نویسنده: ماریا دارو

  شیوع بیماری‌های همه‌گیرو جهان شمول در طول تاریخ  در جامعه ی بشری همواره وجود داشته است که اول- شیوع طاعون ژوستینین در سال های ۵۴۱ الی۵۴۲ پس از میلاد مسیح  که جان دست‌کم ۲۵ میلیون نفر را گرفت. دوم- شیوع طاعون سیاه در سال ۱۳۳۴ میلادی در اروپا، آفریقا و آسیا که ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون کشته بر جای گذاشت. سوم شیوع بیماری آنفلوانزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ میلادی که در این بیماری همه گیر از ۲۰ تا ۵۰ میلیون نفر جان خود را از دست دادند. چهارم شیوع ویروس آنفلوانزای آسیایی که در سال ۱۹۵۶ میلادی که در چین، سنگاپور، هنگ کنگ و آمریکا جان دو میلیون نفر را گرفت.بنجم – شیوع مرض، ایدز که از سال ۱۹۸۱ تاکنون جان ۳۶ میلیون نفر را گرفته است.ششم – شیوع ویروس آنفلوانزای خوکی در سال ۲۰۰۹ از مکزیک آغاز شد که در ان  حدود ۲۸۴ هزار و ۵۰۰ نفر جان خود را از دست دادند.حالا نیز کروناویروس باعث ایجاد بحران بزرگ جهانی شده که تقریبآ در 200 کشور جهان شایع گردیده وعوارض ناشی از آن همانا قرنطینه شدن بیش ازچهارمیلیارد انسان در خانه هایشان,قطع ارتباط با دنیای بیرونی, بیکاری, ترس از آینده تاریک و گنگ,مشخص نبودن زمان برطرف شدن این ایپیدمی و عواقب نا معلوم آن در حیات بشر میباشد.

حال که بحث بر سر کرونای سیاسی، سیاست کرونایی و از دست دادن فرصت ها است. با تاسف که کشور ما چنان درگیر کرونای سیاسی است و سیاست  کرونایی بر برج و باروی فضای مبهم و پیچیدهء کشور سایهء شوم افگنده است و سیاست گران کشور را به چالش آزمونی کشانده است که ویروس کرونا فضای پیچدهء سیاسی آن را ویروسی و وحشتناک تر کرده و مردم را قرنطینه و بیچاره کرده است؛ اما کرونای سیاسی چنان هفتاد گام پیشی گرفته است که اوضاع سیاسی کشور را بدتر از وحشت کرونایی کرده و اکنون کرونای سیاسی بر فضای کل کشور سنگین تر سایه افگنده است؛ اما تاسف بار این است که سیاستگران کشور نه تنها برای روشن شدن فضای سیاسی کشور فرصت سازی می کنند و برعکس هر روز فرصت ها را از دست می دهند و و با به بازی گرفتن سرنوشت مردم ، نزدیک است، کشور را تباه و برباد کنند. دو جناح چنان درگیر تنش اند و  حاضر به انعطاف نیستند

در کوچه ها ز لیلی و مجنون خبری نیست 

جز‌ حرف  (کرونا) به بیرون خبری نیست 

هر چند که نوروز شد و موقع گلگشت 

امسال ز گلگشت ز پغمان خبری نیست 

دیروز به هر جا فراوان‌ بود و وافر 

امروز از آن کاغذ و صابون خبری نیست 

این پرسش در ذهن همه خطور می کند که چرا ویروس کرونا نخست دست ها را مورد حمله قرار می دهد و بعد ارزش های فرهنگی و تمدنی و مراکز اقتصادی و اجتماعی  و بالاخره تمام مراکز عبادی و سباسی را تهی از عبادت کننده گان و سیاست کننده گان نموده است. در هر یک از این هاراز های های ناگفته ای وجود دارد که مصداق این سخن” همه عالم را سری است و اما در ورای آن است سر دیگر” قبل از آن که به موضوع پرداخته شود و باید اندکی از راز حمله این ویروس بر دست ها پرده بردارم. این ویروس در واقع به گونه نمادین مرکز و عامل اصلی قدرت و نیروی انسانی را مورد حمله قرار می دهد که عامل و علت اصلی جنایت ها و خون ریزی ها و غارت ها و فساد و اختلاس و زنباره گی و ده ها جنایت و خیانت دیگر است. این حمله درواقع حمله بر محراق نیروی انسان هایی است که با دستان خود جنایت های بزرگ بشری را مرتکب می شوند و از کران تا کران جهان از افغانستان تا عراق و سوریه و لبنان و لیبی و … دست به جنایت زده اند و هزاران کودک و زن بیگناه را کشته اند و تمامی آثار فرهنگی و تمدنی آنها را نابود کرده اند و آنان را به سیاه روزی کشانده اند. 

مرحوم محمد  نعیم  رفاه   معروف  ترین  چهره  موفق  تیاتر  افغانستان  که  تمام عمرش  در روشنگری  اجتماع ؛ خدمات فراموش  نا شدنی  در تیاتر افغانستان  انجام  داد.  وی  در لیسه  نجات « امانی»  که  هنوز  متعلم  صنف  یازدهم  بود در سالون کنفرانس آن  لیسه در  نمایشات  تمثیلی  به زبان  المانی  و دری دایر میشد  سهم  گرفت  و بوسیله  یکتن  از دوستانش  به  شهری  ننداری  کابل  معرفی  شد .  رهبری  تیاتر  شهری  ننداری  را شادروان  عبدالرشید جلیا به عهده  داشت  و از استعداد رفاه ء جوان  خیلی  شگفت  زده  گردید . مرحوم  رفاه  اولین  نقش  خود را در تیاتر  رسمی  شهری  ننداری  بحیث  هنرمند در نمایش  نامهء بنام « شام غریبان» اثر  شادروان  محمد  یوسف  کهزاد با موفقیت  بازی  نمود.

شادروان  رفاه  در  زمان  کار هنری  اش  در تیاترافغانستان  سه نمایش  نامه بنامهای  « مرا ببوس — تقدیر و  دختر صحرا» بقلم  خود  نوشت  که در  همان  وقت  وزمانش  خیلی  خیلی  سرزبانها بود  و نقش  های  اول را  نیز خودش  به  عهده  داشت. 

وی  در تیاتر  شهری  ننداری  با هنرمندان  سابقه  دار کشور معرفی شد و با هنرمندان  چون شادروان  عبدالرشید  جلیا ٬ شادروان  سایر  هراتی ؛ شادروان  محمد یوسف  کهزاد؛ شادروان  سید مقدس  نگاه ؛ شادروان  استاد فرخ  افندی  ؛ محترم  نسیم  اسیر  شاعر  معروف  وطن ؛ شاد روان  محمد  عظیم  رعد ؛ شادروان غفار دلسور ؛ شادروان  غفار  حکیمی ؛ شادروان  رفیق  صادق؛ شادروان  نیک  محمد قایل ؛ شادروان محمد زمان  انوری  ؛ شادروان  استاد  عبدلقیوم  بسید؛  شادروان  عبدالرحیم  ساربان  ؛ شادروان  محمد اکبر  نادم؛ شادروان امین  هاشمی  ؛ شادروان نجیب الله مساَ ؛ شادروان  عیسی  نوا« خمار» شادروان موسی  نهمت؛ شادروان  غلام حسین  فعال ؛ شادروان اکرم  نقاش؛ شادروان ستار  وارسته ؛ شادروان محمد  ابرهیم  نسیم؛ شادروان محمد امین و خانم  نجیبه  دینا خانم  محترم  پیکر  « افسانه» و غیره  هنرمندان  هم بازی  بوده  و از استادان آنزمان  آموخت  و برجسته  گردید. 

وزیر خارجه آمریکا با لحن تند وبی سابقه ناکامی های غنی و عبدالله را چون خطر بزرگ به منافع ملی آمریکا انتقاد نمود. پمپو بعد از گوشمالی  غنی و عبدالله به دیدار ملا برادر رفت وبه او اطمینان داد که امریکا از قرارداد توافقنامه صلح در قطر حمایت می نماید. پمپیو  به غنی به دلیل جعل و کودتا درانتخابات و از عبدالله به خاطر اعتراض به تقلب که منجر به دولت موازی شد  هوشدار داد که  یک میلیارد دالر کمک های خودرا متوقف میگرداند . 

امریکا با استفاده از سیاست دوگانه،فشار وتحریم  و بی اعتنایی به دفاع از انتخابات آزاد که از ارکان عمده دموکراسی است، داغ ننگ را بر جبین جاعلان و مدافعان  و دار و دسته  آنان چسپانید ، پمپیو نشان داد  اگر  شما به خون میلونها مردم دربدر، آواره ، یتیم ، بیوه زنان و  آبروی و حیثیت وطن خود  احترام نمی گذارید ، اجازه  نه ندارید که بیشتر ازاین دربازی های کثیف قدرت و ثروت  به اعتبار جهانی امریکا لطمه وارد نمایید. آیا امریکا در این ناکامی ها بی گناه است؟ مقامات بلند پایه این کشور بدبختانه بعد از ۱۸ سال حمایت از دولتهای فاسد از زهر تلخ این ناکامی ها اشک تمساح می ریزند.

پیش از وارد شدن به تعریف سیاست و بررسی علم سیاست، به تاریخچه پیدایش تفکر سیاسی و علم سیاست اشاره می کنم. تفکر سیاسی در عهد باستان از یونان آغاز شد و بیش از دو هزار و پانصد سال قدامت دارد. اما علم سیاست؛ از قدامت تاریخی زیادی برخوردار نیست. علم سیاست به عنوان یک رشته آموزشی عالی، تا حدی نو است و طی صد سال گذشته رشد یافته است. در گذشته مردم به امور عمومی نقشی نداشتند و مانند امروز به سیاست و نظریه پردازی سیاسی نیز چندان نمی پرداختند. سیاست در اختیار شهریاران، سیاستمداران و فیلسوفان قرار داشت. با پیدایش دمکراسی نو و ناسیونالیسم، سیاست از انحصار شهریاران، فیلسوفان بیرون و سیاست به عنوان یک امر همگانی تبدیل شد. از سویی هم گسترش آموزش و پرورش نیز به رشد فزایندۀ آگاهی سیاسی مردم کمک کرد و از این رهگذر مردم روز به روز بیشتر در جریانهای سیاسی شرکت کردند. احزاب و نهادهای سیاسی از نظر کمی، رشد قابل ملاحظه ی یافتند. گروه های سازمان یافته و احزاب سیاسی هر کدام در تلاش افتادند تا بر جریانها و فعالیت های سیاسی در جامعه اثر گذار باشند. 

جلال نورانی، دیگر طنز نمی نویسد!

چه دردناک است که ناگهان نگاهایت روی سطرهای می‌دوند و در پایان در می یابی که دوستی خاموش شده و بعد قطره قطره لغزش داغ اشک‌هایی را روی گونه‌هایت احساس می‌کنی.
امروز دوشنبه بیست و هفتم مارچ 2017 برابر باهفتم حمل 1396 خورشیدی نگاه‌های من همین‌گونه روی سطرهای خبر خاموشی طنز نویس، نمایش‌نامه نویس و پژوهشگر ادبی کشور جلال نورانی دوید، چنان کودکی پا برهنه‌یی که از خط قوغ آتش بگذرد!
روانت شاد باد! چه نا به هنگام تکاور زنده‌گی به آن سوی دیوار شکستۀ مرگ جهاندی!
چند سال پیش در پیوند به چگونه‌گی طنز نویسی افغانستان چیزی نوشته بودم و این سطرها در پیوند به جای‌گاه طنز نویسی نورانی شکل گرفته بودند.
***

نامه ام را وسیله شوید،
هراسناک تر از نابینایی دیدن است، با دو چشم باز که چه بر سر سرزمین‌مان می‌آید. درد ما تنها درد کرونا نیست، درد ما بی اتفاقی شما رهبران، نبود امنیت و صلح است.از اوایل گفتگوها و نشست های صلح؛ از موضعگیری های سخت طالبان، کم نیآمدن شان در جنگ ها و حملات و تاکید بر اصول و آرمان های شان چنین دانسته می شد که آنها چند هدف عمده از جمله خروج نیروهای خارجی از افغانستان، رهایی زندانیان شان، …را دنبال می کنند. بعد از امضای توافقنامه صلح با امریکا، شروع خروج نیروهای خارجی و پیشرفت در روند رهایی زندانیان طالبان… به این گروه توقع و قوت بیشتری داده است، حالا طالبان هدف نهایت مهم و سرنوشت سازی را که احتمالآ سرنوشت صلح بین الافغانی هم به آن وابسته است می باشد و آن تغیر نظام به امارت اسلامی است.

کرده از بســــــکه فلک رنجه و آزار مرا

گو شه بنشـــــــینم و با کس نبود کار مرا

بسکه در عشق تو ای سرو روان بد نامم

 مید هد هر کی درین معامله اخطار مرا

شادم از اینــــــکه جنونم لقب مجنون داد

کس نگفتـــست به شهر ادم هوشیار مرا

این اعلامیه از ناتوانی غنی و عبدالله ابراز ناامیدی کرده و آن را در مخالفت با اهداف مشترک دو کشور و تهدید مستقیم به منافع ملی امریکا خوانده است و از آن به عنوان بی احترامی و وارد شدن صدمه به روابط دو کشور و همکاران ائتلاف که جان ها و دارایی شان را در ساختن آینده برای این کشور قربانی کرده اند، یادآوری کرده است. و در ضمن این اعلامیه به کاهش یک میلیارد دالر کمک های امریکا به افغانستان در سال روان و همچنان بازنگری تمام برنامه ها و پروژه های امریکا در افغانستان را تا تشخیص کاهش بیشتر و بازنگری تعهدات آن در نشست های آیندۀ دونر ها به افغانستان، اشاره کرده است. این اعلامیه هم چنان گفته است:‌‌”ما این را به رهبری واضح ساختیم که ما عملیات های امنیتی را که تحرک سیاسی دارند پشتیبانی نمی کنیم و نیز از رهبران سیاسی که این گونه عملیات ها را فرمان می دهند یا آنانی که از آن دفاع می کنند یا از حکومت موازی پشتیبانی می کنند، حمایت نمی کنیم.”

این در حالی است که رهبران ملی دنبال اهداف کلان ملی اند و از مانور در محور های کوچک قومی احتراز کرده و به ارزش های کلان باورمند هستند. این گونه رهبران بوده که به تدریج به شخصیت های فراملی بدل می شوند و در ردیف شخصیت هایی چون گاندی ها، ماندیلا ها و مهاتیر محمد ها و … قرار می گیرند و شخصیت های شان به الگو های جهانی بدل می شوند. با تاسف که در میان رهبران جهادی و سیاسی افغانستان با وجود بیش از چهل سال جنگ و ناامنی در موجی از تهاجم شوروی و امریکا کسی نتوانست، بحیث شخصیت محوری و فراقومی و فراگروهی اعتماد مردم افغانستان را به خود جلب کند.

وقتی از خواب چشم کشودم اتوکار به مسکن پدری ام (اوهایو) مواصلت کرده بود  اما  قیافۀ شهر این بارطور  دیگر درنظرم جلوه نموده وخیال میکردم  یکدسته مردم پرشور وپرهیجانی   درآن زندگی میکنند  که جهان افراد آن غیر از جهان منست. اطفالم باخوشی و   سرور مخصوصی اطراف خود را تماشامی کردند ومن به چهره های محبوب شان نگاه کرده وباخود میگفتم اگر هم پنجۀ مرگ جسدم را برباید، روحم شادمان خواهد بود از اینکه در موجودیت این کودکان زندگی های جوانتری را از هستی خود به یاد گار  خواهم گذاشت.

وقتی بخانۀ   خواهرم  (دورتی) رسیدم استقبال  گرم او    قلب مجروحم  را کمی تسلی داده و ازدیدن قطرات  درشت اشک روی رخساره های رنگ پریده ام جاری گشت.

طوریکه   قبلاحدس  زده   بودم بدبختی در  در و  دیوار این خانه دیده نمیشد، روز بعد به اتفاق خواهرم نزد           داکتر سکاوت که بحیث متخصص سرطان به من معرفی کرده بودند رفتم. 

ما انسان ها جزئی از طبیعت هستیم؛ پس احترام به طبیعت یعنی احترام به خود. احترام به تربیت از شناخت طبیعت آغاز میشود و به عشق و محبتی میرسد که جاودانه است و هر آنچه در وجود ما انسان ها است در ارزش ها و نگرش ها نیز جریان دارد. طبیعت و تربیت یکی از مسایل مهم جوامع بشری است که همواره مورد توجه اندیشمندان و متفکران قرار گرفته و نقش شگفت انگیز طبیعت و تربیت در زنده گی انسان و حتا حیوان به هیچ خردمندی پوشیده نیست و تا اکنون هم ضرورت آن مورد تردید قرار نگرفته است. 

اهمیت پژوهش و بررسی مفهوم طبیعت بخش بسیار بزرگی از دانش بشر را تشکیل میدهد؛ هرچند که بشر خود پاره ‌ای از طبیعت است، تربیت اغلب به عنوان یک موضوع جداگانه از دیگر پدیده‌ های طبیعی مورد بررسی و گفتگو قرار میگیرد.

خوانندگان گرامی با تجلیل از سال نو ورقی از گلستان و بوستان سعدی آموزگار آزادی های اندیشه و آزادی قلم چون برگی سبزی از معرفت الهی تقدیم میگردد. ابومحمد مشرف الدین مصلح بن عبدالله بن مشرف مشهور به سعدی (۶۰۶- ۶۹۰ هجری قمری) شاعر،نویسنده و مصلح بزرگ  که تحصیلات خودرا در نظامیه بغداد که مهم ترین مرکز علم ودانش درجهان اسلام بود به نزد اساتید بزرگ چون ابو حامد غزالی سلطان العرفا  فرا گرفت وبکشور های مختلف جهان سفر کرد. سعدی تاثیر انکار ناپذیر به زبان فارسی گذاشته است وما همه مدیون او میباشیم بطوریکه که شباهت قابل توجهی بین فارسی امروز و زمان سعدی وجود ندارد.سخنان ناب سعدی امروز ورد زبان عام وخاص گردیده است ومانند ضرب المثل  در انجمن هادی ادبی وفرهنگی وحتی در حلقه های سیاسی و میان مردم عوام مورد استفاده دارد. 

از طراوت از شگفتن ها نشان دارد بهار 

از شقایق های رنگین ارمغان دارد بهار 

ابر نیسان اش غبار از چهره ای گل میبرد 

نیروی بارندگی تاب و توان دارد بهار 

هله نوروز آمد، جشن جمشیدی ما شاد و گل افروز آمد

نوروز که جلوهء اهورامزدایی دارد و با جشن مهرگان هم آویز است، برابر است به روز اول حمل یعنی لحظات آغازین رستاخیز طبیعت و دگرکونی های شگفت انگیز در زمین خدا و شگوفایی شور آفرین و وجد گستر در آن که وجب وجب آن دگرکون پذیری های سودمند را برای رهایی و رستگاری انسان به نمایش می گذارد. نوروز برابر به جشن مهرگان و سرآغاز یک انقلاب جدید و تکان تازه در هستی برای بازآفرینی های بکر و تبدیل کردن زمین به سرسبزی و دمیدن صور حیات در روح خشک زمین است. این روز باستانی در کشور ما پیشینهء چندین هزار ساله دارد و از آن روز آغاز شده که زنده گی در این سرزمین گل کرده است. در طول تاریخ اقوام آریایی و حتا غیر آربایی در این سرزمین از این روز بزرگداشت به عمل آورده اند و با رقص ها و پایکوبی ها از آن نقدیر به عمل آورده اند. این روز روز خدا است مانند هر روز دیگر که خدا از آن ” کل یوما هو فی شان ” یاذ کرده است . بنا بر این اطلاق اسلام و غیر اسلامی کردن به این روز دلالت به خفت عقلی می کند؛ ریرا این روز ریشه در فرهنگ چندین ساله دارد و در فرهنگ های گوناگون از اوستایی تا زروشنی، بودایی، برهمنی و بالاخره اسلامی رسوب کرده نا به زمان ما رسیده است. فقهای آگاه از این روز قدر کرده و از حرمت آن سخن نگفته اند

احمد سعیدی

اضافه تر از شش دهه سن و سال دارم، تشویش و نگرانی که در افغانستان و جهان از خاطر مرض کرونا خلق شده تا هنوز چنین اتفاقی با این بزرگی را به یاد ندارم. امراض و ویروس های دیگری چون انفلانزا، ایبولا، سرخکان، سینه بغل و غیره پخش شده است آنهم به مرور زمان و بسیار کند و بطی اما ویروس کرونا در مدت چند ماه جهانی شده و بیشتر از ۱۶۰ کشور را آلوده ساخته است.                                        هرچند که خطر تلفات این ویروس در حدود دو فیصد گفته شده است اما این دو فیصد جهان را به تشویش و لرزه انداخته است. ترانسپورت و رفت و آمد قطع شده، اقتصاد جهان ضربه دیده، دروازه های مکاتب، دانشگاه ها و هوتل ها را بسته و مردم را خانه نشین و منزوی ساخته است. در اینجا سوال خلق میشود که آیا این تنها یک مرض عادی است و منشاّ طبیعی و حیوانی دارد یا در لابراتورها و آزمایشگاه های قدرت های بزرگ ساخته شده و بوی سلاح بیولوژیکی میدهد؟ آیا این یک جنگ بیولوژیکی نیست که از سوی قدرت های بزرگ بخاطر ضربه زدن به اقتصاد، به منابع بشری و انسانی یک

ژرف اندیشی دربارۀ مفهوم توسعه، مهمترین چالش فکری بوده و است که در بسياری از جوامع، عامل ظهور تنش هایی فرهنگی نیز پنداشته می شود. گاه اين گونه ناكامی ها به صورت فجایع ـ از جنگ های داخلی گرفته تا رژيم های خودكامه بُروز كرده و خود فرآيند توسعه را مختل و گاهی نيز مردم شاهد توسعه موفقيت آميز بوده اند كه نه تنها فاصله ميان كشورهای فقير وغنی را از ميان بر نمی دارد بل نشان می دهد كه سنت های ويژه هر فرهنگ را می توان با مـُـدرن ترين منابع اقتصادی، علمی و فنی مخلوط نمود.

در این تردیدی نیست که جهان آفرینش بس مرموز و پر اسرار است که بشر هنوز نتوانسته به دست کمی از این اسرار پیچ در پیچ آگاهی پیدا کند. یکی از دلایل غامض بودن هستی و انسان و آفرینش بوده که عرفای بزرگ پای عقل را برای رسیدن به درک نهایی هستی و انسان چوبین خوانده است. چنانکه مولانا بزرگ بلخی در این باره به تفصیل سخن رانده است و این سخن عرفا در واقع انکار عقل نیست؛ بلکه اشاره به ناتوانی عقل است که شناخت هایش کامل و تمام نه؛ بل ناقص و حنا زیان بار است. آنچه تا کنون بشر کشف و اختراع کرده است، هرچند گرهی از دشواری های بشری را گشوده و اما در برابر آن دشواری های افزون تری برای بشریت برجا مانده اند.

کس  نشد پیدا که در  بزمت  مرا یاد آورد 

مشت خاکم  را  مگر  در  درگهت  باد آورد

یک  رفیق  دستگیری در  جهان  پیدا  نشد  

تا بپای  قصر  شیرین  تعش  فرهاد آورد

در  دل  خوبان  نمی  بخشد  اثر آیا  چرا 

سنگ را آه  و فغان من به فریاد آورد

آرزوی  مرغ  دل  زین شیوه حیرانم  که  چیست

تیر  خون آلود  خود نزد  صیاد آورد

نوروز نماد درخشش نور بر ظلمت و تجلی انکار ناپذیر فیض الهی در آفاق است که در یک رستاخیز پرجنب و جوش طبیعت را به جنبش و تحول تازه می آورد، رسم تحول پذیری را برای بشریت به ارمغان آورده و برای انسان های ظالم و ستمگر و فرعونیان تاریخ می فهماند که بساط ظلم و ستم و فساد و سایر زشتی ها پایدار نیست و دگرگونی اصل قانون خلقت و برخاسته از سنت الهی در هستی است. قوانین الهی در هستی که قرآن از آن به عنوان سنت الله یاد کرده است، به تمامی قوانین عام در هستی اطلاق می شود که بدون اراده و خواست انسان جاری و ساری است. از این رو دست انسان از مهار این قوانین کوتاه است و انسان جز تسلیمی و پذیرش آن راهء دیگری در پیش ندارد.

روز خبر نگار در افغانستان روز یاران از دست رفته است، روزی آنانی که به جرم نوشتن و بیان حقیقت سر بر سر راه پاکیزۀ خود کردند. روان همه شان شاد باد! من در این روز بیشتر به این عزیزان می اندیشم. سال ها پیش وقتی شنیدم که اجمل نقشبندی را سر بریدند ، هنوز می اندیشم انسان چه حسی می داشته باشد وقتی که دشمن کارد بر کلویت می گذارد! یا هم کارد استبداد به استخوانت می رسد. این چند سطر را به نام نقش بندی عزیز نوشته بودم.
چو شب آمد خطا بسیار کردند
غمان خفته را بیدار کردند
چه کس بانگ انالحق زد درین شهر
که منصوری ز نو بر دار کردند « پرتو نادری »
پازحسنک وزیرتا اجمل نقشبندی

مدتی ست که بادهای نا موافق کران تا کران کشور را زیر پر گرفته است. بادهایی ویران‌گری که از دشت‌های خشم و خشونت می آیند!
مدرسه‌یی در کام آتش به خاکستر بدل می گردد و ترانۀ مکتب در گلوی کودکان خاموش می شود. آموزگاری را در برابر دیده گان وحشت زدۀ شاگردانش سر می برند. شاید او به شاگردانش یاد داده است که آفتاب در سرزمین ما از خاوران سر می زند ! کودکی را حلق آویز می کنند. مدافعان حقوق بشر،آزادی بیان ، روزنامه نگاران و فعالان جامعۀ مدنی را به گلوله می بندند.

آنانکه به قوم  ومذهب  ویا به زبان 

دارند  تعصبات  اخفا و عیان

بادیده  ای  عقل  پیش  هر  بیننده 

بدتر  بود  از  شغال  واز  خوک وژیان 

دراین تردیدی نیست که کرونا بحیث بیماری یک واقعیت است و حتا گفته می توان که بلای طبیعی و آسمانی است که هرچند قربانیان آن عام است و از همه گان چه قدرتمند و چه ثروتمند اند، یکسان قربانی می گیرد و اما بر فرق ستمگران تاریخ به مثابۀ رعد های کشنده و سنان های آتشین بیشتر می کوبد و غفلت زده گی و بی تفاوتی آنان را زیر پرسش برده و جباران تاریخ را تنبیه می کند تا بیش از این جهان را عرصۀ تاخت و تاز و مانور های سیاسی و اقتصادی  و نظامی شان قرار ندهند. این به معنای انکار ویروس کرونا نیست و نمی توان از آن انکار کرد؛ زیرا این بیماری هر  روز در سراسر جهان صدها قربانی می گیرد و به تعبیر این ویروس دموکرات است همگان را یک سان مورد حمله قرار می دهد. چنان رعب و وحشت را در سراسر جهان خلق کرده است که اثرات روانی آن کشنده تر از خود بیماری است.