متاسفانه در منجلاب پر جنجال کنونی که :
اساس تراژیدی خونبار ما و تداوم آن در حدود نیم قرن اخیر ، معلول و محصول مداخله و تحاوزرخارجی است .
و مقدرات تاریخی افغانستان در رقابت شدید رقبای جیوپولوتیک منطقوی و فرامنطقوی رقم میخورد .
: تصور ذهن و روان ما را محصور نموده است که شاه کلید قفل « بخت خوابیده » ما ، در بیرون از افغانستان و عمدتا در دست سکاندار قصر سپید قرار دارد .
از نقش عامل بیرونی و انچه جامعه بین المللی و قدرتهای بزرگ جهانی اعضای دایمی شورای امنیت ، در گذشته ، حال و آینده افغانستان نمیتوان چشم پوشی کرد .
اما انچه را باید و همیشه مطمح نظر قرار داد ، این واقعیت عبرتناک تراژیدی نیم قرنه ما ، است که :
هیچگاهی ، نه در گذشته ، حال و هم در آینده ، رهبران دولت های جهان و منجمله قدرتهای اساسی رقیب بین المللی ، بشمول چهل و هفتمین رئیس جمهور امریکا که در بیستم جنوری (2025 م ) با گرفتن کلید صندوق پر اسرار سلاح هستوی و بحیث قوماندان اعلی بزرگترین قدرت نظامی جهان ، سکاندار ، قصر سپید میگردد ، « گلیم بخت سیاه » ما را سپید نمیتوانند
آنچه را درین نیم قرن هشت رئیس جمهور امریکا ، در افغانستان انجام داده اند ، محصول تشخیص شان از منافع ملی کشور شان بوده است و درست (47 ) امین رئیس جمهور ، همانند دوره قبلی ، آنرا تدام خواهند داد .
. بر اساس مصلحت های کلان ژیوپولوتیک امریکا و در جنگ سرد ، چنانچه برژینسکی در کتاب خود اعتراف نموده است
از پاکستان بحیث تخته خیز ، برای مبدل ساختن افغانستان به نطع آن جنگ استفاده نمودند ، تا انتقام ویتنام را از رقیب تاریخی شان بگیرند .
بیست و سه سال قبل باز هم بخاطر همان منافع و‌مصالح شان و در احوالیکه خود را در نقش یگانه ابر قدرت « فاتح » احساس می‌کردند به افغانستان لشکر کشی نمودند و دو دهه بعد ، بخاطر اهداف کلان سوق الجیشی شان ، تغیر « وضع الجیش » دادند و در « معامله » دوحه ، بزرگترین « شکست اخلاقی » تاریخی امریکا را رقم زدند و افغانستان را به تحریک طالبان و با قیمومیت پاکستان سپردند .
چون اماج بحث ما انتخابات امریکا است به عملکرد سایر قدرتها نمی پردازیم و البته فورمول اساسی همه بشمول اتحادشوروی وقت همان منافع ملی خودشان بوده است . و این اصل در آینده نیز اساس سیاست خارجی دولت های جهان را تشکیل میدهد .
و منحیث نتیجه شاه کلید قفل « بخت خوابیده » ما ، نزد خود ما و در افغانستان است !
تا زمانیکه از خواب تاریخی « خرد » بیدار نشویم و از منافع و‌مصالح علیای کشور خود تعریف دقیق نداشته و بدان چنگ نزنیم ، با هرنوع آمد و رفت روسای جمهور امریکا ، درد تاریخی ما علاج ناپذیر می باشد .
اکسیر اعظم « زخم خونین » ما ، نزد خود ما است !
حاکمیت عقل ، مدخل اساسی گزاربه :
حاکمیت قانون و رفتن به نظام قانونمند مقتدر ملی ، عدالت گستر و منبعث از اراده مردم است که در فقدان آن ، هست و بود ، افغانستان مورد سوال قراردارد . .
این مامول با فکر کلان ملی و با چنگ زدن به منافع و مصالح علیای افغانستان ممکن میگردد .
تا در جدل تاریخی و جاری مشروعه و مشروطه ، به « حبل المتین » ( ریسمان نجات ) متوصل شویم و از
از حقوق و ازادی مردم و حق گزار افغانستان بشاهراه ترقی دفاع نماییم .
شد عقل ما عقیم ز بس با تغافلیم
فریاد ازبن تغافل و عقل عقیم ما
( حضرت سنایی )
با حرمت