دسته: مقالات ماریا دارو

کتاب افغانستان در مسیر تاریخ جلد اول ودوم یک رهنمای بزرگ برای مردم ماست و تمام افشا گری های تاریخی که در این کتاب تحریر شده است ٬ مماثــل آنرا ما امروز به چشم خود تماشا میکنیم . بقول شادروان غبار « مردم افغانستان عامل اصلی تکامل تاریخی کشور اند … در قرن نزدهم نیز با هجوم های استعماری پنجه دادند و با وجود شکست خوردن و تسلیم شدن طبقه حاکمه کشور بدشمن ٬ دشمن را از وطن جاروب نمودند …. ما تاریخ گذشتـه کشور خـود را برای ایـن مطالعه مینمائیم که اوضاع امروزی خویش را صـحیـحتر درک نـمائیم تا مبارزین جوان ما در حرکت به پیش خط درست و آگاهانه اختیار نمایند . این تاریخ است که سیر کامل یک جامعه را در روشنایی نشان میدهد…..»

به همین  مناسبت  تاریخی  وبا  نشر  یک  قطعه  شعر از   عبـدالــکــریــم « نذیهی«  مبارز راستین  وروشنــفکــر در بین این  ویرانی  ها  و انهدام کشور  طی  غزلی  جوانان را به  مبارزه  دعوت میکند.

شادروران غبار  مبارز وطن پرست  این  شعر را در صفحه  (836 ) جلد  اول  افغانستان  در مسیر تاریخ  بحیث  اختتامیه  گنجانیده  است . ناگفته نباید  گذاشت  که  شاعر مذکور در آنزمان نسبت مشکلات سیاسی  نام  مستعار «جلوه  » را  اختیار  کرده بود.

تــاکــی

تاکی  از  جور وستم ٬ شکوه وفریاد کنید

سعی  برهم زدن منشاً بیداد کنید 

دست  ما دامن  تان باد ٬ جوانان غیور

که از ین ذلت و خواری ٬ همه آزاد  کنید

ادامه خواندن صــفــحهً از تاریخ با در نـظـر داشـت وضـع امـروزی کـشـور : مــاریــا دارو

  هر گاه  نگاهی  بر تاریخ  ملیت ها بیآندازیم  ٬ می  بینیم  که  اساس  نشر و نمای  جامعه  با پرورش  معارف  پیوند عمیق  وحیاتی  دارد . اما اگر از نظر  نویسندگی  و معارف کشور  خویش را با دیگران  مقایسه  نمائیم٬ به  قایق  شکستهء میماند  که  به سرنوشت  نا معلوم  در حرکت  است  تا خود را به ساحل  برساند. با  کمال  تاسف باید گفت  که در طول  تاریخ  کشور ما  اکثراَ حکام آگاه  و صادق  که  جواب  گوی  نیازمندی  های جامعه  باشند ٬کمتر به قدرت ریسده اند و یا هرگز به  قدرت  سیاسی  نرسیده  اند.

تاریخ  فتوحات کشور ما گواهی  روشنیست  که  همواره استعمار  تلاش کرده  است  تا از حاکمیت  مستبد و دست  نشانده  خویش  حمایت  نماید .  پدران ما چنین  ظلم ها را  تجربه  کرده  اند. هرگاه  مبارز ین راستین ٬ نویسندگان مردمی  ُ شاعران  انقلابی  و نقاشان  هنر آفرین  سربلند کرده اند به زودی سر کوب  گردیده  اند.

ادامه خواندن مـلتـها با قـلم عـلـمـا و اندیشــه فـلاسـفـه ٬باشـعـر شاعر ان و با تابلوی نقاشان بیدار میشوند- نوشته : ماریا دارو

در افغانستان قبل  از حصول  استقلال  خواندن سرود ملی  مروج نبود و سرود ملی  وجود نداشت.

زمانیکه  شاه امان الله  خان برای  انکشاف  مملکت  در عرصه  های مختلف  اقدام  نمود ُ خواست  که  افغانستان  نیز  مانند سایر  کشور های  پیشرفته  جهان دارای  سرود  ملی  باشد.

بقول  بزرگان  اولین  سرود ملی  از یک  ترانه  تورکی  به  فارسی  ترجمه  و موزیک آن  توسط  استاد فرخ  افندی  تهیه و تریتب گردید که در تمام مراسم ملی ُ تجلیل  ها وکنفرانسها سروده میشد و یک  پدیده جدید در کشور به شمار  میرفت.

در سال  1919میلادی  اولین  سرود  توسط  شاه  امان الله خان  ایجاد و مروج گردید.

در زمان  حبیب الله  کلکانی  سرود ملی  از  بین رفت .

در زمان  پادشاهی  محمد نادر خان  بجای  سرود  ملی  از مارش  عسکری  استفاده  میگردید.

در زمان  پادشاهی  محمد ظاهر شاه  یک ترانه  بنام  سلام شاهی  خوانده  میشد که : عمر دی  دیرشه  پادشاه

موزیک  آن  توسط  استاد غلام  حسین  ترتیب  گردیده  بود.

در سال 1352 هش ـ زمان  جمهوری  سردار محمد داوود خان  از طریق  ابلاغیه   به  اطلاع  شعرا  رسانیده  شد  تا اشعار شان را  به  کمیسون  منتخب  بفرستندُ  شعر  استاد عبدالروف  بینوا توسط  کمیسون انتخاب  گردید  و موزیک  آن  توسط  استاد عبدالغفور  برشنا  در واپسین روزهای  حیاتش  ترتیب شد.

در سال  1360 هش ـ سرود  ملی  جدید  ساخته شد  ُ شعر  از سیلمان  لایق  تحت  عنوان  :

گرم شه  لاگرم شه  ای  دآزادی  لمره –  ای  دی  نیکمرغی  لمره

موزیک  این  سرود ملی  توسط  شاد روان  استاد سلیم سرمست  در رادیو تاشکند  آرمونیزی  گردید  و به استاد  جلیل  زلاند مدیر  موسیقی رادیو  افغانستان   سپرده شد و استاد زلاند آنرا با تصنیف« گرم شه  لا گرم شه»  ترتیب  و تهیه  نمود. این سرود  الی  ختم  حکومت  داکتر نجیب الله   مورد  استفاده  قرار  داشت.

ادامه خواندن ســرود هــای مــلــی افـغـانــسـتـان : برگرفته از کتابهای « چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر افغانستان » اثر مــاریــا دارو

کتاب افغانستان در مسیر تاریخ جلد اول ودوم یک رهنمای بزرگ برای مردم ماست و تمام افشا گری های تاریخی که در این کتاب تحریر شده است ٬ مماثــل آنرا ما امروز به چشم خود در  افغانستان تماشا میکنیم . در آغازین  صفحات  افغانستان در مسیرتاریخ  جلد اول از تراوش قلم شاد روان غبار چنین  میخوانیم:

« …… مردم افغانستان عامل اصلی تکامل تاریخی کشور اند … در قرن نزدهم نیز با هجوم های استعماری پنجه دادند و با وجود شکست خوردن و تسلیم شدن طبقه حاکمه کشور بدشمن ٬ دشمن را از وطن جاروب نمودند …… ما تاریخ گذشتـه کشور خـود را برای ایـن مطالعه مینمائیم که اوضاع امروزی خویش را صـحیـحتر درک نـمائیم تا مبارزین جوان ما در حرکت به پیش خط درست و آگاهانه اختیار نمایند . این تاریخ است که سیر کامل یک جامعه را در روشنایی نشان میدهد………»  به همین  مناسبت  تاریخی با نشر چند بند شعر یک مبارز راستین  وطن شادروان  عــبــدالــرحــمــن خـان « لــودی»  که به ملت  افغانستان خطاب  کرده  است٬  بروح  تمام  شهدای وطن  دست  دعا بلند میکنیم. :

  نـــــعــــــره

ای  ملت از برای خدا  زودتر شوید

از شر مکر وحیله دشمن  خبر شوید

ادامه خواندن چــرا تـاریــخ گذشـتـه خـویـش را مطالـعـه مـیکـنـیـم ؟ ! : مـاریـا دارو

 شاه  امان الله خان محصل استقلال  افغانستان در مدت  کوتاه سلطنتش  برای اولین  بار قوانین متعدد برای کشور وضع  نمود٬ و برای  حفظ  منافع  کشورش  طی  خطابه  ها اطاعت  از قانون را مکراراٌ بیان  داشت.

شادروان  میر غلام محمد غبار مورخ  روزنامه نگار  و مبارز  راه  مردم  که  خود شاهد دوره  سلطنت  شاه  امان الله  خان بود٬ در باره  مبارزات  مردم  افغانستان و پیروزی  مردم در صفحات  مختلف کتاب  افغانستان در مسیر  تاریخ به  جزئیات  پرداخته  است. مرحوم  غبار  در صفحه  752 جلد اول  افغانستان در مسیر تاریخ چنین  نگاشته  است:

شاه امان الله خان  بتاریخ  بیست  سوم فبروری سال  نزده  صد نزده میلادی  سلطنت  خود را اعلام  کرد و بتاریخ  بیست هشتم  فبروری   توسط اعلامیه های  مفصل  چاپی  مردم  افغانستان را مخاطب  نمود و مرام  خود راشرح داد.  خلاصه این اعلامیه  های  مطول  به  این قرار است:

• ای  ملت معظم افغانستان!

من هنگام شهادت پدر  وکالت سلطنت را در  کابل  داشتم  واکنون به  اصالت ان بار سنگین  امانت را متـوکلاٌ و معـتصــماٌ  باالله بعهده گرفتم وقتیکه ملت بزرگ افغانستان تاج شاهی را برسر من نهاد٬ من  عهد بستم که بایستی دولت افغانستان مانند سایر قدرت های  مستقل جهان ٬ در داخل  وخارج کشور  آزاد  و مستقل  باشد٬ ملت  افغانستان  در  داخل  آزادی  کامل  داشته و ز هرگونه تجاوز وظلمی محفوظ  ومردم  فقط  مطیع قانون باشندوبس.

ادامه خواندن 28 اسد روز استقلال و دست آورد بزرگ مبارزات مردم غیور افغانستان تحت رهبری شاه امان الله خان : مــاریــادارو

   تاریخ  نشان داده  است  که  خشم  سانسور برآفریده های  شخصیت های  بزرگ  دست وگریبان بوده  است٬ اما بعضا دست  اجل  طبیعی نیز نا جوانمردانه  گلوی  دانشمندان را قبل  از وقت  میفشارد. هرگاه  یادی از نویسندگان مطبوعاتی  واز هنرمندان  و هنر آفرینی شخصیت های کشور مینماییم  یادی از اولین  داستان  دنباله  دار رادیو  که  با تراوش  قلم نویسنده  چیره  دست  مرحوم  دکتور رفیق  یحیایی   هنرمندانه آذین بخشیده بود ٬ بخاطر ما میآید. 

یادی  از شادروان  دکتور  رفیق  یحیایی  که در سال  1320 هش – در شهر  مزارشریف  پا برعرصه  وجود گذاشت  و در  همان شهر باهم ردیفانش لیسه باختر مزارشریف  را به  پایان رسانید .

یحیایی پس از ختم مکتب  در ادارات فرهنگی  شامل  کار شد و بعداز شمولیت در شعبات  نشراتی  و تجربه در یخش  هنر وفرهنگ  حاصل  کرد . او در  اواخر سال  1342 هش – راهی  ماسکو گردید و در رشته تیاتر و سینما  در انستیتوت  سینوگرافی  ماسکو به تحصیل  پرداخت.  بعد از اخذ سند ماستری در سال  1343 هش- در ریاست  نشرات رادیو  بحیث اولین  مدیر  اداره هنر و ادبیات یحیایی  جوان برگذیده شد و درهمین  سال  به نگارش  آثار گران بهایش  پرداخت و نامش در جمع ادیبات نگاران  فرهنگی  درج گردید.

ادامه خواندن رفــیــق یــحــیایــی بـنـیـاد گـذار بــرنــامـه تــرازوی طـلایـی واولـیـن نویـسنـده داستانــهـای دنـبـاله دار رادیو افغانـسـتان : برگــرفــتــه ازصفحات 400-403 کتاب چـهـره های جـاودان اثــر -مــاریــا دارو

      بزرگمردان اندیشمند با چند سطر کوتاه  یک  کتاب را بیان  مینمایند تا ملت ها جاده های  خونینی را که دراثر استعمار خارجی  و استبداد و ارتجاع داخلی  پیموده اند٬ دوباره  تکرار نکنند. هرگاه  تاریخ  پر افتخار و مبارزات سیاسی  نیاکان  مارا از  زمان آریانای  باستان  ٬ خراسان  و افغانستان امروز مرور کنیم  بتمام دسایس استعماری پی  میبریم  اما افسوس که یکتعداد مزدوران  در طول تاریخ بخاطر منافع  شخصی  خویش زیر نام  مسایل  قومی  ٬ مذهبی  , زبانی و نژ‌ادی ٬مردم عادی را  که از دسایس  اگاهی  نداشته اند ٬بخاک وخون کشانیده اند. نباید فراموش  کرد که همین  مبلغین  تبعیضات  نژادی  و زبانی دست  به تفتین  وتفرقه  زده انده  و مبارزین مردم را که برای  نجات میهن کفن  پوشیدند و دشمن  خارجی  را شکست  دادند  ٬فراموش  کرده  اند.  اما یقین  داشته باشید که تاریخ  رحم  نمیکند و واقعیت ها نوشته میشود.  روی  همین  دلیل  بزرگمرد تاریخ  شادروان  میر غلام  محمد غبار فرموده  است  :« مــــلـــت افـــغـــانـــســتــان بــعـد ازهر غـــســل خـــون وآتــش هـــمــان  پــیــراهـــن چــرکـــیــن گـــذشـــتــه را بـــه تـــن مــیـکــنـد»  این گفتار اشاره است به واقعیات تاریخی که  پس  از تسلیم  شدن  دولت  های  استبدادی به  تجاوزات  استعمارگران ٬ مردم افغانستان  قیام  کرده  و اشغال  گران استعماری  را شکست  داده  اند اما بار دیگر شاهان  و حکومات استبدادی و نوکران  استعماری  براریکهٓ  قدرات نشسته  اند.  مثلاٌ جنگ  اول  و دوم  مردم  افغانستان  در مقابل  اشغال اسعمارگران انگلیس و همچنین در برابر تجاوز اتحاد شوروی .

ادامه خواندن مـلــت افــغــانــســتـان بـعـد ازهـرغسل خون و آتـش هـمـان پـیراهـن چرکین گذشــتـه را بر تـن میکـنـنـد: نـوشــتــه : مـــاریـــا دارو

استاد عبدالقیوم بیسد در سال  ۱۳۰۷  هش – در ده  افغانان  شهر کابل  دیده بدنیا  گشودُ بعد ازختم  مکتب  ابتداییه  شامل لیسه  استقلال  گردید.  در سال ۱۳۲۴ هش  از لیسه استقلال  فارغ  التحصیل  گردید ُ استاد قبل  از ختم  مکتب  استقلال  یعنی در سالهای ۱۳۲۲ هش – که  هنوز  متعلم  بود  همکار افتخاری  در  آغازین  پوهنی  ننداری  داشته  است.

اولین  نقش  وی  در تیاتر کشور چنین  آغاز  شد. شاد روان  استاد عبدالرشید  لطیفی  در ثور سال  ۱۳۲۲ هش  نمایشنامه یی  را بنام میراث  نوشت  و یک  میرزا ی کمسواد ُ پرُ مدعا و آفسقال را برای شخص  خیلی  جوان  سپردند که تازه  به تیاتر راه  پیدا کرده  بود ُ هنوز در این اقلیم  نام و نشانی  نداشتُ او عبدالقیوم  بیسد بود.

ادامه خواندن اسـتــاد عبدالقــیــوم بــیـســـد کـــی بود؟.. – مــاریــا دارو

کتاب  آوای  ماندگار زنان افغانستان (چاپ اول 2008)                                                                         اولین  کتابیست  که پس از تحقیقات چندین  ساله ( 2005  الی  2008 میلادی )٬ چهره  های  برجسته  زنان  افغانستان را که در رسانه  های جمعی ایفای  وظیفه  میکردند٬ معرفی  میدارد.  این کتاب  در شرایط  خیلی  دشوار و امکانات محدود با تماسهای مکرر تحریر گردیده است. 

      پابرهنه بازگشت (چاپ اول  2009 )                                                                                      کتابیست  که شرح حال  خانواده ها و جوانان  افغان را که در اثر جنگ خانماسوز داخلی صدمه  دیدند ٬مشت  نمونه خروار بیان  میکند.

  هنرمندان تاریخ ساز تیاتر و چهره های جاودان (چاپ اول اکتوبر 2013 )                                                      کتاب هائیست که پس از تحقیقات زیاد طی چهارسال از آغاز تیاتر در افغانستان تا مسدود ساختن تمام ابعاد فرهنگی در زمان طالبان برای  معرفی هنرمندان تیاتر وچهره های ماندگار فرهنگی و تاریخی  به  رشته تحریر آورده شده است. همچنان                                                                                                                        

ادامه خواندن آگــاهـــی :کتب آوای ماندگار زنـان افـغـانستان٬ پابرهنه بازگشت٬هنرمندان تاریخ ساز تیاتر و چهره های جاودان : اثـــر مـــاریـــا دارو در آنلین در خدمت دوستان قرار دارد.

این داستان زیبا و دلچسپ از تخیلات و خامه یک نویسنده افغان خدمت شما تقدیم میگرد نویسند کوشیده تا در شرایط جنگ آدام های درگیر جنگ را که اتش فیر میکنند بجای مرمی و تفنگ عشق ایجاد کند. این داستان شمارا به کوچه گوچه ؛ نفرت و عشق دو آنسان که قلب شان در همان شرایط باهم پیوند میگردد . تخیل خیلی زیبا ؛ شیندنیست .

ااین داستان زیبا و دلچسپ از تخیلات و خامه یک نویسنده افغان خدمت شما تقدیم میگرد نویسند کوشیده تا در شرایط جنگ آدام های درگیر جنگ را که اتش فیر میکنند بجای مرمی و تفنگ عشق ایجاد کند. این داستان شمارا به کوچه گوچه ؛ نفرت و عشق دو آنسان که قلب شان در همان شرایط باهم پیوند میگردد . تخیل خیلی زیبا ؛ شیندنیست .

ااین داستان زیبا و دلچسپ از تخیلات و خامه یک نویسنده افغان خدمت شما تقدیم میگرد نویسند کوشیده تا در شرایط جنگ آدام های درگیر جنگ را که اتش فیر میکنند بجای مرمی و تفنگ عشق ایجاد کند. این داستان شمارا به کوچه گوچه ؛ نفرت و عشق دو آنسان که قلب شان در همان شرایط باهم پیوند میگردد . تخیل خیلی زیبا ؛ شیندنیست .