عمل غیرقابل انتظارترکیه بتاریخ 24 نوامبر2015 میلادی که منجربه سقوط جت بمب افگن سو- 24 روسیه درقلمرو سوریه گردید خشم شدید کریملین رابرانگیخت ومسکو این عمل انقره را عهد شکنانه، خائینانه وجنایت نظامی محکوم نمود عواقب وپی آمد این حادثه تاهنوز درمحورمذاکرات سران جهان قراردارد وخطرافزایش بی ثباتی رادرمنطقه وجهان تشدید بخشیده است . اگرچه روسیه ازحمله نظامی برعلیه ترکیه خودداری ورزیده وعلاقمند به جنگ نیست اما تحریم های روسیه درزمینه های مختلف اقتصادی،سیاسی وفرهنگی ضرروخسارات جبران ناپذیربه ترکیه وارد می نماید وبه باور آگاهان سیاسی تحریم های اقتصادی روسیه
ملیارد ها دالر به ترکیه ضررمیرساند وادامه تنش وضع داخلی ترکیه را نیزدستخوش بحرانهای سیاسی خواهد گردانید، ترکیه بعداز آلمان بزرگترین مشارک اقتصادی روسیه درمنطقه بود وسطح همکاری ها وروابط میان روسیه وترکیه فراتر ترازمتحدین ترکیه دراتحادیه اروپا وناتو بود. رجب طیب اردوغان پیش اراین حادثه درافتتاح مسجد جامع وتاریخی مسکو ولادیمیر پوتین رییس جمهورروسیه رابوست ورفیق خطاب نمود وهمکاری های عملگرانه دوکشورراعلی الرغم تحریم های غرب برعلیه روسیه الگوی بی مانند درروابط وهمکاری های بین المللی خواند. پس این سوال درذهن ها خلق میگردد آیا اردوغان بطورمستقل وخود سرانه به این ماجراجویی نظامی اقدام نموده است؟ سیاستمدارن ، نمایندگان پارلمان ونظامیان روسیه درمناظره های تلویزونی شبکه های رسمی روسیه اتفاق نظردارند که اردوغان بدون مشوره باامریکا وناتو نمی توانست مرتکب این عمل خائینانه و جنایت نظامی گردد ومهم ترین انگیزه این تحریکات را عملیات موفقانه نیروهای مسلح روسیه درمبارزه با داعش میدانند که امریکا ومتحدین آن طی یک سال نتوانستند مانند روسیه مواضع داعش را درنقاط مختلف سوریه تاروماربگردانند، و وپیش ازاین تصادم، حادثه دلخراش هواپیمای مسافربری روسیه درمصرکه منجربه قتل دوصدوبیست وچهار شهروند روسیه گردید نیز تصادفی نمی باشد، موفقیت های روسیه درمبارزه باداعش وحامیان مالی آن و دستآوردهای جدید صنایع نظامی پیشرفته ومدرن روسیه درسوریه پرده غفلت وخودخواهی استخبارات غرب رادرید که همواره مدعی میگردیدند که صنایع نظامی روسیه بعد ازفروپاشی شوروی فرسوده گردیده وقدرت مقابله با غرب را ندارد. حسادت های غرب به احیای نیروهای مسلح روسیه وتولیدات بی نظیروجدید نظامی درهوا،زمین وکشتی های بدون صدای زیردریایی انقره را وادار به سرنگونی جت بمب افگن روسیه گردانید تا ازاین طریق بزرگترین لطمه به آبروی نیروهای مسلح روسیه وارد نماید وطبعا روسیه نمی تواند درمقابل این ماجراجویی ترکیه عکس العمل نشان ندهد. ولادیمیرپوتین بتاریخ سوم دسامبر2015 درپیام سالانه خودبه نمایندگان مجلس سنا وپارلمان روسیه که با حضور نمایندگان تمام مناطق که بیشترازپنجصد خبرنگارخارجی وداخلی درآن شرکت ورزیده بودند هوشداردادکه ترکیه باارتکاب این جنایت نظامی وخائینانه پیشمان خواهد گردید،ترکیه باپناه دادن تروریست ها و همکاری با داعش تروریسم راتشویق وازتروریست هاحمایت مینماید، رییس جمهورروسیه انقره رامتهم نمود که اردوغان وخانواده آن به تروریست ها اجازه میدهد که ازفروش نفت که ازسوریه سرقت ودزدی مینمایند پولدارگردند،رییس جمهورروسیه اخطارداد اگرکسی تصورمینماید که بعدازارتکاب این جنایت نظامی وخائینانه ما به ممنوعیت واردات بادنجان رومی ویا محدودیت هادرامورساختمانی ویا صنایع دیگراکتفا مینمایم دچاراشتباه عمیق گردیده اند. رییس جمهورروسیه باتوجه به اراده بیست میلون جمعیت مسلمان روسیه واحترام به جهان اسلام بگونه نخستین رهبرروسیه با اظهارکلمه الله گفت: تنها الله میداند که چراترکیه چنین کاری را کرد واین اراده الله است که بازایل گردانیدن عقل ومنطق دولتمردان ترکیه رامجازات نماید.«پیروان مسیحیت ارتدکس روسیه طبق آئین مسحی بجای الله کلمه بوگ را بکار میبرند» اودرواقع به مسلمانان جهان اعلام نمود که دشمنان اسلام واقعی بخاطرپولدارشدن وبد نام گردانیدن اسلام ازداعش وقاتلان مردم بی دفاع وبی گناه جنایت های گوناگون را مرتکب میگردند. رییس جمهورروسییه بخاطر نجات بشریت ازتروریسم که خطرناک ترین وبای قرن است خواستارهمکاری مشترک تمام کشورهای جهان با مشت آهنین علیه داعش وحامیان مالی آن گردید وقاطعانه اعلام که هیچ کشوری به تنهایی قادربه پیروزی برعلیه این دشمن بشریت نه خواهدبود او اگرچه درسخنرانی خود ازامریکا نام نبرد ولی تلویحا نشان داد که روسیه درمبارزه باتروریسم روش وسیاست های آقابابایی ویک بام ودوهوای امریکا را نمی پذیرد مبارزه مشترک باتروریسم باید تحت قیادت سازمان ملل صورت بگیرد. تحلیل گران سیاسی پیام سالانه پوتین را بعد ازسخنرانی اودر درسال 2007 میلادی در کنفرانس امنیتی مونیخ که آخرین میخ رابرتابوت جهان یک قطبه کوبید مهمترین دستورالعمل درمبارزه باتروریسم ونظم جدید جهانی ارزیابی مینمایند . پوتین درپیام سالانه خود به نمایندگان پارلمان،سنا، سران مناطق،نظامیان ودیپلماتها وتمام مردم روسیه قطع روابط دوستانه را بااردوعان وحزب حاکم درترکیه رسما ابلاغ نمود وبه باور آگاهان سیاسی تازمانیکه ترکیه رسما عذرخواهی نه نماید وبه خاطرسرنگونی جت بمب افگن روسیه غرامت نپردازد و ادامه جنگ های لفظی وضع را ناگوارترخواهدگردانید. دردوره حاکمیت رجب طیب اردوغان درخت همکاری روسیه وترکیه شگوفا وپرثمر گردید اما اردوغان با این اشتباه تحریک آمیز کریملین رامجبور گردانید تا به قطع روابط دوستانه باانقره اقدام نماید. تجارب بین المللی نشان داده است که تحریم ها معمولا ضرردوسویه دارد وبیشتر ازهمه مردم معمولی صدمه می بینند، لغو رفت وآمد آزاد وبدون ویزا، تحریم صادرات موادغذایی ترکیه به روسیه چون میوه،ماهی وسبزیجات وسایرهمکاری های علمی وفرهنگی مشکلات محسوس رابرای مردم معمولی هر دوکشورایجاد خواهدنمود والبته تاجران وسرمایه داران ترکیه زیاد درد این سیاست تحریک آمیز حزب حاکم را احساس خواهند نمود واردوغان با عمل غیردوستانه مردم خودرا دروضع نامناسب قرارداده است و می داند که کشوری دیگری درآینده نزدیک نه خواهد توانست جای روسیه رادرصادرات ترکیه پرنماید.
دکتورعلی احمد کریمی– مسکو