تاریخچه تلویزیون : الحاج صادق حیدری

تلویزیون افغانستان در زمان ریاست جمهوری داودخان تاسیس شد،اما فعالیت امتحانی ان در ماه حوت سال 1357 شروع شد و افتتاح رسمی آن در 28اسد  در زمان نورمحمد تره كي به مناسبت سالروز استقلال افغانستان صورت گرفت . و هر روز فقط یک ساعت برنامه داشت. در سال 1358 برنامه روزانه آن 4ساعت و 45دقیقه شد و در سال 1360- 5ساعت  و 45 دقیقه و بعدها چند فرستندهء دیگر در ولایت نیز تاسیس گردید .

در 6میزان 1375 وقتی طالبان کابل را تصرف کردند و بر پایتخت مسلط شدند ،تلویزیون را تعطیل نمودند و سر انجام پس از 5سال تمام توقف ،انتشار برنامه تلویزیونی پس از سقوط طالبان در اواخر ماه عقرب روز شنبه 26/8/80 یعنی در سال 1380 دوباره به فعالیت آغاز نمود.

در افغانستا ن ،  برای  نشرا ت تلویزیونی  رنگه در سا ل ۱۳۵۱ شمسی کوششهای آغاز یافـت  ،   مگرکارهای اساسی آن در زما ن حکو مت سردارمحمد داود خا ن شهیـد و با مساعد ت کشــور دوست جا پا ن نخستین بار سنگ  تهدا ب  بنای تلویزیون ملی افغانستا ن عصر روز سه شنبـــه تاریخ  (  ۹ حمل  ۱۳۵۶  ) ضمن مراسم خاص تو سط وزیر اطلا عات و کلتور وقت آقا ی پوهاند داکتر( نو ین )  در جوار عمارت رادیو افغانستا ن  در انصـا ری وا ت گذ اشته شـد و بعد از کار ضربتی و شبا روزی  امور ساختما نی تعمیر تلویزیون درهما ن سا ل تکمیــل وهمچنا ن بالا ثر سعی و دلسو زی  مسئولین وقت وخاصتآ انجنیرسردارمحمد خالد شهید ، و سایل وتجهیزا ت تخنیکی تلویزیون ملی  نیز در سا ل ( ۱۳۵۶ ) نصب وبتاریخ ۲۵ حوت ۱۳۵۶نشرات امتحا نی تلویزیون آغا ز گردید . در اوایل درنظر بود که روزا نه  صرف برای  یک ساعت نشرا ت تعلیمی  برای  شهر کابل داشته با شد ،  اما بعد از تحو ل  ۷  ثور ۱۳۵۷نشــرا ت تلویزیون افغانستان  رسمآ توسط  نورمحمد تره کی افتتا ح و به نشرات اسا سی خویش آغازنمــود. درشروع حجم نشرا ت تلویزیون  روزا نه  به چهار ساعت میرسید و با نصب یکتعداد وسایل اضا فی  از قبیل (  VTR)  و(VCR)  وایجا د ستد یوی ثبت وکاپی و ستد یوی تولیــد دوم تلویزیون ،  حجم نشرات تلویزیون طور اوسط  روزانه به شش ساعت و بیشتر از آ ن ارتقآ نمود. همچنان با تا سیس وایجا د هفت مرکزتلویزیونی در ولایات مهم کشور، بااستفا ده از  دستـگاه شمشا د وقمرمصنوعی انترسپوتنیک از طریق ستد یو ثبت وکاپی  تلویزیون پرو گرا م هـای تلویزیونی  به مراکز تلویزیونی ولایات کشورازطرف شب ریلی میگردید. سیسـتم کار این ستد یو های طوری بود که یک ساعت از نشرات مرکز ی ساعت ۱۲ شب ازطریق شمشـاد وقمرمصنو عی نمبر سیزده و ترانسپا ندر نمبر ده به ولایات ریلی میشد . درانجا سگنال مربــــوط توسط اخذه های تایب  ماسکو –  ۲ اخذ  و درکست های یو ماتیک ثبت و شب دیگر از طریــق فرستنده های ۱۰۰ وات بصورت رنگه بدست نشر سپا ریده میشد   . همزما ن درسا ل ۱۳۵۶ با نصب وسایل وتجهیزات ستدیو های تلویزیون یک عــراده ا وبی وا ن NEC نیز ا زجا پا ن خواسته شده وبه فعالیت آغاز نمود بخصوص در نشرا ت مستقیم و فوق العا ده روزهای مهم ملی و تاریخی ازا ن استفا ده بعمل آمده است  . و مدیریت عمومی واحد های سیا رشا مل کمره های ENG لایت و ا وبی وا ن بود که درپهلوی ستد یوهای تلویزیون درثبت وانتقال برنامه های فوق العاده ونشرمستقیم سهم مهم وارزنده را ایفآ نمــوده است. به همین ترتیب بعدآ یکعراده ا وبی وا ن (Bosch ) همراه با دیزل جنراتور آ ن ا ز کشور جرمنی درسال ۱۳۵۸خریداری و دو شا دو ش او بی وا ن NEC  مورد بهره برداری قرار گرفت  . ضمآ در سال ۲۰۰۲ میلادی ازجا نب  کشور الما ن یک عراده اوبی وان تلویزیونی مستعمل بنام BTS به رادیوتلویزیون ملی مساعدت گردیده بود که بالاثرسعی وزحما ت انجنیرا ن مربــــــوط او بی وا ن متذ کره فعال و مورد بهره برداری و فعالیت نشراتی قرار گرفت .

بد ین منظوردرسا ل ۱۳۵۷ تشکیل معا ونیت تخنیکی تلویزیون با تعدا ۵۸ تن کارمند شامل :

الف – مدیریت عمومی ستد یو های تلویزیون :

۱-  مدیریت تیلی سینی وکمره

۲-  مدیریت   VTR

3-  مدیریت تولید دو م

۴ –  مدیریت ثبت وکاپی

۵-  مدیریت سیستم

۶-  مدیریت سونـــد

۷-  مدیریت لا یـــت

ب –  مدیریت عمومی ترمیما ت تلویزیون

 ازطرف مقا مات ذیصلا ح وقت منظور گردیده بود.به همین ترتیب ثبت ونشر برنامه های تلویزیون بااستفا ده از ستد یو های ثا بت وسیار تلویزیـــون با همکاری کارکنا ن تخنیکی در هرنوع شرایط با صداقت و ایما نداری وایجا د فضای دوستا نــــه انجا م پذ یرفته است  . بطور مثا ل میتوانیم یکی ازاین شهکاری های کارکنا ن تخنیکی را  طـــور نمونه نا م ببریم ، از اثر اصا بت فیرراکت با م تعمیر تخنیکی تلویزیون کاملآ آ تش گرفت ومد ت دو روز آ تش سوزی دوام کرد و هرطرف راکت ومرمی بارا ن بود ا ما نشرات تلویزیون بــــدون کدام سکتگی و وقفه طور نو رمال  ادا مه داشت  .در سال ۱۳۵۶ اولین دستگا ه فرستنده تلویزیون رنگه به طاقت ۱۰۰۰ وات ساخت کمـــپنی NEC جاپان در سیستم پا ل ستندرد B  همراه با وسایل وتجهیزات ستد یوهای تلویزیون درکوه آ سما ئــی نصب و دراوایل  سال ۱۳۵۷ روزانه مدت یک ساعت نشرات امتحا نی داشت . بعدآ بطور رسمـی  سه ساعت نشرات مینمود .

درسال های ۱۳۶۳ – ۱۳۶۷ بتعداد ۲۴ پا یه دستگاه فرستنده تلویزیون رنگه بنا م ترانسپوزر که پــاور

     آ ن ۱۰۰ وات بود از کمک های کشورشوروی وقت که یک پا یه آ ن  درکابل و ۲۳ پا یه آ ن  د ر ۲۳ ولایات کشو ر نصب گردید که علاوه برنشرات محلی اخبار و بعضی برنامه های مهم سیاسی تلویزیون مرکز ازطریق دستگا ه شمشا د ثبت ونشر میگردید .

درسال ۱۳۸۰  فرستنده  یک کیلوا ت تلویزیون بالاثر حملات قوای هوا ئی امریکا منهد م و بعــد آ درهمین سا ل یک پا یه دستگاه فرستنده تلویزیونی به طاقت ۲۰۰ وات کمک کشور اسلامی ایران درکوه اسمائی  نصب و مجددآ به فعالیت نشراتی آ غاز نمود . درسا ل ۱۳۸۱ یک پا یه دستگاه ۵۰۰ وات ساخت ایتا لیا ازطرف دوچ ویلی کمک ودرمرکزرادیو تلویزیون درکـــوه  آ سما ئی  نصب ومونتا ژ گردید  . در سا ل ۱۳۸۲ یک پا یه دستگا ه فرستنده یک کیلو وات ساخت کمپنی هریس  ازطرف ایالات متحده ا مریکا  به رادیو تلویزیون کمک و به کوه آ سما ئی نصب و به بهره برداری  سپرده شد . چون میعا د وسایل وتجهیزات تخنیکی تلویزیون ختم و کمپنی های مولد وسایل ریزرفی انرا تولیــد نه مینمود ند  بنآ بعد از سپری شد ن چند ین سال  با زهم به اساس مساعد ت کشور محترم دو سـت جا پا ن کار مونتا ژ وسایل وتجهیزات تخنیکی تلویزیون مطابق پروتو کو ل عقد شده در دو بخـش انجا م پذ یرفت  :

الف فیزاول :

کار فیز اول  شامل تعویض وتجهیز وسایل وتجهیزا ت تخنیکی تلویزیون ووسایل معــــا ونه آن ازسیستم  انا لو گ  به دیجیتل بتاریخ  ( ۶ / ۴ / ۱۳۸۲ ) آغا ز و بتاریخ  ( ۱۵ قــــو س ۱۳۸۲  ) ختم گردید  ومیعا د گرا نتی  وسایل وتجهیزات تخنیکی بعد از سپری شد ن میعاد یکسا ل بتاریـخ ( ۱۲ قو س ۱۳۸۳ )  ختم گردید  . ضمنآ باید علاوه نمود  که همزمان با تجهیز ستد یو های تلویزیون یک عراده او بی وا ن سونــــی تلویزیونی و سه عراده نیو ز کار ازطرف کشورمحترم جا پا ن نیز مساعد ت گردیده است  . نشرات تلویزیون رو زانه  طور اوسط  از ۶ ساعت به ( ۱۵ ) ساعت بعدآ وقتی نشرات به ستلایت داده شد نشرات به ۱۸ ساعت ارتقا نمود   . همچنان درعقب تعمیر تلویزیون یک پا یه دیزل جنراتور ۳۵۰KVA معه یک ذخیره تیـل بمقدا ر ۳۰۰۰ لیتر و PDB های برق شبکه و دیزل نصب که حین نبود ن برق شبکه شهـری بمنظور تآ مین نشرات  تلویزیون ملی و ثبت برنامه ها ازآ ن استفا ده صورت مگیرد  .قابل تذکردانسته میشود که نشرات تلویزیون ملی برای  اولین بار به  شکل دیجیتـــلی  بتاریخ ۱۵ قو س ۱۳۸۲ به منا سبت تصویب  قانون اساسی کشورهمراه با او بی وا ن سونـــی ونیوز کار     به کارآغا زنمود  . لازم به یادآوریست که از تاریخ لیل ۷ بر۸ / ۴ / ۱۳۸۲ الی تاریخ  لیــل ۱۴ بر۱۵ قو س ۱۳۸۲ زمان مونتا ژ ستد یو های تلویزیون ملی  ،  دستگا ه او بی وا ن NEC  ازطریـــق تا لا ر بزرگ  رادیو افغانستا ن و ستد یو های  رادیو افغانستا ن  نشرات تلویزیون ملـی را به پیش برده اند بدون اینکه درنشرات کدا م سکتگی ووقفه ایجا د شود .که کاراو بی وا نNEC  واقعآ قابل ستایــش وتمجید  میبا شــد  .

ب –  فیـــزدو م :

۱   کار فیزدو م  تعمیر تخنیکی تلویزیون که شامل  با ز سا زی وکارترمیما تـی بوده    بتاریخ  هفتم جوزای سا ل  ۱۳۸۴ ختم گردیـد .- فرستنده جدید کوه آ سما ئی که دو کیلو وات میبا شد بتاریخ ۲۲ ثور ۱۳۸۴ ساعت شش شــا م آغا ز به فعالیت کرده و بتاریخ ۴ جوزای ۱۳۸۴ رسمآ توسط  محترم غلام حسن حضرتـی رئیس عمو می رادیو تلویزیون ملی وقت وهیئت جا پا نی به حضورداشت مسئوولین وانجنیران تخنیکی رادیو تلویزیون ملی درکوه آ سما ئی افتتا ح گردید. به همین ترتیب با درنظرداشت ضرورت و نیا زمندی وتلا ش آقا ی محترم نجیب روشــــن رئیس عمو می  رادیو تلویزیون  ملی وقت  و به بالاثـر سعی ، تلاش وهمکاری انجنیــرا ن وکارمندان تخنیکی تلویزیون و آنرژی برق  ،  چهار ستد یو جدید تولید ی تلویزیونی درتعمیـــــــر تکنا لوژی جدیدآ ایجا د و بتاریخ ۲۳ حوت ۱۳۸۴ طی محفلی افتتا ح ومورد بهــره بـرداری  قرار گرفت که به بنا م ستد یوهای سید مقد س (   نگا ه   ) مسمی گردید  .

همچنا ن  درسا ل ۱۳۸۳ یک استیشن ستلا یت (  اپلینـک ) درباند C  ازطرف کشوردوست هندوستـان در محوطه رادیوتلویزیون ملی نصب ومونتاژ شده که دارای  دوکانـــال رادیو ئی، یک کا نال تلویزیونی و یک کا نال تیلفو نی میبا شد که فعلآ نشرا ت تلویزیون ملی افغانســتا ن را به تمامآ ولایات کشور،  کشورهای آ سیا ئی ،امریکا ئی واروپا پخش مینماید . دستــگا ه متذ کره برای اولین بار درانتـخا بات ریاست جمهوری در کشورمورد استفا ده وفعالیت قرار گرفت . ضمنـآ    کمپنی Becil هندی بتعداد ۲۴ پا یه دستگا ه فرستنده تلویزیون  به طاقت یک کیلو وا ت و ۲۰۰ وات در ۲۴ ولایات افغانستا ن نیز نصب نموده است  . نشرات تلویزیون ملی افغانستا ن به شکل ۲۴ ساعته به کشورهای اسیا ئی وقاره امریکا واروپـــا ازتاریخ  او ل د لـــو ۱۳۸۶ شروع گردیده ا ست  . لازم به تذکراست زماینکه نشرات تلویزیون ملی به ۲۴ ساعت رسید ، معا ونیت تخنیکی تلویزیون جهت پیشبرد نشرات ۲۴ ساعته تولید برنامه ها و ایدت برنامه ها بصورت خطی و غیرخطی با ۶۲ کارمند رسمی و ۹  تن کارمند خد متی و ۱۰ کارمند اجیر که در سه مدیریت عمومی و دو مدیریت عا د ی تنظیم اند امورات روز مره را پیش میبرند که نهایت به مشکل پرسونل موا جـه انــد . زیرا نشرات ۲۴ ساعت گردید اما تشکیل کمافی السا بق درحالت خویش باقیست .

ستد یوی اخبار بین المللی  :

این ستد یودرسال ۲۰۰۳ تحت عنوا ن دبنگ ستدیو، مونتا ژگردید که درپهلوی ستد یوی تلویزیون مرکزی فعالیت مینماید . آقا ی پیتر در تفاهم با مقا ت ذیصلاح رادیو تلویزیون در سال ۲۰۰۵ این ستد یورا بحیث  مرکز آموزش  اخبار بین المللی  تا سیس که درعین  زما ن موافقتنامه انتــــقال  اخبار بین المللی  از دویچی  برلین به  رادیو تلویزیون ملی  توسط رئیس عمومی دو چی ویلــــی آقا ی پیترمن و رئیس عمومی رادیو تلویزیون ملی وقت محترم غلا م حسن حضرتی امضا گردید. که موازی به آ ن آموزش انجنیرا ن وژورنا لیستا ن درستد یو آ غا ز یافت که مجـــــــموعآ ۲۴ نفر ژورنا لیست و ۱۲ نفر انجنیر درامور تهیه اخبار به ستندرد بین المللی طی ۱۸ ما ه آ مــوز ش یافتند که 

   شامل بخشهای :

تکنالوژی ستد یوی تلویزیون ،  ایدت تصویر با تایم کود ،  سیت لایت تصویر ، استفاده از کمر ه   نریشن آوا ز ،  مکسر وید یو و سرویس خبری  . این پروژه منحیث  اولین دست آ ورد خویش  مجله تلویزیونی خبری  بنام (  آ ینه دنیایا دنــــــری هنداره )  که هفته یکبار به نشر سپرده میشودپردا خت . درجولای ۲۰۰۶ پروژه انتقال  اخبـار از برلین  به کابل  تکمیل وازطرف  هیئت بلندپا یه آلما نی باشترا ک وزیرخارجه آ لما ن آقــــا ی شتا ین مایر ،  سفیر آ لما ن مقیم کابل  ،  رئیس عمومی  تلویزیون دویچی ویلی آلما ن اقا ی پترمن وامرپروژه آ قا ی میشا یل تکنلنبورک وازجا نب افغانی وزیرامورخارجه آقا ی داکتر رنگیــــــــن داد فر سپنتا  ،  وزیر اطلاعات و فرهنگ محترم جلالتمآ ب عبدالکریم خرم  ،  رئیس عمو مـــــی رادیوتلویزیون ملی وقت آ قا ی نجیب  روشن و مسئوولین تخنیکی  را دیو تلویزیـــون  و انجینر محمد طارق  ایو ب مدیر عمومی ستدیوی اخبار بین المللی رسمآ بجا نــــب افغانی تسلیم داده شد که از آ نزما ن تاحال اخبار بین المللی  درین ستد یو تهیه و آ ما ده نشـر میگردد.