جایزه “خرس بلورین” این جشنواره بینالمللی به “بانوی رود نیل” رسید.
این فیلم بر اساس رمانی با همین نام نوشته “اسکولستیک موکاسونگه” نویسنده رواندایی – فرانسوی ساخته شده است.
فیلم داستان زندگی دختران و زنانی است که قبل از شروع جنگ رواندا دراوایل دهه نود میلادی دریک مدرسه کاتولیک شبانه روزی در “گیگالی” پایتخت آن کشوراتفاق میافتد. جایی که دخترانی با ترکیب قومی بیشتر(هوتو) و فقط ده درصد از قوم (توتسی) درس میخوانند.
این دختران موظفند به زبان فرانسه حرف بزنند، آموزشهایی بینند یا باید جزء زنان نخبهای باشند که به ازدواج مردان ثروتمند طبقه حاکم ازقوم (هوتو) درآیند. آنها قرار است به شهروند نخبه و یک مسیحی خوب تبدیل شوند. دخترانی که میخواهند آینده رها و پر از امید داشته باشند اما زندگی آنها در تضاد های ریشهدار اجتماعی وسیاسی شکل گرفته است.
بانوی رود نیل” اولین فیلم سینمایی به زبان فرانسه از عتیق رحیمی است که موضوع آن افغانستان نیست. این فیلم به ریشههای بروز جنگ رواندا، نقش استعمار و سیاست، دین و قومیت و استبدادی اشاره دارد که باعث بروزجنگ میشود.
عتیق رحیمی، نویسنده و فیلمساز افغان-فرانسوی قبل از این که به کارگردانی فیلم بپردازد، رمانهای موفقی به زبان فارسی و فرانسه نوشته است. کتاب “سنگ صبور” او برنده جایزه معتبر گنکور فرانسه نیز شده است. براساس همین رمان او فیلمی ساخت که در آن گلشیفته فراهانی، بازیگر ایرانی نقش اصلی را دارد. هیات داوران بخش “نسل ها” در جشنواره برلین در خصوص انتخاب “بانوی رود نیل” به عنوان بهترین فیلم گفتهاند: ” این فی
The Crystal Bear for the Best Film goes to “Notre-Dame du Nil” (Our Lady of the Nile) by Atiq Rahimi.
The Jury: On so many levels, this film has told us the story of people who are geographically and culturally so far away and yet were not foreign to us. The colours, music and poetry captivated us and made us experience the film in all its facets. Because of the superb acting and storytelling, the people were presented to us in their dignity and importance and given an authentic feeling. The film has raised discussions, and it should continue to do so. We were convinced politically, poetically, stylistically and humanly.
نگها، موسیقی، پرداخت شاغرانه و داستان آن ما را مجذوب میکند و فیلم به شرح کرامت انسانها پرداخته است.”
داوران جشنواره تاکید کرده اند که “بانوی رود نیل” بحث های زیادی را ایجاد کرده است.
حسین دانش، منتقد فیلم در مورد “بانوی رود نیل” به بی بی سی گفت: “این فیلم نشان میدهد که قتل عامها از نفرتها شروع میشوند و هرطبقه علیه طبقه دیگر میتوانند آنرا تکثیر کنند. فیلم عتیق رحیمی ارتباط مستیقم به افغانستان ندارد اما موضوع آن در افغانستان و هر کشور درگیر جنگ و نزاعهای قومی و سیاسی میتواند اتفاق بیفتد.”
آقای دانش که این فیلم را دیده است میگوید، عتیق رحیمی دریک فصل و یک صحنه از این فیلم، ادای احترامی هم دارد به “ژان ویگو” فیلمساز چپ فرانسوی و “عباس کیارستمی” فیلمساز فقید ایرانی.
تدوین فیلم “بانوی رود نیل” را هروی دلوز تدوینگر نامدار فرانسوی انجام داده است که قبلا برای تدوین فیلم “پیانیست” ساخته رومن پولانسکی، نامزد جایزه اسکار شده بود.
هفتادمین جشنواره فیلم برلین که از بیستم فوریه/فبروری تا اول مارس/مارچ در شهر برلین آلمان برگزار شد، یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی دنیا محسوب میشود.