گپی در باره‌ی واژه ” دهشت‌گرد “
____________________________
این روزها، برخی رسانه‌ها، به تقلید از رسانه‌های پاکستانی، واژه‌ی ” دهشت‌گرد ” را به جای ” هراس‌افگن ” ( تروریست ) به کار می‌برند که، نادرست است؛ زیرا ” دهشت‌گرد ” واژه‌ی‌است که، در زبان ” اردو ” به معنای ” هراس‌افگن ” و ” دهشت‌افگن ” به کار می‌رود؛ اما در زبان پارسی کاربرد این واژه ( دهشت‌گرد ) با همین مفهوم، معنای ناهنجاری را بیان می‌کند، یعنی کسی که ” دهشت را می‌گردد یا گشت می‌زند.”
پسوند ” گرد ” ( که مصدرش گردیدن و گشتن است ) در واژه ” جهان‌گرد ” هم به معنای کسی‌ست که جهان را سیر می‌کند و می‌گردد، و ” جهان‌گشتی ” هم به معنای ” دیدن و سیرکردن جهان ” است.
بنابراین کاربرد ” دهشت‌گرد ” به معنای هراس‌افگن در زبان پارسی، مفهوم درستی را افاده نمی‌کند و باید از آن پرهیز شود.
نویسا بمانید!
جاویدفرهاد
·
اراکین، امورات و نفرات
____________________
– اراکین
ارکان جمع ” رکن ” و در لغت به معنای ” مبنا، پایه ، ستون و…” آمده‌است؛ اما به کارگیری واژه‌ی ” اراکین ” به حیث واژه‌ی جمع رکن در زبان پارسی ( و نه در عربی ) نادرست است؛ زیرا ” رکن ” مفرد، ارکان جمع مفرد و اراکین در زبان پارسی به عنوان جمعِ جمع نادرست است. ( زیرا ما در زبان پارسی همانند زبان عربی جمع مکسر نداریم. )
به جای اراکین، بهتر است درنگارش پارسی در جمع،” ارکان ” و در مفرد واژه‌ی” رکن ” به کاربرده شود.
هرچند در برخی از فرهنگ‌ها، واژه‌ی” اراکین ” به جای واژه‌ی جمع ” رکن ” آورده شده‌است؛ اما با توجه به روش درست نگارش در زبان پارسی، امروز کاربرد آن خجسته نیست.
– امورات
” امور ” در لغت جمع ” امر ” است و معنای کارها، عمل‌ها، شغل‌ها وحادثه‌ها را می‌دهد.
با توجه به روش‌های هنجارمند نگارشی در زبانِ پارسی، ” امور ” به حیثِ جمع ” امر ” به کاربرده می‌شود و نه به گونه‌ی ” امورات ” یا جمعِ جمع.
– نفرات
کاربرد ” نفرات ” به معنای جمع ” نفر ” نادرست نیست؛ اما با توجه به جمع بستن قاعده‌ی ” ها ” در زبان پارسی به جای ” ات ” عربی، بهتر است جمع این واژه را در پارسی بنویسیم: نفرها و نه نفرات.
نویسا بمانید!
جاویدفرهاد