خالد نویسا با رمان « آب و دانه» خود در جرگۀ رومان نویسان افغانستان جایگاه و یژه یی دارد. البته او پس از سالها ریاضت در عرصۀ داستان کوتاه به این جایگاه رسیده است.هرچند رمان نسبت به داستان عمر دارازتری دارد، با این حال در افغانستان ادبیات داستانی ما بیشتر برداستان نویسی کوتاه استوار بوده تا رمان . در همین یکی دو دهۀ اخیر است که نویسندهگان با جدیت بیششتری به رمان روی آورده اند.در این سالها شماری از داستان نویسان پناهندۀ کشور در پاکستان ، ایران و بعضی از کشور های غربی رمان هایی را به نشر رسانده اند.
تصور من چنین است که خالد نویسا از چند سال بدینسو روی رمان آب و دانه کار کرده است. رومان « آب و دانه »ی خالد نویسا به وسیلۀ انجمن قلم افغانستان در هزار نسخه در بنگاه انتشارات میوند به چاپ رسیده است.
به درستی برای من معلوم نیست که خالد نویسا در کدام سال به هدف داستان نویسی دست به قلم برده است. هرچند امروزه شاعرانی که می پندارند که گویا سراپا شعله جوالۀ نبوغ اند، گاهی بی علاقه نیستند بگویند که شعر را یک جا با سخن گفتن در همان نخستین سالهای کودکی خود آغاز کرده اند. خدا را شکر دست کم من یک چنین گزافه گویی هایی را ازنویسنده گان نشنیده ام .
به هر صورت خالد نویسا کار را با روزنامه نگاری آغاز کرده است. حاکمیت طالبان برکابل در میزان 1376 خورشیدی موجی از نویسنده گان و فرهنگیان کشور را به آن سوی دیورند پرتاب کرد که نویسا نیز یکی از آنها بود . او درروزگار دشوار غربت در پاکستان نخستین گزینۀ داستانهایش را به سال 1378زیر نام «تصورات شبهای بلند » انتشار داد. ادامه خواندن خالد نویسا با رمان « آب و دانه» خود در جرگۀ رومان نویسان افغانستان : استاد پرتو نادری
دسته: معرفی کتاب
وحدت ملی و استقلال و اقتدار ملی خط سرخ نویسنده : مهرالدین مشید
وحدت ملی و استقلال و اقتدار ملی خط سرخ نویسنده
کسی که برای سرانجامی های خونین خود عاشقانه می نویسد
ز خون خویش خطی می کشم به سوی شفق – چه خوب عاشق این سرخی سرانجامم
نویسنده کسی است که زیبایی ها و زشتی ها و حقیقت ها و واقعیت های تلخ جامعۀ خود را از زیر عینک شفاف روشنفکری به تماشا نشسته و پس از بررسی و سره و ناسره کردن آنها دریافت های خویش را با تمامی نیرو به جامعه تقدیم می کند. وی ناگزیر است تا برای بازنمایی بهتر واقعیت ها با رویکردی نقادانه عمل کند و از زیر عینک نقد شفاف و بیطرفانه و بدور از مرض و غرض واقعیت ها را بیان و به شدت بازنمایی کند. یک نویسندۀ موفق با رویکردی ساختار گرایانه عمل می کند تا موفق به کشف واقعیت هایی ناملموس و ناپیدا در جامعه شود که چارچوب های اصلی پدیده های ظاهری اجتماع را تشکیل می دهند. تنها نویسنده است که توانایی کشف و شناخت واقعیت های ناپیدا در جامعه را دارد. این شناخت او را قادر می سازد تا از یک سواز واقعیت های عینی بهتر پرده بردارد و از سویی هم با بازنمایی و ارایۀ واقعیت های ناپیدا قادر به شناسایی گره های کور جامعه شود که عامل اصلی از هم گسیختگی های کلان اجتماعی می باشند. از همین رو نویسندۀ آگاه و بادرد به مثابۀ روشنفکر مسؤول حیثیت طبیب حاذق جامعه را دارد تا با کشف درد های جامعه نحوۀ علاج آنها را ارایه کند. ویژه گی اخیر رسالت نویسنده را سنگین تر و نقش و جایگاۀ او را در جامعه فراتر از نویسنده در مقام یک روشنفکر متعهد و مسؤول درشت تر نشانی می کند. ادامه خواندن وحدت ملی و استقلال و اقتدار ملی خط سرخ نویسنده : مهرالدین مشید
ذین الاخبار ٬ قدیم ترین کتابیکه به زبان فارسی در قرن پنجم نوشته شده است
زین-الاخبار (3) by mariadaro on Scribd
معرفی کتاب «ابن سینا فرزند فرزانه بلخ »٬ طبیب بی همتا نابغه جهان٬ اثر گران بهای دیپلوم انجنیرسید اکرم سینایی: نوشته پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی
ابن سینا فرزند فرزانه بلخ تالیفی دیپلوم انجنیرسید اکرم سینایی، که تحت عنوان (ابن سینا طبیب بی همتا ونابغۀ جهان و معالجات شگفت انگیز او) دریکصد وپنجاه صفحه بشمول عکسهای تاریخی آنزمان، سال گذشته بچاپ رسانیده است. این معرفی مختصررا تذکری از چند مصراع قصیدۀ شخص مولف گرامی آغاز میکنم :
ای بوعلی فرشتۀ تابان آدمی – ای عقل و هوش و دانش کم سان آدمی
فهم توبوده راهگشای جهان علم/ ای آفتاب فیض درخشان آدمی
درطب کجاست همچوتواستادبینظیر/ ازبس که تومعالج شاهان آدمی
آن میت کفن شده گردیده زنده جان/ ازلابلای دانش پنهان آدمی ادامه خواندن معرفی کتاب «ابن سینا فرزند فرزانه بلخ »٬ طبیب بی همتا نابغه جهان٬ اثر گران بهای دیپلوم انجنیرسید اکرم سینایی: نوشته پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی
یادی از غنی نسواری روایتی از کاکه های کابل٬ غنی نسواری کیست؟ : وحدت الله درخانی
تقریباً یک قرن و نیم پیش در خانوادۀ عبداللطیف خان باشندۀ بالا حصار کابل، طفلی بدنیا آمد که آوازۀ آن هنوز در کوچه ها، خانه ها و جمعیت های خاص و عام بر سر زبان هاست، در جوانی در قطار کاکه های کابل و در ایام پیری یکی از فقیر مشربان شهر به حساب میرفت. عبدالغنی مشهور به غنی نسواری در آوان جوانی یکی از کاکه های چوک کابل بشمار میرفت. وی چپن و دستار ابریشمی ساخت چنداول و کمربند و شال شانه یی «خلیل خانی» و «پتگی» نوع دیگر « شال های موره دوزی» را می پوشید. در آن زمانه ها کسی که در جمعیت ویا مسلک کاکه ها داخل میشد، وظیفۀ او حفظ حیثیت محله و معاونت با کوچه گی ها بود. غنی از آن جوانان بود که به بیوه زنان، بچه های یتیم و بی سرپرست کوچه و دوستان بی بضاعت خود از معاونت های مادی دریغ نمیکرد. برای اینکه از عهدۀ این همه مصارف برآید، لازم بود چشمۀ عایداتی داشته باشد. ادامه خواندن یادی از غنی نسواری روایتی از کاکه های کابل٬ غنی نسواری کیست؟ : وحدت الله درخانی
“آدمهای مشهور دشمنان گمنام دارند” : داکتر صبور الله سیا سنگ
دکتور فطرت در نگاه دکتور اکرم عثمان
برگهای 195 تا 199 کتاب “ناشناس ناشناس نیست” …
سویدن، نهم فبروری 2009
*
سیاسنگ: دکتور صادق فطرت را در یک واژه چه مینامید؟
دکتور اکرم عثمان: آن بزرگوار در نگاه من شخصیت چندبُعدی با عظمت علمی و هنری است. دکتور فطرت این موقعیت بیبدیل را به آسانی حاصل نکرده و برای رسیدن به جایگاه رفیع امروزین هزاران لیلونهار سراپا کار و پیکار را پشت سر نهادهاست، لذا هویتش در یک کتاب نمیگنجد. هنرمندی که در کتاب نگنجد، تلخیصش در یک واژه محال است.
سیاسنگ: آغاز آشنایی؟
دکتور عثمان: دکتور فطرت و من همسن هستیم، اگر تفاوتی در میان باشد، یکی دو سال خواهد بود، اما مطمین هستم اگر عکسهای دیروز و امروز ما را در کنار همدیگر بگذارید، چنان شباهت داشتیم و داریم که “فلک سور” هم نخواهد دانست کدامیک چهار صباح جوانتر است. تصور میکنم در اواخر 1952 یا اوایل 1953 آشنا شدیم. همان وقت در بارهاش میگفتند که یک جوان خوشقریحه از هندوستان آمده و با رادیو همکاری میکند. ادامه خواندن “آدمهای مشهور دشمنان گمنام دارند” : داکتر صبور الله سیا سنگ
کتاب “ناشنانس ناشناس نیست” – برگهای 200 تا 208 ٬ مصاحبه مرحوم ظاهر هویدا در باره ناشناس : دکتور صبورالله سیاسنگ
هزاران عقده در دل داشت فطرت
[][][][][][][][][][][][][][][][]
ظاهر هـویدا/ جرمنی، 27 و 28 اگست 2009
کتاب “ناشنانس ناشناس نیست” – برگهای 200 تا 208
تشکر که نظر من حقیر و فقیر سراپا تقصیر را در مورد دکتور فطرت عزیز پرسیدید. اول امیدوارم از اضافهگویی من خسته نشوید. دوستان و البته یک تعداد دشمنان هم که خدا کم شان نسازد و زیاد شان هم نسازد، در حصۀ من میگویند “مختصرِ ظاهر هویدا هم از مفصلِ دیگران بیشتر است“. اما باور کنید هر چه بگویم، با کُلیت بازی نمیکنم. من اهل صراحت هستم و میخواهم مشخص صحبت کنم. البته، دو شرط دارم، پیش از آنکه افکارم را در مورد فطرت عزیز خاطر نشان سازم.
شرط اول اینکه نقطهنظرهای من زیر تیغ سانسور روانه نشوند، زیرا کسانی که با من سر و کار دارند و مرا میشناسند، میدانند که من ظاهر هویدا هستم و از قیچی سانسور بیزار و متنفر. در هر موردی که بخواهم، به صداقت و شهامت حرف میزنم. در صحبتهایم ریب و ریا نیست، مصلحت و مصلحتبازی نیست، ساخت و بافت نیست و نمیخواهم باشد. من در پای حرف حرفم نامم را مینویسم و در پای نامم امضا هم میکنم و اگر مهر هم ضرورت باشد، در پای امضا مُهر سنگی هم میگذارم. من عادت دارم که مسئولیت و عواقب حرفهای خود را هم مرد مردانه به دوش میگیرم. ادامه خواندن کتاب “ناشنانس ناشناس نیست” – برگهای 200 تا 208 ٬ مصاحبه مرحوم ظاهر هویدا در باره ناشناس : دکتور صبورالله سیاسنگ
نگاهی بر « نخستین کتاب در باره جنبش مشروطه خواهی در افغانستان » اثر گران سنگ پوهاند داکتر سید سعدالدین هاشمی آگاهی در باره مبارزات گذگشتگان و مطالعه تاریخ امریست ضروری! – مـاریـادارو
در باره کتای جناب هاشمی Copy PDF by mariadaro on Scribd
فرهنگ دوجلد تورکی و اوزبیکی با ترجمه فارسی – دری از قلم پربار داکتر فیض الله ایماق از چاپ برآمد: امان معاشر
فرهنگ دو جلدی تورکی اوزبیکی به فارسی / دری داکتر فیض الله ایماق به یاری عثمان ایماق و دوست فرهیخته ام اسحاق ثنا در شهر ونکوور رسیده غرض استفاده در خدمت علاقمندان قرار گرفت.
در این دایرة المعارف بیش از چهل هزار لغات تورکی اوزبیکی به فارسی / دری،جا گزین شده است .
این اثر دو جلدی، هر کدام در حدود پنج صد صفحه بوده ، در آن بعضی از کشور ها و زنده گی نامه ی شخصیتهای اجتماعی ، ادبی و هنری افغانستان و کشورهای همسایه نیز به معرفی گرفته شده است..
به آرزو آنکه داکتر فیض الله ایماق کتاب دایرة المعارف مشرح و پنج جلدی خویش را نیز هرچه زودتر به طبع رسانند.
محترم داکتر ایماق، در جمع آوری و نوشتن این قاموس ، بیش از چهل سال عمرخویش را سپری کرده است. ادامه خواندن فرهنگ دوجلد تورکی و اوزبیکی با ترجمه فارسی – دری از قلم پربار داکتر فیض الله ایماق از چاپ برآمد: امان معاشر
معرفی کتاب« درس های ممنوع » نوشته٬ بانو ثریا سدید : از قلم داکتر پروفیسورعبدالواسع لطیفی
« من صبورانه منتظر روزی هستم که کسی درافغانستان بپا خیزد، زنجیرهای تعصب قوم وقبیله و زبان رابشکندوبه این حقیقت معتقد باشدکه (اکثریت) عبارت ازاکثریت فکری یک جامعه است که آرمان های مشترک دارند.» (ثریا سدید)
بانوی فرزانۀ وطنپرست ومردم دوست، سرشارازحس کمک به دردمندان و مستمندان وازپاافتادگان وقربانیان جنگ های تحمیلی، ناظرظلم وجفای افراطیون وقدرت طلبان داخلی وتجاوز ودستبرد همسایگان دورونزدیک افغانستان در روندناکامی یا ضعف نهاد های بین المللی درخاتمه دادن به این جنگ های فاجعه بار، خواهرنهایت گرامی ام که ازنزدیک بااووبه زحمات وکارروایی های اصیلش آشنایی دارم، ثریا جان سدید درآغازکتابش که در235 صفحه با ارائه چشمدیدهاوعکسهای تاریخی، به زبان فارسی دری بچاپ رسیده است، ازتلاشهای پیگیر وپرثمرش درساختن یک زندگی آبرومند ومرفه وبکار انداختن یک موسسۀ خریدوفروش املاک با ابتکار وپشتکارخودش وهمسر مرحومش، توضیحات مفصل وپرانتباهی عرضه نموده است، موسسه ایکه بعد ازمرگ نابهنگام همسرش مسدودشد و ثریاجان رابه اقدام شجیعانه بسوی کمک ودستگیری مردم رنج کشیده وآفت رسیدۀ وطن کشانید، وباقبول همۀ خطرات ومحرومیت ها، سالیان متمادی به آن ادامه داد، وبه تاسیس وفعال ساختن وبنیادگذاری مکاتب وکلنیکهای معالجوی وانتقال صادقانۀ کمکهای نقدی ومالی ازدارایی خودش ومهاجرین افغان،کمرهمت بست وکارنامه های قیمتدار خود رابه یادگارگذاشت .
قاموس اوزبیکی به فارسی دری ٬ داکتر صاحب فیض الله ایماق از چاپ برامده است : امان معاشر
خوشبختانه فرهنگ دو جلدی تورکی اوزبیکی به فارسی / دری داکتر فیض الله ایماق با دیزاین و پشتی خیلی زیبا و مقبول، بعد از چهل و اند سال انتظاری بالاخره، در ماه جنوری سال ۲۰۱۹ عیسوی در تورنتوی کانادا از چاپ بر آمد. محترم داکتر ایماق، در جمع آوری و نوشتن این قاموس ، بیش از چهل سال عمر عزیز خویش را سپری کرده است.
قراریکه آقای ایماق اظهار داشتند این فرهنگ نخست به شکل پنج جلدی تحت عنوان دایرة المعارف تهیه و ترتیب گردیده ، هر جلد آن بیش از ۸۰۰ صفحه را در برمیگرفت. در این دایرة المعارف بیش از چهل هزار لغات تورکی اوزبیکی به فارسی / دری ، عربی و اروپایی مصطلح در زبان تورکی اوزبیکی، وضعیت جغرافیایی، تاریخی، دینی، فرهنگی، هنری، شخصیتها، روستا ها و شهر ها با شرح لازم ، جا گزین شده است . محترم ایماق همچنان گفت که طبع دایرة المعارف پنج جلدی حزینه زیاد طلب می کرد و او نمیتوانست از عهده ی آن بدر آید ، بلاخر، مجبور شد این اثر ضخیم را مختصر ساخته ، به دست نشر بسپارد. ادامه خواندن قاموس اوزبیکی به فارسی دری ٬ داکتر صاحب فیض الله ایماق از چاپ برامده است : امان معاشر
مختصر معرفی رساله دکتور شمس الحق آریانفر بنام « راهی که من آمدم» : م – اسحاق ثنا
در روز های اخیر دوست گرامی ام ژورنالیست آزاد و پرتلاش، رساله¬ی «راهی که من آمدم . . . » اثر گزیده های خاطرات دوست دیرینم دکتور شمس الحق آریان¬فر نویسنده، شاعر، پژوهشگر و ادبیات شناس دانشمند که شامل 142 صفحه و در برگیرنده¬ی 136 خاطرات است و به ویراستاری محترم انجنیر فریدون فرهمند در میزان سال جاری خورشیدی اقبال چاپ یافته جهت مطالعه چند روزی به اختیارم قرار داد، از لطف این ژورنالیست عزیز سپاسگذارم.
من با مطالعه این اثر دریافتم هدف از نشر این رساله یادآوری گوشه¬ی از حقایق و سرنوشتی است که با طرز بیان ساده و موجز منحیث یک نویسنده¬ی آگاه دریافت خود و دیدگاه های خود را که شاهد آن بوده ترتیب و به مطالعه¬ی افراد جامعه مخصوصا برای نسل جوان که آینده سازان کشور اند، تقدیم می¬کند. بی گمان این خاطره¬ها در آینده جزء از تاریخ کشور عزیز ما خواهد بود.
و اما، در این رساله آن¬چه خود نویسنده¬ی محترم می¬نویسد: “. . . در تمام عمرِ آگاهانه¬ی خویش بی تفاوت نزیسته و هرگز از مسیر مستقیم منحرف نشده است.” الحق چنین است.
من با آن کوتاه نوشته¬ی مختصر نشر این اثر را به استاد گرامی، ادیب عزیز، محترم آریان¬فر تبریک گفته، طول عمر و زندگی با سعادت در تمام عرصه های زندگی از خداوند آرزومندم تا همیشه راه شان سبز و آسمان زندگی شان پر ستاره باد.
آمین.
اسحق ثنا، ونکور کانادا، اکتوبر 2018
مژده-مژده … کار جلد اول تاریخ هنرو ثقافت افغانستان اثر گران سنگ جناب حامد نوید به پایهٔ تکمیل رسیده و اکنون در دسترس است.
یادداشت نویسنده:
افغانستان، میهن عزیز ما دارای فرهنگ وتمدن باستانی پُربار وغنامندیست. من این وطن و همهٔ مردم خوب آنرا ازهرقوم و تباری که استند با تمام وجودم دوست دارم؛ واین کتاب یعنی هنرافغانستان در عرصهٔ تاریخ نمایندگی ازعشق سرشارم به زادگاه و هموطنانم مینماید .
میهن ما از زمانه های بسیار دور تا ادوار اسلامی و ازآنگاه تا عصرحاضرخاستگاه مدنیت های شکوفای درطی زمانه ها بوده، مردمانی از ازاقوامی مختلف درین سرزمین زیسته ودر درازی تاریخ نقشهای جاودانی از خود بجا مانده اند.
مبرهن است که این پدیده های ناب هنری وادبی بخش مهمی از گنجینه های تمدن انسانی را تشکیل میدهد . هرچند فرهنگ وتمدن باستانی افغانستان با نامهای پارینهٔ آن یعنی آریانا ، خراسان و افغانستان که مانند اکثر کشور ها درطی زمانه ها داشته، در نتیجهٔ سیاستهای جهانی وبازی با کلمات درسطح جهانی اغماض گردیده، و لی این مدنیت متعلق به همه مردم افغانستان است.
از سویی متأسفانه درنتیجهٔ کم توجهی خود ما دربسیاری از موارد آثار تاریخی میهن ما بنام کشورهای همجوار تسجیل یافته ، درحالیکه تحقیق وپژوهش در هرشهر و روستای افغانستان، از بلخ باستان تا کندهار و زرنج و ازهری تا غور،بامیان ، غزنه و گردیز، و بهمین ترتیب از پروان ، کاپیسا ، کابل و لوگر تا ننگرهار ونورستان این نکته را ثابت میگرداند که در هر دور و زمانی درین سرزمین اثری آفریده شده و ازخاک آن شاعر، هنرمند و متفکری برخاسته است. روی این اصل این نوشته را که ثمرهٔ تحقیق بیش از سه دهه من یعنی از زمانیکه مضمون تاریخ هنر جهان و افغانستان را در کانون هنرهای زیبای پوهنتون کابل تدریس میکردم و این پژوهش تا کنون ادامه دارد، به هموطنم تقدیم میدارم ،
چون میدانم مردمیکه هویت تاریخی و فرهنگی خودرا می شناسند، هیچگاه ازصفحهٔ روزگار محو نمیشوند.
با ابراز سپاس فراوان از هموطنان نهایت عزیز ، فرهیخته و با احساسیکه به فرهنگ غنی واصیل این سرزمین باستانی علاقه دارند و مرا در رونمایی این کتاب در کلیفورنیای جنوبی وشمالی یاری نموده اند، به عرض میرسانم که هموطنان گرامی میتوانند این کتاب را در هفتهٔ اول ماه اکتوبر سال جاری از سیات انترنیتی ذیل بدست بیاورند:
دوستدارتان
حامد نوید
سفر پرنده گان بیبال “ یا ” خوشه های خشم افغانی ” عـبـدالله نایبی
من تنها برای شعر سرودن زنده گی میکنم
اگر زنده گی ام را بگیری
آنوقت…
برای زنده گی کردن شعر خواهم سرود
بیرانژه ( شاعر فرانسوی)
وقتی رُمان “سفر پرنده گان بیبال” را خواندم با شگفتی تمام خود را در دالانهای جادویی هنر و در دشتهایِ کاهی واقعیت یافتم. برای لحظاتی “تیوری علمی در بارۀ آفرینش هنری” یادم رفته بود؛ برای لحظاتی پیوند های پیچیدۀ هنر و ایدیالوژی یادم رفته بودند و از همین قرار، چگونه گیِ تأثیر پذیری از اشکال ایدیالوژیکِ بازآفرینیِ هستی یادم رفته بود.
رُمان “سفر پرنده گان بیبال” چنان ابعادی دارد که باید هم خواندن آنرا به همه گان توصیه کرد و هم به بهانۀ آن مسایل اساسی ادبیات را یکبار دیگر مطرح کرد و جایگاه چنین آثاری را در زنده گی جامعۀ درگیر شده در چرخهای زنده گی سای تاریخ بازسنجید. این بازسنجی – اگر از دیدگاه بینش علمی یا متکی بر برداشت ماتریالیستی از آفرینش هنری مطرح گردیده باشد – ناگزیر با تمام برداشت های ایدیالوژیک (اگر نگویم تیولوژیک) از ادبیات و هنرِ حوزۀ فرهنگی افغانستان ، در تضاد باز نشدنی قرار خواهد گرفت.
مقدم تر از هنر و فراتر از هنر باید پیوند و رابطۀ واقعیت بیرونی یا عینیت هستی را با آنچه در پردۀ مفاهیم « شعور» و « ذهن » افاده میگردد، روشن ساخت. البته دورانی که « ذهن »، « شعور» و « روح » را چیزهای غیر مادی میپنداشتند دیگر به « پیش تاریخِ » تفکرِ بشر تعلق دارد. مفاهیمی چون ذهن ، شعور و روح را به حیث «هستیهایِ مستقلِ غیرمادی » انگاشتن به دورانی تعلق دارند که در آن انسان موجود فرا طبیعی و لاهوتی تلقی میشد و شاعر در میان انسانها، « موجود ابلیسی » معرفی میگردید. هم ماتریالیزم تاریخی و هم فلسفۀ زبانِ پُست مدرن ( به ویژه تفکر ویتگنشتاین ) به آن « بازی های زبانی » ُمهر پایانی زدند و راه شناختِ علمی را باز کردند.
نی ذهن وجود مستقل دارد نی شعور و نی روح ! تنها موجوداتِ « ذهنمند » و «شعورمند » هستند که در یک مفهوم کلی بنام « انسان» جا داده شده اند. انسان است که با ظرفیتهای ویژۀ ساختاری ، فزیولوژیک و تاریخی اش توان آنرا دارد که از خود و از بیرون از خود آگاه گردد. سر چشمۀ این آگاهی هم واقعیت بیرون است و هم چگونگی ساختمان دماغ در یک متن زنده گی اجتماعی . آگاهی و زبان دو رُخ یک سکه اند. یکی بدون دیگری وجود ندارند. اندیشه و زبان دو جلوۀ یک واقعیت اند. آگاهی انسان ، بازتاب آیینه وار هستی نیست. آگاهی جهان را در اندیشه دوباره سازی میکند یعنی از جهان مادیِ عینی ، یک جهانِ ذهنی ، یک جهانِ اندیشیده شده ،یک جهانِ اندیشه میسازد. آشکار است که این دو جهان با هم یکی نیستند. ادامه خواندن سفر پرنده گان بیبال “
یا
” خوشه های خشم افغانی ” عـبـدالله نایبی
نگاهی بر نخستين كتاب در باره ء جنبش مشروطة خواهي در افغانستان ٬ اثر گهرُ بار از پروفیسور سید سعدالدین هاشمی : پروفیـسور مـحـمـد سـعیـد
نخستين كتاب در مورد جنبش مشروطه خواهي در افغانسان راكه از جانب محترم پوهاند سيد سعد الدين هاشمي تاءليف و تدوين شده است دقيقآ مطالعه نمودم و نظريات خويش را حسب ذيل ابراز ميدارم :
مؤلف يكي از استادان ممتازرشته ء تاريخ پوهنتون كابل و مدتي سمت معاونيت همين كانون علمي كشور را داشته است ، سالهاي زيادي را تدريس و تحقيق نموده و از تاريخ نويسان پر كارو صادق ميباشدكه اين اثر شايسته را با استفاده از منابع و مآخذ معتبر علمي ، اسناد آرشيف و مصاحبه هامزين ساخته و براي اولين بار به حيث يك كاب جامع و كامل طبع نموده است شايان هر نوع تقدير و ستايش ميباشد.
اثر مو صوف اولين و قديمترين كتاب تحت عنوان جنبش مشروطيت در كشور است كه طَي سه فصل به طور مشرح و با تفصيل نگارش يافته .
من به حيث يكي از استادان پيشين پوهنتون كابل كه مدت زيادي در يك ديپارتمنت همكار علمي بوده ايم و ساليان زيادي تدريس و تحقيق نموده ام ، تاليف اين اثر برازنده را تحت عنوان نخستين كتاب در مورد جنبش مشرطيت درافغانستان يك اقدام عالمانه و خيلي سودمند ميدانم ..
نظر پروفیسور داکتر عبدالواسـع لـطیـفی در بـاره کتاب ( بگرام ) اثر ماندگار شادروان استاداحـمـدعلی کهزاد
آغاز گر این نقد ونظر شعر یست٬ از استاد محمد یوسف کهزاد است. گوش کن ای جان من تااین سخن یادت نره
قصۀ تاریخ این خاک کهن یادت نره
داستان رادمردان وطن یادت نره (استادمحمد یوسف کهزاد)
وقتی این کتاب عالیمقدار ازطریق مراسلۀ دوست دوراز دید ونزدیک به دل، آقای فضل الرحمن فاضل، سفیرافغانستان درمصر بدستم رسید، یادم آمد از شناسایی کهن زمان خانوادۀ فرزانه ودانشمند کهزاد وشخصیتهای روشنگر و برازندۀ آن چون مرحوم استاداحمدعلی کهزاد، نویسنده، مورخ وباستان شناس
وطن٬ دوست پدرم مرحوم عبدالباقی لطیفی در انجمن ادبی کابل ، مرحوم محمدنبی کهزاد استاد مضمون جغرافیه ام درمکتب عالی استقلال که به لسان فرانسوی تدریس میکرد، محترم محمدیوسف کهزاد، دوست هم قلم برادرم عبدالتواب لطیفی درتهیۀ درامه های انتباهی وبالاخیربانوی سخنسرا خانم ذکیه کهزاد که بسی سالها قبل زندگینامۀ پرتصویر عم مرحومم استادعبدالرشید لطیفی را ازطریق امواج رادیوافغانستان، باگفتار وشیوۀ ممتازخود پخش نمود، ودرهمین اواخر منحیث یک بانوی فرزانۀ فرهنگی به افغان اکادمی دعوت گردید، ومن یک جلد دکشنری انگلیسی– فارسی دری تألیف خودم رابرایش تحفه دادم. ادامه خواندن نظر پروفیسور داکتر عبدالواسـع لـطیـفی در بـاره کتاب ( بگرام ) اثر ماندگار شادروان استاداحـمـدعلی کهزاد
آگاهـی: ترجمه انگلیسی جلد دوم کتاب افغانستان در مسیر تاریخ ٬اثر شادروان میر غلام مـحمد غـبار بصورت دیجتال بدسترس هموطنان قرار گرفته است.
https://www.facebook.com/M.Ghubar/photos/a.10150133082315602.398980.387900090601/10160172668670602/?type=3
بمناسبت هشتم مارچ روز جهانی زن٬ توجه دوستان را بر کتاب ارزشمند «سرنوشت خانواده ها در جوامع غربی» اثر میر عنایت الله سادات معطوف میدارم: ماریا دارو
کتابهای بسیار در باره مسایل اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی از قلم نویسندگان به چاپ رسیده و مطالعه نموده ام ُبدیهی است با مطالعه هر کتاب یک کمبود در بعضی بخشهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی در ذهن خواننده خطور مینماید اما جناب محترم سادات در این زمینه آنقدر بدقت تحقیق و پژوهش نموده اند که هیچگونه خلا درمسایل مربوط به خانواده تاثیرات اجتماع ُ فرهنگ ُ اقتصاد و اقتصاد سیاسی برخانواده در اثر شان بنظر نمی رسد .
محترم سادات دو قاره امریکا و اروپا رااز مبدای زندگی انسان در کره خاکی و از مبتدی ترین اقتصاد اولیه خانواده تا رشد اقتصاد امروز قدم بقدم با رشد و نموی فکری انسانها و انعکاس سوء آن در رشته تحریر درآورده است .
این اثر گران بها در یکصد و سی وسه صحفه و چهارده عنوان درشت و درخشنده که خواننده را به عمق مطالعه دعوت مینماید ُ مرتب شده است. بگونه مثال نکات عمیده این آن را خیلی فشرده بشما بازگو میدارم .
کانون خانوده یکی از استوار ترین و دیرینه ترین واحد اجتماعی می باشد که تداوم فرهنگ واقتصاد با رشد فکری ایشان تسلسل داشته است . به گواهی تاریخ درشرق نخستین گهواره تمدن و فرهنگ آغاز گردید و تاسیس خانواده از منزلت وارج فراوانی برخوردار بوده است. ادیان سماوی، پیامبران ، نظریه پردازان و مصلحین اجتماعی واحد خانواده را اساس زندگانی جمعی قلمداد نمودند .
درباره انواع خانواده سخن بسیار تذکر رفته است و سیر تحول آن در پویه تاریخ یکی از مباحث دلچسپ جامعه شناسی می باشد. کانون خانواده کماکان در خاورزمین از مقام و اعتبار فراوانی برخوردار است ولی در سر زمین غرب در برخورد با مظاهر دنیای مدرن از جمله تقسیم کار، فردگرایی و آزادی های مدنی و استقلال اقتصادی جنس زن، واحد خانواده دستخوش دگرگونی هایی شد که از دید ما شرقی ها زیان پذیر می باشد. ادامه خواندن بمناسبت هشتم مارچ روز جهانی زن٬ توجه دوستان را بر کتاب ارزشمند «سرنوشت خانواده ها در جوامع غربی» اثر میر عنایت الله سادات معطوف میدارم: ماریا دارو
نظریات پروفیسور داکترعبدالواسع لطیفی درمورد« ابن سینا ، فرزند فرزانۀ بلخ »کتاب جدید٬ تالیف انجنیر سیداکرم سینایی.
کس ندانست که من کجارفتم خـــود ندانم که من کجا بودم
روزکی چند در جــهان بودم بر ســـر خاک باد پیــمودم
آخرالامـــر چون برآمد کار رفــتم و تخــم کشته بدرودم
ازاشعار پارسی دری ابن سینای بلخی
مجموعۀ زیبا وپراندیشه و انتباه ازدست یک دوست پارینه ام شفیق جان کارمند، که مدتی یک کلاس تدریس زبان فارسی دری رادرشهرکنزاس برای نوآموزان انگلیسی زبان به پیش میبردیم، به تازگی به دستم رسید، که یقیناً مطالعین فرزانۀ امید به شخصیت علمی، طبی، فلسفی وفرهنگی (فرزند فرزانۀ بلخ) علامه ابوعلی سینا آشناخواهند بود. همین لحظه درقسمتی از معلومات وتعریفات گستردۀ انترنت راجع به این شخصیت دانشمندجهان طبابت وبسی علوم مثبتۀ دیگر، جملاتی رابه لسان انگلیسی چنین میخوانم: ادامه خواندن نظریات پروفیسور داکترعبدالواسع لطیفی درمورد« ابن سینا ، فرزند فرزانۀ بلخ »کتاب جدید٬ تالیف انجنیر سیداکرم سینایی.
شناخت حضرت بیدل در ایران٬ اولین اثر از حسن حسینی
بیدل سپهری و سبک هندی (1) by mariadaro on Scribd
شفیقه محمود حبیبی : از برگه کتاب آوای ماندگار زنان اثر ماریا دارو
کتاب حاظر بیانگر احوال، زندگی شخصی واجتماعی وفرهنگی زنان رسالتمند کشورماست . زنان پیام آور صلح ومحبت اند . پرورش دهنده روان انسانی و تکمیل کننده جوامع بشری میباشند.
تا زمانیکه اخرین اشعه نور خورشید در دل زمین میخلد وتا زمانیکه ستاره های اسمان بروی انسان لبخند میزند وتازمانیکه تسلسل بشر ادامه دارد، تلاش زنان برای بهبود زندگی، عدالت اجتماعی، تامین برابری زن ومرد واز بین بردن تبعیض ادامه دارد. موجودیت زنان در همه امور زندگی فردی واجتماعی امریست ضروری و هربرگ این کتاب « آوای ماندگار زنان افغانستان »ازخدمات ارزشمند و شهکاریهای زنان رسالتمند وطن ما بحث میدارد.
خانم شفیقه حبیبی یکی از همان جمله زنان کشورماست که درساحه مطبوعات خدمات زیاد انجام داده است . ازجمله نطاقان برجسته، خوش صدا بوده که کارنطاقی با رادیو از زمان که (رادیوکابل) در پل باع عمومی موقعیت داشت ٬ شروع کرده است.
خانم شفیقه حبیبی همرای محترم احمد شاه شهاب هنگام قرائت اخبار
او از جمله گلدسته های بوستان لیسه ملالی بود که راهی بوستان فرهنگ گردید. عشق گویندگی در وجودش جوانه زد و این جوانه ها به نهال سرسبز مبدل گردید . به زودترین فرصت به قرائت اخبار راسآ پرداخت. استعدادش تنها در خوانش اخبار محدود نماند بلکه برنامه های مختلف را قرائت کرد . خواندن برنامه های هنری وادبی، تبصره های سیاسی، برنامه های خاص ملی با حنجره خوش الهام او به گوش مردم رسیانیده شد. خانم حبیبی با محترم انوش هنگام خواندن اخبار
زمانیکه رادیو کابل به وسعت رادیو افغانستان انکشاف کرد ٬ خانم شفیقه نیز پربار تر گردید شیرین ترین لحظات حیاتش درانجام خدمات اجتماعی صرف کرد مگر او صرفآ به خدمات ژورنالیستی اکتفا نکرد٬ بخاطر رهائی زن از ستم بیسوادی ، بیکاری، مظالم اجتماعی و بخاطر شکستن زنجیر دست وپاگیر زنان افغان وطلسم مرد سالاری دست بفعالیتهای چشم گیر زد و یکی آنهم مبارزه بزرگ انتخابات ریاست جمهوری (2004) میلادی همراه با یک خانم دیگر بنام خانم مسعوده جلال از جمله کاندیدان ریاست و بانو شفیقه حبیبی معاون ریاست جمهوری بودند تا زن افغان را در انظار جهانیان مطرح ساخته باشد. ادامه خواندن شفیقه محمود حبیبی : از برگه کتاب آوای ماندگار زنان اثر ماریا دارو
نظریات پوهاند داکتر عبدالواسع لطیفی درباره کتاب( تقویم انسان ) نوشته استادصلاح الدین سلجوقی
« درغرب بااینکه انسان رابه گفتۀ استادسلجوقی، بحساب وحیثیت سلول وذره میگیرند، بازهم مردمی پیدامی شوندکه به ماهیت انسان امتیازمخصوص قایل اند.- راجرز وویلیمز.» (ازصفحات اولی کتاب)
خوانندگان نهایت گرامی وفرزانۀ تعجب نکنید اگرمن کتابی را رویدست گرفته ام که سالهاقبل بااهتمام وکوشش بانوی دانشمند حمیرا ملکیار سلجوقی، همسرفداکار استادبه نشررسیده است. زیرامحتویات کتاب درهرعصرو زمان وخاصتا درین روزگاریکه انسان هویت عالی و برتر خودرادر میان مخلوقات خداوندمتعال، که اورا اشرف مخلوقات خلق کرده است، دریک بحران تراژیک اجتماعی وسرگردانی روزافزون مرتبه به مرتبه از دست می دهد، وپروفیسراشرف شهاب غبار در کتاب«انسانیت برتر» خود آنرا بررسی وتحلیل فلسفی نموده، ومن درشمارۀ گذشته معرفی نمودم، به نمایش دیالکتیک گذاشته است.
ناشر فرزانۀ کتاب درپیشگفتارخودچنین نوشته است: « استادسلجوقی یک شخص مبتکر بودوهمیشه میخواست برآن کنج وکناری که روشنی کمتر افتاده است، روشنی بیندازد ومخصوصادردنیای پرکنج وکنارزندگی انسان. او میگفت انسانی که نمی تواندخود را تماماً ازتقلید نجات دهد بایدبکوش که تماماً ازابتکار ونوآوری محروم نباشد. تقلید پیوندما رابه گذشته محکم می سازد وابتکار راه مارا به آینده بازمیکند…» ادامه خواندن نظریات پوهاند داکتر عبدالواسع لطیفی درباره کتاب( تقویم انسان ) نوشته استادصلاح الدین سلجوقی
مـحـبــوبــه « وحـیـد» جـباری « هنرمند محبوب دلها » گ-رفـته شـده از کتـاب آوای ماندگار زنـان اثـر مـاریـا دارو
محبوبه جان فرزند محمد خان بتاریخ 21 میزان سال 1327 ش – درشهر کابل در یک فامیل متوسط و منورتولد یافت و تحصیلش را در لیسه ملالی تمام کرد.
محبوبه جباری اولین کار هنری خود را ازستیج پوهنی ننداری بامادرش رضایی اش « میرمن پروین » شروع نمود. خانم پروین آهنگ مشهوردختر گلفروش می سراید و خانم جباری آنرا تمثیل می نمود. بعدآ راهی پروگرامــهای اطفال رادیوکابل گردید ودر اثر تشویق مادرش«خانم پروین» (که اورا مشوق واستاد خود در راه هنرمیداند) وتشویق والدین اصلی اش از سن شش ساله گی در دنیای هنر تمثیل گام های استوار برداشت و درسن 14 سالگی به خواندان دیالوگ های رادیویی آغاز کرد که در آن زمان وسایل برای ثبت در رادیو کابل وقت وجود نداشت وهمه برنامه ها راسآ نشر میگردید.
اولین معاش وی (30) افغانی بود که یک افغانی را هم خزانه دار اخذ مینمود.
بعدآ که تعمیر رادیو به انصاری وات پهلوی شرکت آریانا ومقابل گلوپ عسکری منتقل گردید. نشرات رادیو کابل انکشاف کرد و بنام رادیو افغانستان مسمآ شد . با امکانات وسیعی تر و پروگام های بیشتر بفعالیت آغاز نمود. مصروفیت و فعالیتهای خانم جباری بیشترگردید٬ مگر این بار پروگرامها قبل از نشر ثبت میگردید. ادامه خواندن مـحـبــوبــه « وحـیـد» جـباری « هنرمند محبوب دلها » گ-رفـته شـده از کتـاب آوای ماندگار زنـان اثـر مـاریـا دارو
عنوان کتاب: فرهنگ لطیفی ٬مرجع چاپ افغان اکادمی مؤلف : پروفیسرداکترعبدالواسع لطیفی
خوانندگان گرامی وآشنایان فرزانۀ جریدۀ مردمی امید، این مرتبه در سلسلۀ معرفی بیش ازیکصدکتاب و رساله دیوان شعری که درهمین جریده ازآثارنویسندگان، علما واندیشمندان افغان درهجرت بررسی کرده ام، اینک مجموعۀ لغتنامۀ تألیف خودم راکه پنجمین چاپ تازه وتجدید نظرشدۀ آن است، درسه بخش ودر667 صفحه، که حاوی بخشهای فارسی به انگلیسی، انگلیسی به فارسی واساسات مکمل گرامرفارسی میباشد،معرفی میکنم.
چندسال قبل وقتی تقاعدخود راازکتابخانۀ علمی وتحقیقی جورج تاون یونیورستی مطالبه کردم، روزهای اول تقاعد پس ازپانزده سال خدمت در همین یونیورستی واشنگتن دی سی وجمعاً سی سال خدمت واجرای وظیفه در بخش های فرهنگی، طبی وعلمی ایالت ورجینیا، باری جداً وبطورپیگیراقدام به کارخطیر وطاقت طلب تهیۀ دکشنری فوق الذکرنمودم، البته بامصرف پولی خودم وپشتیبانی معنوی افغان اکادمی، که تکمیل آن مدت دو ونیم سال را درتهیه وتیپ کامپیوتری آن که تازه آموخته بودم، دربرگرفت ومن بطور ابتکاری باتجربه ایکه ازتدریس لسان داشتم، بطورابتکاری تلفظ انگلیسی یا (ترانس لیتریشن) لغات فارسی رادریک ستون علیحده به طرز الفبایی اضافه نمودم. ادامه خواندن عنوان کتاب: فرهنگ لطیفی ٬مرجع چاپ افغان اکادمی مؤلف : پروفیسرداکترعبدالواسع لطیفی
شب نقد درباره کتاب كفتر بازان نوشتهء داكتر ببرك ارغند. درهالند ١٨ نوامبر ۲۰۱۷: حسین پرواز
داستان بلند يا رمان اثرى است روايى به نثر كه بر داستان پردازى و تخيل بنا يافته باشد. ساختار رمان كلاسيك و نيو كلاسيك نسبيت دو نظم است ؛ تعداد صفحات و ترتيب زمانى وقايع. تاريخچهء رمان يا داستان نويسى مدرن پس از كتاب دن كيشوت نوشتهء سروانتس نويسندهء هسپانوى در سال ١٦١٥ مى باشد. در اين رمان نقش اسطوره و خدايان زدوده شده و قهرمان خيالي داستان كه خود را شواليهء شجاعى مى پنداردبا دستيار بد خلق و اسب نحيفش به جنگ هيولا ها مى رود…. ادامه خواندن شب نقد درباره کتاب كفتر بازان نوشتهء داكتر ببرك ارغند. درهالند ١٨ نوامبر ۲۰۱۷: حسین پرواز