میرزا عبدالقادر بیدل در سال ۱۶۴۴ میلادی در شهر قدیم بخارا، در خانواده ی تیموریان و قوم برلاس
مرکز فرهنگ ومجامع علما ودر اوج قدرت شهریار شاه جهان، دیده به جهان گشود. این مرد فیلسوف از خورد سالی قریحه ، طبع شعری، ذکاوت خدا داد و نبوغ فکری داشت.
لقبی که در خانواده ي تیموریان معنی امیر زاده ، شهزاده و با سواد را داشت یعنی میرزا را به وی دادند . مانند تیموریان دیگر میرزا حسین بایقرا، میرزا اولوغ بیک ، میرزا بابر، شارخ میرزا و همچنان پدرش میرزا عبدالخالق و عمش میرزا قلندر و مامایش میرزا ظریف نام داشت وانمود میشود که بیدل ، نسبتاً به قبیله ی تیموریان و قوم برلاس تعلق دارد. برلاس به معنی شجاع و دلیر آمده است.
بیدل به عالم تصوف و عرفان علاقه ی زیاد داشت و پیرو طریقه ی قادریه بود و هیچ وقت سر تسلیم را به دربار ها خم نکرد که خودش چنین میگوید:
شور و شر بسیار دارد با تعلق زیستن
کم زبیدل نیستند این فتنه از سر، واکنید
بیدل به سه زبان تورکی، فارسی و هندی شعر سروده که در حدود ( ۲۸۳۶ ) غزل دارد و در حدود یک صد هزار بیت فارسی / دری سروده است که از افغانستان گرفته تا به تورکستان، شبه ی قاره ی هند، پاکستان و تورکیه شهرت پیدا کرد. زبان فارسی را منحیث زبان خود بدون تعصب و مانند نیکان خود از جمله غزنویان، سلجوقیان، تیموریان و بابریان از قلب چین تا استانبول و از قلب هند تا سواحل دریای های بزرگ در سرحدات سایبریا توسعه و انکشاف داد.
بیدل همه دل، بالاخره در سال ۱۷۲۰ میلادی به سن ۷۶ سالگی در دهلی زنده گی را بدرود گفت و در صحن خانه اش در جاییکه خودش تعیین کرده بود، دفن گردید.
قابل یادهانیست که پژوهشهای دانشمندان، چون روان شاد پوهاند سید سلطان
…