دسته: مطالب تحقیقی و علمی

چه دردناک است که ناگهان نگاهایت روی سطرهای می‌دوند و در پایان در می یابی که دوستی خاموش شده و بعد قطره قطره لغزش داغ اشک‌هایی را روی گونه‌هایت احساس می‌کنی.

روز دوشنبه  بیست و هفتم مارچ 2017 برابر باهفتم حمل 1396 خورشیدی نگاه‌های من همین‌گونه روی سطرهای خبر خاموشی طنز نویس، نمایش‌نامه نویس و پژوهشگر ادبی کشور جلال نورانی دوید، چنان کودکی پا برهنه‌یی که از خط قوغ آتش بگذرد!

نورانی در تاریکی دلگیر تنهایی در زادگاه خود کابل،  چه غریبانه از جهان چشم پوشید.  روانت شاد باد! چه نا به هنگام تکاور زنده‌گی به آن سوی دیوار شکستۀ مرگ جهاندی!

***

نام جلال نورانی با طنز نویسی افغانسان چنان پیوندی دارد كه اساساً نمی شود بدون نام او بحث طنز نویسی در كشور را مطرح كرد. او را می توان یكی از پایه گذاران طنز نویسی به مفهوم امروزین آن در كشور خواند.

ادامه خواندن چه دردناک است… نوشته از : استاد نصرالله پرتو نادری

عبدالله شادان یکی از شخصیت‌های چند بعدی فرهنگی است. او از ژورنالیست‌های پیش‌تاز، نویسندگان ظریف، هنرمندان با دستاورد، گویندگان خوش‌صدا و مدیران مجرب و با وقار امور فرهنگی در کشور است. بدون‌ تردید عبدالله شادان را می‌توان از بهترین‌های دکلیمه‌ی شعر در افغانستان دانست. صدای گرم، نفیس و آهنگین وی موسیقی شعر و نثر را چنان زیبنده و سلیس می‌سازد که می‌خواهی بار ها و بار ها به آن گوش نهی. من از آوان کودکی به صدای اطلسی این هنرمند شعرخوانی دلبسته‌گی داشتم. هم‌نسلان من برنامه های رادیو افغانستان را به یاد دارند. بخش هنر و ادبیات رادیو افغانستان و سپس رادیو تلویزیون افغانستان به شعر، داستان و نقد ادبیات توجه زیاد داشت.

وقتی عبدالله شادان برنامه‌یی را گردانندگی و یا اثری را دکلیمه می‌کرد، کیفیت متن، گیرایی صدا و موسیقی که متن را هم‌راهی می‌نمود، بی‌نظیر ‌می‌بود. زمانی‌که عبدالله شادان در سمت‌های رهبری و مدیریت برنامه های این رسانه‌ی مهم قرار گرفت ما گواه دگرگونی‌های ارزنده در امور فرهنگی بودیم. از ادبیات تا موسیقی و از سینما و تیاتر تا هنر نقاشی در این رسانه رونق بی‌همتایی را شاهد بوده است. عبدالله شادان با هنرمند صدا و بانوی آراسته‌گی و هماهنگی امور فرهنگی سیما شادان ازدواج کرده است. نمی‌خواهم این‌جا در باب این بانوی فرزانه سخن بگویم چون خود دارای شخصیت منحصر به فرد است و برای تجلیل و قدردانی‌اش نیاز به نوشته‌ی بلند دیگر است.

ادامه خواندن چشمهء شبنم نظری برکتان محترم عبدالله شادان از قلم : داکتر ملک ستیز

پیرمرد می‌گفت: این ‌شب‌ها خانهء ما مانند گور سودخور تاریک است. چارهء دیگری ندارم. من هم از بی‌برقی سوء استفاده می‌کنم، سر شو تنهایی و غم‌های خود را بغل می‌کنم و به خواب می‌روم.

پرسیدم: ایقه زود خوابت می‌برد؟

گفت: ده غم خواب نیستم. دلم می‌خواهد همین که چشمم پیش شود، امو کافر برق‌ساز را در خواب ببینم!

گفتم: پیرمرد پایت به لب گور رسیده و باز می‌خواهی یک کافر را در خواب ببینی!

گفت: هیچ عقل گرخت تو بیدار نمی‌شود. هنوز نمی‌دانی که کافر تا کافر است!

ادامه خواندن پیرمرد، ادیسون و من! : استاد پرتو نادری

این اختراعات در زمانی بود که در اروپا و سایر حوزه‌های تمدنی امروزی، حمام‌رفتن عیب‌وعار شمرده می‌شد.

معرفی_دانشمندان_جهان_اسلام

۳۰ اختراع دانشمندان مسلمانان :

۱- نخستین دانشگاه در دنیا توسط مسلمانان ایجاد شد.

“فاطمه بنت محمد الفهری القرشی”

۲- نخستین بیمارستان/شفاخانه توسط مسلمانان ایجاد شد.

“عبدالملک بن مر‌وان، خلیفه‌ی مسلمانان”

ادامه خواندن اختراعات مسلمانان! : قدرت الله صابری

       این مطلب را درماه  می « ۲۰۱۱ » م- نوشته بودم ؛ اما تا حل از صحتمندی امانی اطلاعی بدسترس نیست لازم  دیدم  باز نشر کنم.

تجلجل  از روز پدر برایم فرصت بخشید تا پدری را ازسرزمین حادثه ها وآشوب ها برای  تان معرفی  بدارم؛ با آنکه ضرورت  معرفی ندارد؛این  پهلوان  هنرمند چیره دست؛ خوش صدا و محبوب القلوب همه  هموطنان   گرامی  ما میباشد.

پهلوان امان الله  معروف به « امانی» فرزند  مرحوم  نجيب الله از خانواده هنرمند و هنر پرور از سبزه زار و لاله زار شمال ولایت پروان شهر زیبای  « چاریکار» میباشد. مرحوم  نجيب الله  که  خود مسلک  ساقو سازی داشت؛ اما آن مرد خردمند در هنر پرور هنردوستی درآن ایام عقب ماده  فرهنگی ؛ مرد ممتاز  زمان خود بشمار میرفت.مرحوم  نجيب  الله دارا  شش فريند « سه دختر وسه پسر» بود پسرانش غلام مرتضا؛ نبی الله و امان الله میباشند.

وی  فرزندان  هنرمند تربیت  کرد و یک   برادر مرحوم  نجیب الله بنام  حمید الله چاریکاری نیز  هنر  اواز  خوان و در  دسته  هنری چاریکار تنبور مینواخت. 

ادامه خواندن پهلوان امان الله«امانی » بلبل خموش شمالی لاله زار؛ نوشتهء : ماریا دارو

زنده یاد احمد علی کهزاد مؤرخ،‌ نویسنده، شاعر، باستان شناس و محقق نامور افغانستان در یک خانواده منور در سال ۱۲۸۷ هجری شمسی مطابق ۱۹۰۷ میلادی دیده به جهان گشود. خدمات عظیم این بزرگمرد تاریخ افغانستان مخصوصاً‌ در بخش تاریخ نگاری و باستان شناسی، فراموش ناشدنی و ماندگار است. وی در سال ۱۳۶۲ هجری شمسی مطابق ۱۹۸۳ میلادی دیده از جهان بست و در جوار زیارت شاه دوشمشره (ع) به خاک سپرده شد.

ادامه خواندن یادی ازاحمد علی کهزاد شخصیت علمی، وطندوست و قهرمان ملی واقعی : داکتر ناصر اوریا

قسمت دوم

امپریالیزم از دیدگاۀ اقتصاددانان، نطریه پردازان و سوسیالیست‌های انقلابی:

با یک دید عام و ساده میتوان گفت که امپریالیزم به نظامی گفته می‌شود که به دلیل مقاصد اقتصادی- سیاسی می‌خواهد از مرز‌های ملی خود تجاوز کند و سرزمین‌ها، ملت‌ها و اقوام دیگر را زیر سلطه خود در آورد. یعنی نظامیست که سیاست و مرام آن، گسترش نفوذ و قدرت این نظام بر کشور‌های دیگر است.

اغلب محققین به این نظر اند که واژۀ اَمپِریالیزم Impérialisme)) یا نظام امپراتوری‌طلبی از واژهٔ قدیمی امپراتوری (empire)  گرفته شده است.

به صورت موجز میتوان گفت که : امپریالیزم واژۀ است برای قدرتی (یا دولتی) که بیرون از پهنۀ ملی خود به تصرف اراضی‌های دیگر بپردازد و مردم آن سرزمین‌ها را به زور وادار به فرمانبرداری از خود کند و از منابع اقتصادی، مالی و انسانی آن‌ها به سود خود بهره گیرد. البته در دوران ما امپریالیزم صرفاً به معنای تصاحب اراضی و قلمرو کشورها نیست، بلکه شیوۀ این نظام تحمیل بازرسی و تفتیش سیاسی و اقتصادی بر مردم و اراضی که تصاحب گردیده، ( خواه با نیروی نظامی و خواه با ابزارهای غیر نظامی ) نیز است.

از نظر علم اقتصاد آن گاه که شیوۀ تولید سرمایه‌داری بر اثر پدید آمدن تراست‌ها و کارتل‌ها و سندیکا‌های سرمایه‌داران (سندیکا‌های کارگران و مزد‌بگیران در تقابل با سندیکاهای سرمایه‌داران قرار دارد) دچار تورم‌تولید و کمبود مواد خام شد، “نظام امپریالیزم؛” بمیان آمد، تا برای بدست آوردن مستعمره به مقصد دستیابی به بازار، مواد خام و نیروی کار‌‌ ارزان به دیگران تجاوز کند، و سرزمین‌ها و ملت‌های دیگر را زیر سلطۀ خود در‌آورد.

دوران کلاسیک امپرياليزم با جنگ جهانی اول و دوم خاتمه يافت، از آن پس نظام جهانی سرمايه‌داری به عنوان “آخرین مرحلۀ سرمایه‌داری ” با بحران‌های عميقی رو به رو بوده است، وجه مشخصۀ این بحران‌ها ظهور انقلاب‌ها و جنگ‌های خانمانسوز و ظهور دولت‌های وابسته به نظام جهانی سرمایه‌داری در سطح جهان است.

ادامه خواندن نگاهی به ویژه‌گیهای اقتصادی نظام سرمایه‌داری و مراحل تکامل تاریخی آن : احمد ضیا سپهر صدیقی

بخش پایانی

حکیم ناصر خسرو بلخی آن تبعیدی بزرگ که ما را اندرز می‌داد: «نکوهش مکن چرخ نیلوفری را»، در سال‌های پسین زنده‌گی در تبعید و تنهایی در «درۀ یمگان» بدخشان به تعبیر خودش از چرخ بلند جاهل بی‌دادگر، بسیار نالیده است.

گویم: چرا نشانۀ تیر زمانه کرد

چرخ بلند جاهل بیدادگر مرا

گر در کمال فضل بود مرد را خطر

چون خوار و زار کرد پس این بی‌خطر مرا؟

گر بر قیاس فضل بگشتی مدار چرخ

جز بر مقر ماه نبودی مقر مرا

نی نی که چرخ و دهر ندانند قدر فصل

این گفته بود گاه جوانی پدر مرا 

ادامه خواندن چرخ فلک و سرگردانی‌های خیام : استاد پرتو نادری

« گوهر اصیل  آدمی » –  یکصد و یک  زینه  برای  تقرب  به  جهانشناسی  ساینتفیک – کتابیست  پژوهشی  ، تحقیقی ، ساینتفیک برای تعریف و تثبیت و نشان دادن مقام  انسان  وانسانیت ، خود شناسی  و خدا شناسی و جهان شناسی . از آن جمله در آن موقف  و مقام  والای  زن «مادر» فرشته  زمین عاری از تعبیر های باطل و سوء  تفاهم  ها در شناخت در آمده است . 

به برکت جذابیت توصیف ناپذیراین  فرشته  زمین  و سلطان عشق و شعور مردان را  در این اثر محترم  محمد  عالم  افتخار؛ آن را که علاوه بر پشتی زیبا و مقدمات بیداری بخش ؛ دارای  (۴۳۲)  صفحه و  (۱۰۱) زینه  میباشد در (۱۷) روز مسلسل مطالعه  نمودم.

ادامه خواندن نگاهی برکتاب «گوهراصیل آدمی» وفهم وهضم آن :  نوشته ؛ ماریا دارو

گاهی ناگزیری تا نوشتۀ درازتری را نشر کنی!

برای دوستانی که حوصلۀ خواندن دارند!

دری، پارسی یا پارسی‌دری زبان یک حوزۀ سیاسی نیست که انگلیس و روس یا هم نیروهای برتر دیگری دور آن خط کشیده باشند؛ بل پارسی‌دری زبان یک حوزۀ بزرگ تمدنی است که امروزه به کشورهای گوناگونی تقسیم شده است.

  تا جایی که از آثار پژوهشی زبان‌شناسان می‌توان نتیجه گرفت: «دری» زبانی است کهن‌سال که نخستین سروده‌ها در این زبان به پیش از اسلام می‌رسد. همان زبانی است که به آن فارسی، پارسی یا پارسی‌دری نیز می‌گویند. ما در این جا با سه زبان رو به رو نیستیم، بلکه سه نام داریم برای یک زبان. حال چه دری گوییم چه پارسی یا هم پارسی‌دری، اشاره به یک مفهوم یا یک زبان داریم.  

ادامه خواندن دری، پارسی یا پارسی‌دری زبان یک حوزۀ سیاسی نیست : استاد پرتو نادری

چگونه میتوان به آن نایل شد؟ 

انگیزۀ این نبشته، تشویش از حرفهایی است که علی الرغم واقعیت های دردناک سه دهۀ گذشته، هنوز هم در صحبت های رادیویی و یا مضامین بعضی منورین در نشرات افغانهای بیرون ازکشور، انعکاس میابد. این اظهارات و نوشته ها در دفاع از این گروه و یا علیۀ آن گروه ای دیگر استقامت یافته و بی اعتناء به حفظ  وحدت ملی،  به طور لاقیدانه ابراز و منتشر میشوند. گردانندگان این رسانه ها متوجه نمیشوند که اگر وحدت ملی استحکام نیابد،  بار دیگر تمام امید ها برباد خواهند رفت و بار دیگر بازار تعصبات گرم خواهد شد و کشور جنگزدۀ ما مکررآ به میدان تصفیۀ حسابهای گروه ها و فرقه ها مبدل خواهد گشت.

ادامه خواندن تحقق وحدت ملی پیش شرط همۀ آرمانهای ملی ماست : نویسنده؛ میرعنایت الله سادات

دستور طالبان و خطبه های ناتمام حکمتیار

گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی پس از صدور دستور طالبان به خطبه خوانی ها در اقامتگاۀ خود در روز های جمعه پایان داد. وی پس از آن دست به این تصمیم زد که اداره استخباراتی طالبان در کابل به او  دستور داد که در خطبه های نماز جمعه  مسایل سیاسی را مطرح نکند و در ضمن به ملا هیبت الله بیعت کند و در خطبه هایش از او به عنوان امیرالمونین یاد کند. بر بنیاد گزارش ها حکمتیار به طالبان گفته است که بیش از نیم قرن در برابر دو اشغال مبارزه کرده و شمار زیادی به او بیعت کرده اند و او حاضر به شکستاندن بیعت مردم نیست. او در حاليکه از بیعت کردن برای ملاهیبت الله ابا ورزیده و و در ضمن تن به سکوت داده است. دیده شود که در عقب این خاموشی او توفانی در حرکت است و یا اینکه او خلاف رویکرد های سازش ناپذیر گذشتۀ خود تسلیم طالبان می شود.

ادامه خواندن خطبه های ناتمام حکمتیارنا تمام ماند : مهرالدین مشید

بیش از این زهرپاشی و ویرانگری نکنید

در این روز ها شماری افراد مزدور و وابسته به شبکه های استخباراتی کشور های منطقه و جهان در صفحه های اجتماعی با عنوان کردن حوادث گذشته مصروف نفاق افگنی و نفرت پراگنی های قومی اند و فضای یاس آلود و غم انگیز افغانستان تحت حاکمیت استبدادی زن ستیز و وحشت زای طالبان را با دامن زدن به تنش های قومی تیره تر و اندوهبارتر کرده اند. این افراد خود فروخته به مثابۀ بلندگو های احیر با عنوان کردن حوادث تلخ گذشته بر کوس اختلاف محکمتر از هر زمانی می کوبند و به بهانه های گوناگون نفاق قومی و مذهبی را در افغانستان دامن می زنند. این افراد خودفروخته و بیمار در حالی دست به این توطیه خطرناک  و ویرانگرانه زده اند که افغانستان در چنگال تروریستان افتاده و تیغ های زهرآلود طالبان برگلو های هزاران انسان مظلوم این کشور سنگینی می کنند. 

ادامه خواندن بلند گو های مزدور از نفرت پراگنی و نفاق افگنی دوری کنید : نویسنده: مهرالدین مشید

” امپراتوری سرمایه‌داری بدون جنگ‌افروزی و کشتار مردم جهان به مقصد غارت ثروت‌های ملل و تصرف بازار‌ها و منابع طبیعی کشور‌های جهان قادر به ادامۀ حيات اقتصادی خود نيست.”

ادامه خواندن نگاهی به ویژه‌گی‌های اقتصادی نظام سرمایه‌ داری و مراحل تکامل‌ِ تاریخی آن : احمد ضیا سپهر‌صدیقی

“څـو چـی پاتی یو افـغـــان وی، تل به دا افـغـانستـان وی” 

استاد عبدالرؤف بینوا د مفتي عبدالله (مشهور په مفتي عبده) زوی، د ۱۲۳۲ کال د وږی د میاشتی په لومړی نیټه (۲۳ اگست ۱۹۱۳) دکندهار ښار کی، په یوه دینداره او منوره کورنی کی، نړی ته سترګی پرانسیتی.

لومړنی زده کړی یی د قرانکریم، عربی ادبیاتو؛‌ صرف، نحو، بدیع،‌بیان، فقی او نور علوم د پلار او مشر ورو څخه وکړی او وروسته کابل ته راغی او خپلو زده کړو ته یی دوام ورکړ.

لا نوې ځوان وه چی دری، عربي ، اردو، او انگريزي ژبي یی زده کړي وې او په هغو کي د پوره مطالعې، لیکنو او ژباړو څښتن وه.

ادامه خواندن دافغانستان ليکوال،مورخ،شاعر،څيړونکی/محقق ،سياستپوه، ژونالېستانو له اړخه : دکتور ناصر اوریا

هرج و مرج فکری و فرهنگی و نفرت پراگنی های قومی و زبانی

پس لرزههای حاکمیت طالبان نه تنها افغانستان را به دامن تروريسم و لانۀ گروه‌های خطرناک تروریستی افگند؛ بلکه بدتر از آن این کشور را دچار شدید ترین از هم گسیختگی های فکری و فرهنگی نیز نمود. هرچند این از هم گسیختگی ها ریشه در حکومت های پیشین بویژه حکومت غنی داشت؛ اما پس از حاکمیت طالبان با شدت بیشتر از هم گسیخت. همصدایی های ملی و مردمی و کثرت گرایانه به هرج و مرج و آشفته صدایی های ضد ملی و ضد انسانی بدل گردیده است.

ادامه خواندن پس لرزه های حاکمیت طالبان و ازهم گسیختگی های فکری و فرهنگی : مهرالدین مشید

محترم دکتورعبدالغفورروان فرهادی  ینک با لطف حق سبحانه  تعالی، عمرم  به  هشتاد و هفت رسیده،  که در باره ٔ فرهنگ یا  لغت نامه ٔ تهیه داشته ٔ دوست دیرینم  داکتر فیض الله ایماق چند  کلمه ٔ را برشته ٔ تحریر می آورم.  داکتر  فیض الله ایماق از سالیان درازی  بدینسو، در تحقیق و تتبع در باره ٔ زبان تورکی اوزبیکی مصروف می باشد .  من همواره از ایشان میخواستم، که لغت نامه ای در بارهٔ  زبان تورکی اوزبیکی با ترجمه ٔ فارسی/ دری آن بنویسند، تا فارسی / دری  زبانان، به خصوص کسانیکه اصلاً تورکی الاصل می باشند، ولی به اثر عوامل مختلف، زبان شانرا از دست داده اند، و علاقمند آموختن زبان آبایی خود میباشند، از آن مستفید شوند. و از جانب دیگر یک عده فارسی زبانان و سایر گوینده گان زبانهای افغانستان  شاید، علاقمند آموختن زبان تورکی اوزبیکی باشند، که آنها نیز به  این نوع فرهنگ، خصوصاً تورکی به فارسی / دری مراجعه نمایند. 

ادامه خواندن سخنی چند پیرامون فرهنگ ترکی اوزبیکی به فارسی دری : دکتورعبدالغفورروان فرهادی

بیست سال (٣٤ سال) تمام از رفتنش میگذرد؛ رفتنی که تلخ بود و جانگداز. بیست سال پیش، تاریک اندیشان و تاریخ زدگان غافل، مردی را به گلوله بستند که آرمانی جز صلح در دل نمی پرورید و آرزویی جز مدارا برای جنگ افروزان، در اندیشه نداشت.

اما شبیخونیان که جنگ و آدم کشی را مایۀ مال اندوزی ساخته بودند ، آدمی چون او را چگونه می توانستند برتابند؟

داکتر بها ء الدین مجروح ، دانشی مردی بود روشندل که از آرمانخواهی بیزار بود و روشنفکری را در جایی می جست که ازهر گونه رنگ تعلق آزادباشد . او خود در همان سالها در جستاری چنین تعبیری ازروشنفکر دارد: «روشنفکر موجود جانداریست که برای راه رفتن ، به جای پا، از سرش کار می گیرد…او به مثابۀ یک فرد ، قد می افرازد و هوای خویشتن خویش را دارد.بر آن است تا خویشتن را و پیرامونش را به وسیلۀ دیدگاه روشنفکری خویش در یابدبه این گونه مرز های همانندی را زیر می پاگذارد؛ به بیگانه یی بدل می شود و خود تبعید را می پذیرد.»

ادامه خواندن ( ٣٤ سال) پس از خاموشی استاد بها ء الدین مجروح ؛ نويسنده : استاد لطيف ناظمى

مار های آستین نظامیان پنجابی پاکستان  را به آتش کشیدند

انفجار در مسجدی در شهر پشاور پاکستان که جان بیش از۶۰ تن را گرفت و دهها نفر را زخمی کرد. این انفجار هولناک نظامیان تروریست پرور و زمامداران ملکی پاکستان را شگفت زده و جهانیان را وحشت زده گردانید. حیرت زده گی جهانیان در این بود که چگونه تروریستان دست به آشیانه سوزی زدند و به مثابهء افعی دست پرورش دهنده گان خود را گزیدند. این انفجار آنقدر مهیب بود که بخشی از مسجد ویران شد و بسیاری قربانیان مدتها زیر آوار ماندند. مسوءولیت این انفجار را تی تی پی به عهده گرفت. شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، این انفجار را بشدت محکوم کرد و خواهان برقراری نظم و قانون بیشتر در خیبر پختونخوا شد. وی افزود که همه ارکان کشور در برابر تروریسم «متحد اند و به وزیر داخلهء این کشور دستور داد که ظرفیت مبارزه با تروریسم به ویژه در ایالت خیبر پختونخوا افزایش دهند.

ادامه خواندن به پا خیزی مردم پاکستان؛ یگانه راۀ نجات ازسیطرۀ نظامیان پنجابی : مهرالدین مشید

تا جائیکه نگارنده آگاهی دارد، کمتر دانشمندی در کشورما در پی شناخت نهادهای جامعه ما درچارچوب قانونمندیهای عام رشد جوامع برآمده وجریان آمد وشد رویدادها را در مقیاس این قانون مندیها سنجیده است. از همین لحاظ اکثراً آثاری که در باب چگونگی و دگرگونیهای تاریخی در وطن ما نگارش یافته اند، در واقع شرح تک حطی وافقی رویدادهای اجتماعی بوده وکمتر عطش پژوهندگان را در تحلیل  چونی وچرائی های وقایع فرونشانده است، اما خوشبختانه بعد از سالها این آرزو برآورده میگردد وکاندیدای اکادمیسین محمداعظم سیستانی با سخت کوشی وجهد فراوان توفیق یافته تا یکی از پروسه های اجتماعی- اقتصادی کشور را که هنوزهم ازخودجان سختی نشان میدهد، از روی مدارک واسناد چنان صاف و ساده برشتۀ تحریر در آوردکه  برای هرخواننده یی فهما و پذیرفتنی باشد.

ادامه خواندن تقریظ برکتاب:”مسالۀاصلاحات ارضی درافغانستان دهۀ ۷۰ قرن بیستم”- نویسنده : شادروان دکتور اکرم عثمان

میر بچه خان کوهدامنی (میربهاالدین) در سال ۱۸۲۵م در ولسوالی میربچه کوت ولایت کابل چشم به جهان گشود. نام وی در زمرهٔ نیکنامترین مجاهدان و مبارزان ملی افغانستان در مبارزه مقابل تجاوز انگلیس ها ثبت است. غازی میر بچه خان در سال ۱۹۰۵م به سن ۸۰ سالگی چشم از جهان پوشید و در قریه آبایی اش در بابه قشقار میربچه کوت به خاک سپرده شد.

روح این قهرمان آزادی افغانستان شاد و بهشت برین مکانش باد. 

میر بچه خان کوهدامنی که اسم اصلی اش میربهاالدین است در سال ۱۸۲۵ میلادی در قریهٔ بابه قشقار ولسوالی میربچه کوت ولایت کابل چشم به جهان گشود.

پدرش میر درویش خان بود که ۹ فرزند داشت و جوانترین همه میر بچه خان (میر بهاالدین) بود.

میر بچه خان به کسبِ تعلیمات متداول آن زمان پرداخته و خواندن و نوشتن را فرا گرفت.

نام این رادمرد همراه با نام بزرگمردان و مبارزین ملی آن زمان در سروده ها و زمزمه های مردمی که از قلب مردم برخاسته اند (نه با تبلیغات اجانب و سوشل میدیا) چه زیبا و به جا ذکر گردیده بود که یک نمونهٔ آن در سرودهٔ ذیل دیده می شود:

محمد جان خان مرد میدان است

ایـوب خـــان، شــیـر غُــران است

میـر بچـه خــان، رس رسان است

مکناتن، لات کلان اس

بیا بچیم انگور بخور

با دقت و توجه به این سرودهٔ مردمی میتوان میزان وحدت ملی، ارزش دادن به مبارزین واقعی و صفات عالی دیگر مردم آنزمان، و نبود اژدهای خودخواهی و نبود پروپاگندهای “قهرمان سازی خیالی” را درک کرد.

ادامه خواندن د افغان-انگلیس دوهمی جگړی سترملی مبارزغازی میر بچه خان کوهدامنی : داکتر ناصر اوریا

شاد روان استاد عبدالواحد بهره  فرزند  مولوی  رحیمداد تیموریُ  نواده ی  مولانا میر محمد یوسف  بهره  از سلسله ی  دودمان تمیوریان هرات  میباشد و در یک  در خانواده ء  متدین پا به عرصه  وجود گذاشت .

استـاد  بهره  علوم  متداوله  ی  عصر را نزد  علمای  مشهور زمان فرا گرفت و در معارف  کشور مصدر  خدمات  زیاد گردید. 

درسال 1300 هش – در زمان شاه  امان الله  خان  که توجه به  علم  ودانش  یکی  از اقدامات  اولیه  حکومت را تشکیل  میداد٬ و در آن  زمان شادروان  علامه   استـاد صلاح  الدین  سلجوقی  مسوَل  معارف  ولایت  هرات  بود ٬ برای  تطبیق  لایحه وظایف  و انکشاف  معارف  در هرات  توجه  خاص  مبذول  داشت اما مردم  که  از نعمت علم کمتر  بهرهمند  بودند برای  انکشاف  معارف  علاقه َ چندانی  نداشتند و از شمولیت  فرزندان  شان در مکتب  جلوگیری  مینمودند . 

ادامه خواندن استاد عبــدالواحـد بـهـره : مــاریــا دارو

پاره‌ای از رباعی‌های خیام با واژه «گویند» آغاز می‌شود. گاهی هم «گویند» و «گفت» در متن رباعی‌هایش می‌آیند. خیام در چنین رباعی‌هایی مانند یک راوی پدیدار می‌شود. سخنانی را روایت می‌کند و بعد می‌رسد به نتیجه‌گیری‌ها و بیان سخنان خود.

در چنین رباعی‌هایی خیام، در همان نخستین مصراع یک روایت ماورایی را بیان می‌کند. بعد سخنانی می‌آورد در تقابل با آن و در نهایت رباعی از چنین تقابلی هستی می‌یابد و خواننده با گونه‌ای از دیالیکتیک محتوایی رو‌به‌رو می‌شود.

گویند کسان بهشت با حور خوش است

من می‌گویم که آب انگور خوش است

ادامه خواندن گویندهای خیامی : استاد پرتو نادری

هرگاه بتاریخ  هنر موسیقی٬ خطاطی٬ نقاشی  مجسمه سازی  وسایر هنر های زیبا در افغانستان  نظر اندازیم ٬ تاریخ  و قدامت این  هنرهای شریفه بیشتر از صدسال و یا اضافه ازآن میباشد.  کاوشهای باستان شناسان داخلی  و گروپهای  خارجی در طول تاریخ  موفق  به کشف مجمسه  های  حیرت آور و کشف  سالون های  بزرگ و جالب در هر گوشه وکنار وطن ما بوده  اند که نشان  دهنده  آثار باستانی آریایی ها  ٬ خراسانیها و افغانستان امروز و میراث  نیاکان ما محسوب میشوند. نظر به  قدامت  تاریخی و حملات  ولشکر کشی های خارجیها بسیار آثار زیبای کشور منهدام و یا دستبرد زده شده و بخارج  انتقال داده شده  است.

ادامه خواندن تاریخچه هنرهای زیبا : ماریا دارو

افغانستان در قوس و قزح رخداد های  واقعی یا دستوری

حالا که یک سال و چهارنیم ماه از حکومت طالبان سپری می شود؛ در این مدت هیچ کشوری امارت طالبان را به رسمیت نشناخته و اما در این مدت بررغم سیاست های تروریست پرورانه و خشونت آفرینی های طالبان در داخل افغانستان و بویژه صدور فرمان های پیهم برای وضع محدودیت بر زنان، تعامل جهان با طالبان ادامه یافته است.

ادامه خواندن  افغانستان درآستانۀ تحول و در فراز و فرود آبستن حوادث جدید : مهرالدین میشد