فتح محمد فرقه مشر کی بود؟

 فتح محمّد در سال ۱۲۸۰ هجری شمسی در قریه ی « منگسک » بهسود همزمان با روی کار آمدن  امیرحبیب الله خان ،  پا به دنیا گذاشت . پدرش غلام حسن بیک از خوانین و میر های سرشناس بهسود بود که به دربار حبیب الله خان راه داشت و در قطعه ی سراوس خدمت می کرد. غلام حسن بیک از طرفداران امان الله خان بود ، چنانچه از شرکت در توطئه ی علی احمد خان ، والی کابل برای براندازی سلطنت امان الله خود داری ورزید . 

 فتح محمّد خان تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش در مسجد و به شیوه ی سنّتی انجام داد و چند سال بعد در تعلیمگاه پیاده ی اردوی افغانستان آموزش نظامی دید . بعد از فرار امان الله خان و مسلّط شدن بچه ی سقّا در کابل ، فتح محمّد خان از پیشروی نیروهای سقوی به هزاره جات جلوگیری نمود و با بچه ی سقّا بیعت نکرد . او با سیّد احمد خان بچه ی شاهنور در کوتل اونی سپاه سقوی را متوقف ساخت و برای دفاع از امان الله خان دو هزار نفر داوطلب آماده ی جنگ ساخت و از ماه حمل (=  فروردین) تا سنبله ( = شهریور ) ۱۳۰۸ با سقوی ها جنگید و آنها را شکست داد . بعد از آن که محمّد نادر شاه به قدرت رسید به فتح محمّد خان درجه ی فرقه مشری ( = سرلشکری ) داد و بچه ی شاهنور را به درجه ی نایب سالاری مفتخر ساخت . 

 در سال ۱۳۱۲ ، فتح محمّد خان به اتهام دست داشتن در توطئه ی قتل محمّد نادر شاه ، با بچه ی شاهنور ، فرقه مشر غلام نبی چپه شاخ و محمّد اسحاق مدیر لوازم شمالی که شاعر هم بود و یک تعداد افراد دیگر زندانی شد و مدت ۱۳ سال بدون محاکمه در زندان به سر برد تا این که در سال ۱۳۲۵ آزاد شد و به قندهار تبعید گردید . فتح محمّد خان در سال ۱۳۳۱ به خاطر این که یکی از شخصیّت های بنیانگذار حزب وطن بود بار دیگر زندانی شد و این بار به مدت ۱۱ سال تا سال ۱۳۴۲ در زندان باقی ماند . پس از رهایی از زندان در سال ۱۳۴۴ از حوزه ی دوم انتخابی ناحیه ی سوم و چهارم شهر کابل برای نمایندگی مجلس شورای ملّی کاندید شد ، امّا رقیب او در انتخابات ، خانم دکتر اناهیتا راتب زاد ، کاندید حزب کمونیست خلق ( جناح پرچم ) را  به پیروزی رساندند . 

 فتح محمّد خان فرقه مشر در سال ۱۳۴۵ به زیارت عتبات عالیه در  ایران و عراق و زیارت مکّه ی مکرّمه و مدینه ی منوّره در عربستان رفت و بعد از آن به علت کهولت سن و کسالت جسمی خانه نشین بود تا این که در دوران کمونیستها در سال ۱۳۵۹ او را به زور به عضویت جبهه ی ملّی پدر وطن انتخاب کردند و در اولین جلسه ی آن که در ماه جوزا (=  خرداد ) ۱۳۵۹ در سلام خانه ی کاخ ریاست جمهوری دایر شد به نمایش گذاشتند. در این جلسه علاوه بر فتح محمّد خان سایر شخصیّت های سیاسی و اجتماعی مانند عبدالهادی داوی ، دکتر روان فرهادی، عبدالرّحمان پژواک ، دکتر غلام فاروق اعتمادی ، ژنرال خان محمّد خان وزیر دفاع سابق ، ژنرال نظیر کبیر سراج ، محمّد آصف فکرت، عبدالحمید مبارز و دیگران شرکت داشتند . مبارز در رابطه با فتح محمّد خان فرقه مشر چنین می گوید: « … در تفریح فتح جان فرقه مشر را دیدم ، فتح جان را ببرک در کنار چپ خود و عبدالهادی داوی را طرف راست خود در هیأت رئیسه جا داده بود. فتح جان گفت مرا به زور در جمله ی هیأت رئیسه می گیرند ، مبارز تو تصوّر می کردی که چنین روزی برسد که بگویند دست خود را بلند کنید و رأی موافق بدهید و ما دست خود را بالا کنیم و از خود اراده نداشته باشیم . من گفتم چه کنیم حال خدا آورده چاره چیست. » فرقه مشر فتح محمد خان میرزاد، سرانجام در ۲۱ سرطان (= تیر) ۱۳۶۰ به سن هشتادسالگی توسط چریکهای شهری یکی از گروههای شیعه به جرم عضویت در جبهه ی ملّی پدر وطن به قتل رسید. رادیو کابل برنامه های عادی خود را قطع کرد و اعلام نمود که فتح محمد خان فرقه مشر که یکی از شخصیتّهای برجسته ی ملّی و از مبارزین راه آزادی و ترقی کشور بود توسط گماشتگان  و جیره خواران ارتجاع داخلی و منطقه ناجوانمردانه به شهادت رسید. جنازه ی فتح محمّد خان با مراسم خاصّی در منطقه ی «کارته ی سخی» درشهرکابل به خاک سپرده شد .