دسته: مسایل اجتماعی

با تقدیم احترام فایقه 

انجمن حقوقدانان افغان منحیث یک نهاد مسلکی وظیفه مبرم خود می‌داند تا موارد آتی مربوط به سرنوشت مادروطن ما را به توجه جلالتمآب شما، جامعه بین‌المللی و مردم مظلوم ما برساند.

این موارد با درک از رسالت انجمن در قبال افغانستان و مردم مظلوم آن، مبتنی بر منافع و مصالح علیای کشور مطرح می‌گردد. 

اداره سرپرست طالبان که دین، آیین، حقوق و آزادی‌های مدنی مردم را بگروگان گرفته اند، بخاطر دیدگاه خاص دیوبندی و متحجرانه زعامت شان از دین مبین اسلام که مجموع جهان و کشورهای اسلامی را متعجب ساخته است، درین حدود دو سال نتوانسته است، بحران بزرگ حقوقی را مهار، مشروعیت ملی را حاصل و مورد شناخت بین‌المللی قرار گیرند. در نتیجه افغانستان بحیث کشور فاقد دولت مشروع و منبعث از ارادۀ آزاد مردم، با انزوای بین‌المللی مواجه شده است.

ادامه خواندن نامه سرگشادۀ انجمن حقوقدانان افغان ؛ جلالتمآب سرمنشی سازمان ملل متحد!« اول جولای 2023م » : انجمن حقوقدانان افغان 

سال ها شد من در این غربت سرا تنها غریب 

نیست‌ جز بیچاره گی و حسرت اینجا با غریب 

چند باید پرورد امید عودت بر وطن 

زانکه سوزد هر نفس در آتش سوداگر غریب  

ادامه خواندن کوله بار حسرت : شعر از استاد محمد اسحاق ثنا

سخت است درين غمكده ازعيد سخن گفت 

دشوار تر اســت حرف گلستـان چمن گفـت

آن خـانه و كاشـانه ى مــردم شـده اشغال

از تشــنه و آواره به كـوهسـار و دمن گفت

ادامه خواندن عیــــــد : هه هه هه !!؟؟… شعر ازعلیمی

سلام سنگی، هنرپیشۀ شهیرسینمای افغانستان است که اینک باعمرتقریباً شصت وپنج ساله گی هنوزهم ماشاالله با قامت استوار، همان موهای بلند ومجعد، چشمان کشش دار، صلابت صدا، سیمای پُر ازوقار ودر میان آنهمه مواصفات ظاهری باقلبی آگنده ازمحبت ومهربانی،  درشهر ملبورن ایالت ویکتوریای (استرالیا) به سر میبرند.

روزی پس از طی مسافۀ نزدیک به یک هزار کیلومتر از سیدنی به ملبورن، دریافتم که این هنرمند گرامی به شهر ملبورن تشریف دارند.

ادامه خواندن سلام سنگی هنر پیشه شهیر سینما : آیندهسازان سینمای نوین افغانستان ؛ نوشته از احمد نوری

وطنداران عزیز ! 

نظر به تسلسل معرفی شخصیت های آگاه ، شریف ، صادق ، با وجدان، و وطن دوست  اکنون شخصیت را به معرفی می گیرم که سرکار می خواست غرورش را بشکنانند و انرا به مرد افسانه تبدیل کند زیرا عاشق وطن ، عدالت خواه و مبارز بود که همیش در انزوا قرار داشت.

این شخصیت بزرگ محمد انور انقلاب است . از دوستان ، خانواده و کسانیکه از ایشان معلومات دارند خواهش می نمایم در مورد  زادگاه ، سال تولد ،تعلیمات ابتدایی ، و ظیفه معلمی بر علاوه مکتب عاشقان عارفان  کدام مکتب دیگر و سال وفاتش را بنویسند ممنون و مشکور  می شوم .

ادامه خواندن زندگینامه محمد انور انقلاب : نوشتهء امان کبیری

سرزمین چین تاریخ بسا باستانی دارد. در این سرزمین نخستین خط یا دبیره تصویری پس  از مصریان پدیدار شده است ، تسایلون چینی در سال ۱۵۰ ترسایی کاغذ را ساخت و چین در حقیقت جایگاه بزرگی در تمدن بشری دارد.

زبان فارسی دری که زمانی زبان جهانی بود ، در دوران شاهان تانگ  برخی درباریان آن را می دانستند و گاه گاهی با آن سخن می راندند. 

به روایت مارکوپولو هنگامی که در دربار خاقان چین شرفیاب شد،در دربار خاقان با درباریان به زبان فارسی سخن می زد. یکی از منابع بسیار جالب دیگری که به نقش زبان فارسی در دربار چین پرداخته است ، ابن بطوطه نویسنده مشهور مراکشی است که در سفر ۲۷ ساله اش در  اقصا نقاط جهان  از چین نیز دیدن نموده است. 

ادامه خواندن زبان فارسی درچین : نوشتهء دکتور حمیدالله مفید

خواستارِ کلچه و نانم، که نیست

قابلی و مرغِ بریانم که نیست

پشت بُرّانی دلم بی‌تاب شد 

عاشقِ گلپیِ لغمانم، که نیست

ادامه خواندن اولاد غریب : شعر از هارون یوسفی

استاد محمد حسین سرآهنگ مشهور به سرتاج موسیقی و بابای موسیقی افغانستان

او فرزند استاد غلام حسین بود و در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در کوچه خواجه خوردک یا خرابات کابل متولد گردید. او در جریان دروس ابتدائی مکتب به فراگیری علم موسیقی نزد پدر آغاز کرد. پدرش متوجه استعداد او در موسیقی شد و او را به هند برد تا شاگرد استاد عاشق علی خان بنیانگذار مکتب موسیقی پیتاله گردد. محمد حسین شانزده سال پای درس استاد عاشق علی خان نشست و با گنجینه‌ای از علم موسیقی به وطن بازگشت و از همان آغاز تأسیس رادیو کابل همکار هنری رادیو بود.

ادامه خواندن امروز سالروز درگذشت استاد محمد حسین سرآهنگ  : ساهل رسا

امروز دهم جون مصادف است به وفات اسکندر مقدونی که درراه برگشت به مقدونیه در شهر بابل شرق میانه به عمر سی ودو سالگی درگذشت. او که نخست وارد وادی ارغنداب شده بود در آنجا شهری را بنام اسکندریه و بعد با اقامت خود و لشکریانش،شهر های دیگری راچون: بگرام ، کاپیسا و تخار را بنام اسکندریه و یک معبد را به نام آی خانم بناکرد.

اسکندر که اولین مرتبه وارد افغانستان شد از دیدن افتابه و لگن متحیر گردید ودستور داد تاازین افتابه لگن ها به مقدونیه ببرند وازآن شبیه سازی کنند، چون درگذشت دنیای غرب هم از نعمت افتابه و لگن محروم ماند. این وسیله ای که اکنون به فراموشی سپرده شده است برای شست و شوی دست ها پیش از غذا و بعد از صرف غذا استفاده می نمایند در عصر هخامنشی ها اختراع شده بود.

ادامه خواندن یادی از آفتابه و لگن: نصرالدین سلجوقی

داستان سیاسی-تاریخی «د ځواک د ارهټ منگوټي»-که نویسنده آن را با عنوان «اژدهای خفته» برای ترجمه فارسی-دری برگزید، توسط محترم عبدالوکیل سوله مل، نویسنده و فعال اجتماعی و مدنی نوشته شده است که تا امروز چندین جلد از مجموعۀ کتاب ها و داستان های وی به چاپ رسیده است. بنا به درخواست و پیشنهاد نویسنده، آن را از پشتو به فارسی-دری ترجمه کردم که تقدیم دوستان و هموطنان گرامی می کنم.

پاچاگل دستش را روی سبیلِ درازش کشید، پرچمِ سرخِ کوچکِ روی میز را به طرف دیگرِ میز هل داد، به تصویرِ بزرگِ رهبرِ حزب که به دیوار آویزان شده بود نگاه کرد، کتابِ جدیدی به نام «زندگی نوین» را که تا نیمه خوانده بود، کنار گذاشت. بلند شد با قدمهای سریع به سمتِ در رفت تا برود بیرون و سیگارش را روشن کند، در را باز کرد، اما دوباره بَست، چرخید، پنجرۀ بزرگِ دفتر را باز کرد، ایستاد و سیگاری روشن کرد. او حتی اولین دود را داخل سینه اش نبرد که تلفن زنگ زد، دوید، گوشی را برداشت:

سلام، رفیق پاچاگل!

هنوز جوابِ سلام را نداده بود که دستور داده شد: یک بار بیا…

سیگارِ روشن را برداشت، گذاشت در دهانش، اما دوباره با سرعت گذاشت و بیرون رفت. مستقیم به طبقه دوم رفت تا قوماندان را ملاقات کند. پس از سلام، روبه روی قوماندان که با کسی تلفنی صحبت می کرد، ایستاد، قوماندان به او اشاره کرد که بنشیند. به محض اینکه تلیفون را قطع کرد، او را صدا زد:

– می دانی چرا احضارت کردم؟

او حیران شد. نمی دانست چگونه به سوال قوماندان پاسخ دهد. به فکر رفت. قوماندان صندلی چرخدارِ خود را چرخاند. دوباره با او روبرو شد. دستش را دراز کرد و به این طرف و آن طرف تکان داد، انگار که توجهش را به چیزی معطوف کند:

– چه تغییراتی در دفتر می بینی؟

ادامه خواندن اژدهای خفته نویسنده: عبدالوکیل سوله مل:مترجم؛ عبدالقدیر فضلی

ولتر از همه سلامها و احترامات تقدیم تان باد !

بعد اینکه :

به یقین بدانید که سعادت در دانش، مطالعه، اندوختن علوم وآموزش فنون است. دانش سیرت و شخصیت شما را تکامل، جوهر و جلایش میبخشد. متاسفانه درین اواخر علاقه به کتاب و مطالعه کم گردیده است. عدۀ محدودی متعلم و محصل  اگر  سروکاری با کتاب و مطالعه نیز دارند، با صد افسوس باید گفت که کافی نبوده، فقط به خاطر (کامیابی در امتحان) و (بدست آوردن شهادتنامه)است. اوضاع پریشان کشور دلیل شده نمیتواند که شما به آموزش و مطالعه بیعلاقه و کتاب را کنار بگذارید. این طرز فکر اشتباه بزرگ تان خواهد بود. چه نسلهای گذشته ی ما بعضاً با اوضاع به مراتب دشوار تر از امروز روبرو شده بودند، ولی ارزش علم ودانش و علاقه به کتاب و مطالعه را  کنار نگذاشته بودند.

ادامه خواندن سخنی با جوانان رشید وطن : پوهاند محمد بشیر دودیال

روزمقدس جهانی مادر را به مادران شریف وزحمتکش افغانستان وجهان تبریک وتهنیت میگویم .

مادر نام مقدسی است که با شنیدن آن ، بنای خلقت ذاتی انسان ، گوهرپیدایش ،بنیاد هستی وکلیه ارزشهای حیاتی وخلاقیت ، جوهرفداکاری وگرامی داشت ازموجودی بنام مادر در ذهن انسان تداعی میشود.

همین مادر هست که با یک دست گهواره وبا دست دیگرش جهانی را می جنباند.

وقتی گفته میشود انسان وجامعه ،معلوم است که مادرهم مظهر پیدایش انسان وهم ایجادگر جامعه میباشد. بنا بر آن مادران علاوه براعجاز خلقت پیدایش انسان بلکه در تعین سر نوشت جامعه نقش تعین کننده واساسی دارد . بنا بر آن این روز گرامی بمثابه مقدس ترین روزوگرامیداشت ازین روز یعنی روز فرخنده وپرمیمنت مادر با افتخارترین روز درتاریخ بشریت محسوب میشود.

ادامه خواندن روز جهانی مادر و شعری بنام مادراز: وکیل کوچی

عدالت، انصاف و انصاف سیزلیک حقیده مقاللر

ضرب المثل هاییکه در باره ی عدالت ، انصاف و بی انصافی گفته شده است

خطانینگ یؤلداشی- جزا

رفیق خطاکار، جزاست

یورسنگ سیاق
ییرسن تیاق
هرکه به  خطا رود

ادامه خواندن ضربالمثل های تورکی اوزبیکی : دکتور فیض الله ایماق

این تقدیر نامه ، از طرف رییس این اتحادیه باشنده ی  امریکا ، به ایماق تفویض گردید. 

کمینه ، این تقدیر نامه ی اتحادیه ی هنرمندان افغانستان را با نظر قدر نگریسته ، از اینکه من حقیر و فقیر و سراسر تقصیر را لایق این تقدیر نامه دانستند از محترم نوری صاحب رییس جوان و جدید این اتحادیه ابراز سپاس نموده، مراتب تشکرات قلبی خویش را به حضور شان تقدیم میدارم 

دربارهیت اریخچه این اتحادیه وعضویتم به اتحادیه ی مذکوربایدگفت : 

ادامه خواندن تقدر نامه ی هنرمندان أفغانستان : دکتور فیض الله ایماق

سعدیا مرد نیکو نام نمیرد هرگز — مرده آن که نامش  به  نیکویی  نبرد 

عنوان فوق  مربوط  به شخص  می باشد که  تا پای  جان  در مورد  مردم ؛ هنر و فرهنگ  وطنش قلم  زد تا اینکه قلم  به فریاد رسید و فردا زندگی  را از وی  گرفت. 

جلال نورانی از نامش پیداست  که نورافشان  تاریکی های  روزگار بود. تولد وی در  ۱۳۲۷ خورشیدی  برابر  ۲۲جولای  ۱۹۴۸ میلادی – وفات  ۲۷  حمل  ۱۳۹۶ خورشيد  برابر ۲۷ مارچ  ۲۰۱۷ م-  بود.   

او چندین  اثر  نایاب  و با ارزش  برای نسل  اینده  کشورش هدیه  کرده است.   

ارزشمندی  کارهای یک  نویسنده ؛ شاعر ؛ نقاش و طنز پرداز بیشتر از این جهت برجسته  میگردد که  چقدر در خدمت مردمش  بوده و کار های  علمی  و فرهنگیش  چه  تاثیر بالای  جامعه  داشته  است.

شاد زیستن کار هر شخص است  اما دلی  را شاد ساختن  کاریست  بس دشوار.از این  جهت  هنر طنز ن ویسی  هنر عالیست.نورانی کسی  بود که شب ها نور چشمش  را به  نور افشانی قلمش یکجا با خون دل می آمیخت تا فردا که  مردمش از خواب  بیدار می شوند؛ با خواندن  نوشته وی  لب خندن برلب شان داشته باشند.

جلال نورانی  نخستين کسی  بود که آثار همه طنز پردازان  افغانستان را  در داخل  و خارج جمع  کرد  و به  استناد آن  روند  طنز  معاصر افغانستان را رقم  زد.  

ادامه خواندن چی کنم عادتم شده«جلال نورانی» ای هموبی چاره گک اس : نوشته ی ماریا دارو

نوروز وبهاران همه عزیزان به گوارایی وشادابی بهتر مبارک.

نوروز یکی از استثایی ترین جشن  های باستانی سرزمین ماست که با تعادل شب وروز، فرارسیدن بهار وسال نو هجری خورشیدیورویش وپویش گل وشگوفه وبیداری باغچه ها ودریاچه ها وپایان زمستان وآغاز بهار مصادفت دارد. نوروز جشن رستاخیز طبعیت وپایانزمهریر وسردی وگوارایی هوا است که در آن خداوند بزرگ نبوغ واستعداد لایتناهی خودرا برای بندگانش به نمایش می گذارد. نوروز نه مبلغ  کدام آیینی است ونه سخنگوی دین ومذهبی می باشد.  اما در متن خود پیام ها، رسم ورواج ها وباورهای شادی آفرین  فراوانی را ازسرزمین های غبار آلود اساطیری تا دورهٔ تاریخی به ما انتقال داده است. 

ادامه خواندن نه بوی نوروز است نه بهاری : گلچهره احمدی

  نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت  خجسته  باد 

چنگ  اجل  ز  دامن  عمرت   گسسته  بود 

آبیکه  خضر  میخورد  از  چشمه ی  حیات 

روی    مبارک   تو   بدان   آب   شسته   باد 

خواننده گان ارجمند ! 

فرا رسیدن سال نو و نو روز عالم افروز را برای شما و خانواده های نجیب تان و مردم ستم کشیده ی افغانستان و تمام جهانیان از صمیم دل تبریک و شاد باش گفته،  سال ۱۴.۲  هجری شمسی را پر از سعادت و کامگاری آرزو می کنم. 

و اما در باره ی پیشنه ی نو روز باید گفت : 

ادامه خواندن نوروز : دکتور فیض الله ایماق

داستانِ رقتبار و هیجان انگیز عاشقانهٔ ( یازی و زیبا )، همانند داستانهای سیاه موی و جلالی، وامق و عذرا، لیلی و مجنون ، آدم خان و درخانی و غیره ، در اذهان پیر و جوان زن و مرد ولایات فاریاب و جوزجان و بعضی از ولایت های دیگر اوزبیک زبان نقش بسته و اثراتی به جا گذاشته است . 

داستان عاشقانهٔ یازی و زیبا یکی از آثار بدیعیست که طی یک قرن اخیر در قیصار و بنابر گفتهٔ بعضی از ریش سفیدان، در ( قریی ) علاقه داری المار ولایت فاریاب به وجود آمده است . 

ادامه خواندن داستانِ دل انگیزِ یازی وزیبا : نوشته ی دکتور فیض الله ایماق

بیانیه ی داکتر فیض الله ایماق به مناست ۸ مارچ روز بین اللملی زنان چهان ، در انجمن بزرگسالان در تورنتوی کشور کانادا 

خواهران و برادران گرامی ! 

بعد از عرض سلام و ادب ، نخست روز جهانی زن را از صمیم قلب به شما خواهران گرامی، و فرد فرد زنان افغانها در تورنتوی کانادا، دو دیگر ، زنان ستم کشیده ی مادر وطن ( افغانستان ) و تمام زنان جهان تبریک و تهنیت گفته ، پیروزیهای روز افزون ، برایشان از بارگاه خالق یزدان ، آرزو میکنم. 

ادامه خواندن هشت مارچ روز بین المللی زنان جهان مبارکباد : دکتورفیض الله ایماق

جشنواره فر هنگی

بتاریخ 25 فبروری سال جاری عیسوی جشنواره سترگ فر هنگی با همت اتحادیه سراسری هنر مندان افغانستان و به ابتکار ابر مرد قلم فرسا پروفیسور داکتر عنایت الله شهرانی در شهر سان رامون کلفرونیا با اشتراک بیش از  450 نفر بر گزار گردید.

ریاست این جشنواره با شکوه را محترم استاد کریم مشتاق نوری و معاونیت آنرا محترم سهیل جان صفدری به عهده داشت و ناظم امور این جشنواره گرداننده موفق و خوش معاشرت و شاعره جوان محترمه آسوده جان صمیم بود که با تقبل زحمات بیکران این دین فر هنگی را به وجه احسن ادا نمودند.

درین محفل با شکوه هنر مندان عرصه های مختلف اشتراک نموده بودند و پس از سخنرانی ها کنسرت از طرف هنر مندان محبوب کشور مقیم ایا لات متحده اجرا گردید که با شور و شعف استقبال گردید.

ادامه خواندن بنام خداوند لوح  و قلم « جشنواره فر هنگی» نوشته : نذیر ظفر

پشگام شدن زنان افعانستان مانند دیگر پیشکسوتان شان در طول تاریخ کشور در مبارزه رهایی بخش برضدگروه ترورستی  زن ستیزطالبان ثابت می سازد که زنان در مبارزه رهایی بخش از مرد ها بجلو هستند، با تاسف مردان کمتر در میدان عمل زنان کشور را که درقلب گروه ترور طالبان به نافرمانی مدنی مبادرت می ورزند، و تا هنوز آشکارا و سری در دردرون کشور به مبارزه آیسان ادامه می هند، انهارا همرایی کردند.

ادامه خواندن روزگار سیاه زنان درسایه طالبان : گلچهره احمدی

زن با عمق از ناامیدی اراده کرده ام حرف ها و درد دل های هم نسلان و زنان سرزمین را با واژه های که قدرت تبین کامل و به وضوح آنرا ندارد بنویسم.

‌ هشت مارچ مصادف است به روزی جهانی زن نمیدانم روز زن برای زنان سرزمین من واقعا چه معنای دارد و این واژه های تبریکی چقدر عبث است تبریکی برای چه و برای کدام روز است که زنان سرزمین من ندارند؟

چقدر دشوار است که بنویسم این روز برای شما زنان وطنم نیست این روز برای زنانی است که آزاد هستند، حق زنده گی، حق تحصیل و مشارکت دارند و به آنها به چشم انسان و یک موجود ارزشمند دیده می‌شود نه جنس ضعیف و ناقص العقل که حتی حقوق مسلم شان ازشان سلب شده است.

ادامه خواندن  محرومیت زنان افغان زیر پرچم طالبان : گلچهره احمدی

احمد شاه شهاب  شخصیت قابل ستایش  کشور محسوب میشود که امروز تمام خوبی ها و نیکی هایش در برابر وطن و همکارانش به یادم آمد . احمدشاه جان در زمان کارش بحیث بهترین نطاق در رادیو تلویزیون و افغانفلم سابق به نسبت برخورد صمیمانه و مسلکی ایشان در قلوب همه همکارانش جا داشت و دارد .

ادامه خواندن رادیو تلویزیون و افغانفلم سابق افغانستان : محمد یوسف هیواددوست

ماه ها قبل، شب‌هنگام، مکتوب و فرمانی از سوی رژیم طالبان به بیرون داده شد، که همه را متحیر و نا امید ساخت، آن فرمان چیزی نبود، جز محروم کردن دختران افغانستان از دانشگاه‌ها، دبیرستان‌ ها و آموزشگاه ‌ها، آن فرمان غم انگیزی بود که هیچ آدم عاقل و سالم‌فکری، آن شب نمی ‌پذیرفت

ادامه خواندن آموزش؛ آخرین امید زنان ؛ نویسنده: گلچهره احمدی

آهسته برو یا آستابرو محفل عروسی :

در زمان سلطنت امیر شیر علی خان دو دلداده به نام های شیرین و شیرو ( اصل نامش شیر محمد ) در همسایه گی در منطقه دروازه ی لاهوری کنونی کابل می زیستند و سخت عاشق همدیگر بودند۰

شیرین دختری یک سوداگر معروف طلا در آن زمان به نام کاکه رجب کابلی بود، اما شیرو شاگرد یک کارخانه بوت دوزی ‌از خانواده نادار بود۰

ادامه خواندن تاریخچه آهنگ آهسته برو : وژمه ابراهیمی