکنند تابه نتیجه برسند. درغیر آن خواننده نیز درحاشیه خوانی مصروف میشود و مسیر اصلی داستان از ذهنش فرار خواهد کرد.
سوال- به نظرشما تالیف یک کتاب مشکل است ویا نگارش کتاب و فرق این دو چیست؟
جواب – خدمت تان عرض میدارم که درجهان نویسندگان معروف داستانی؛ تاریخی و ادبی و سیاسی خیلی زیاد بوده اند و میباشند؛ اماهیچ کدامشان به یک شیوه نوشته نکرده اند. زیرا هر نویسنده نظر به حادثه ؛ قضیه روانی و افکار منفردانه دارند. شیوه و افکارهر نویسنده ازهم فرق دارد زیرا هر کدام ایشان قضیه رااز زاویه دید خود می نویسد و هیچ یک آنها یک مطلب معین را همگون وبه یک شیوه نوشته نکرده اند.
تالیف ؛ مولف و یا نگارنده همه یک مفهوم را می رساند. کسی که قلم می زند خون دل میخورد. چنانچه شاعری چنین گفته است. (هرکی سخن را به سخن ضم کند – قطرهء ازخون جگرکم کند.) همه قابل احترام اند.
نویسندگی در مجموع کار دشواراست. یک نویسنده درباره موضوع تاریخ ادبی نوشته میکند؛ موضوع معین است؛ مطالب پراکنده وجود دارد آنرا جمع آوری و در یک کتاب به خواننده تقدیم می کند؛ برایش مولف گفته میتوانیم. مانند آن نویسنده جوان و ادیب که کم زیست و بسیار نوشت ( مرحوم محمد حیدر ژوبل) تاریخ ادبیات را تالیف کرد ؛ زبان و ادبیات وجود داشت؛ مرحوم ژوبل همه را جمع آوری کرده تحت عنوان تاریخ ادبیات به جامعه تقدیم کرد.
مولف تاریخ ادبیات زبان دری مرحوم « حیدرژوبل »میباشد. یا مثال دیگر: کتاب های فارسی دری : مولف آن مرحوم محمد آصف مایل است.
مگرقصه نویس یا داستان نویس که قضیه ای را از تراوش ذهن خود بروی کاغذ می نگارد؛ نگارنده برایش کلمه ؛ موزون و خوب است؛ مثال دکتور اکرم عثمان چشم دیدش رااز اجتماع طی یک قصه یا داستان جالب می نگاشت. مانند مرد ها ره قول اس…وقتیکه نی ها گل می کند و غیره.
سوال – زیادتر نویسندگان وطن ما در سرای غربت بسرمی برند امکانات مادی خوبی ندارند آیا شما هم ردیف آنها هستید؟
جواب – بلی .
شاید من بیشتراز دیگران با مشکلات مادی دست و پنجه نرم کرده باشم … زیرا یک مادر که وظایف پدری و مادری را دریک کشور میزبان بدوش دارد و پرورش و مسُولیت مادی و معنوی فرزندان هم متوجه او میباشد. همه مشکلات را به تنهایی بدوش می کشد ؛ مشکلات زیاد دامنگیرش میشود. ازیک طرف مشکلات مادی و از طرف دیگر تربیت و تحصیل فرزندان که یکی از وظایف اولیه و فرضیه برای والدین میباشد. این خود یک مشکل بزرگ دیگریست.
سوال – کدام نویسندگان معاصر وطن را بيشتر دوست دارید ؟
جواب – به تمام نویسندگان وطن و نویسندگان جهان احترام دارم .
بعضی نویسندگان بخاطر نوشتن حقایق حیات خویش را به خطر مواجه ساخته اند ؛ تا نسل بعدی را در جریان واقعایای تاريخ ؛ هنر؛ فرهنگ و سیاست گذشته قرار بدهند ؛ همه قابل قدر و احترام میباشند. درغیر آن از گذشته و مبارزه ملت و استبداد حکومت هابی خبر میماندیم. هرگاه از گدشته خویش اگاهی نداشته باشیم. مسیرآینده خویش را تعین کرده نمی توانیم؛ دوست و دشمن وطن را باید در پرتو تاریخ تفکیک نماییم.
کتاب های مختلف راخوانده ام و سبک و یا شیوه نوشته هر نویسنده را دربخش مسلکی اش منفردانه دوست دارم. مثلاٌ
در عرصه تاریخ نویسی : مرحوم فیض محمد کاتب؛ مرحوم میرغلام محمد غبار؛ پوهاند سید سعدالدین هاشمی؛ دکتور عبدالغفور روان فرهادی؛ دکتور عنایت الله شهرانی ؛ دکتور صبورالله سیاه سنگ ؛ محترم عنایت الله سادات ؛ محترم نصیر مهرین و غیره . الحمد الله تعداد نویسندگان زیاد است ؛ هر کدام ایشان قابل قدردانی می باشند . تا جای که آثار نویسندگانی عزیز به دستم رسیده و مطالعه کرده ام؛ شیوه نگارش شان را در گتگورهای مختلف دوست دارم.
سوال : شما که خود سابقه هنری دارید؛ با شیوه کدام یک از نویسندگان هنر و فرهنگ علاقه دارید؟
درعرصه فرهنگی ؛ ادبی و داستانی و فولکلور : مرحوم عبدالرحمن پژواک؛ مرحوم علامه صلاح الدین سلجوقی با انکه یک فیلسوف ارجمند بود و نوشته های فلسیفی زیاد دارند در مورد فرهنگ نیز خدمات زیاد انجام داده است ؛ مرحوم دکتور اکرم عثمان؛ مرحوم پوهاند میرحسین شاه ؛ مرحوم پوهاند عبدالشکور رشاد؛ مرحوم دکتور محمد رفیق یحیایی؛ مرحوم عبدالحق واله ؛ محترم عتیق رحیمی؛ محترم خالد نویسا و از جمله زنان وسیمه عباسی میباشد. نباید فراموش کرد که خواهران زیاد نویسنده در داخل و خارج وطن وجود دارند متاسفانه آثار شان به دستم نرسیده و نخوانده ام و نمی دانم. درعرصه هنر طنز نویسی؛ مرحوم جلال نورانی؛ محترم عبدالواحد نظری ؛ محترم هارون یوسفی و محترم میرزا ابوالپشم…
خانم ماریا دارو نویسنده چیره دست وطن و مدیر سایت وزین ( ماریا دارو) از مصاحبه پرُ محتوای تان سپاس نموده و توفیقات بیکران برایتان آرزومندم. نذیر ظفر