دسته: پروفیسورداکتر عبدالواسع لطیفی

داکتر عبدالواسع لطیفی سابق استاد و رئيس فاکولته  طب کابل ؛ نویسنده و مترجم درامهای تیاتر افغانستان  بتاریخ  بیست و هشتم ( ۲۸ جولای ۲۰۲۳- م -) جان به  جان آفرین بخشید.. 

انا لله وانا الهی راجعون

داکتر عبدالواسع  لطیفی  بتاريخ  دوازدهم  ماه  می  (  ۱۹۲۸ -م) در شهر کابل  تولد گردید 

 وی بعد از ختم  لیسه استقلال  و کسب  دیپلوم  هم ردیف  با دپیلوم  بکلوریا کشور  فرانسه شناخته  شد و به  تعقب  آن در سال  (  ۱۹۵۱ -م)  شامل پوهنحی طب  پوهنتون کابل گردید. 

استعداد و خلاقیت شادروان لطیفی در دانش  لسان فرانسوی  در سطح خیلی بالا بود و در ساعت  درسی  که  توسط  استادان  فرانسوی  و افغانی  به لسان فرانسوی  تدریس می شد  او لکچر استادان را برای  محصلين  ترجمه  می کرد.

پس  از فراغت دانشکده  طب  در ( ۱۹۵۷ -م )  به  حيث کدر علمی  پوهنحُی طب در پوهنتون کابل  بر رتبه  پوهیالی درکدرعلمی دیپارتمنت  مایکریولوژی و  ویرولوژی  قبول گردید و  در این  رشته  الی رتبه  پوهاند  رسید. 

در مقابل یک سرباز ده طالب اعدامی را از محبس اعدام کن. اگردست شان برسد که خدا کند برسر ترا به جهنم  می‌فرستند وزرا و فرماندهان غیر طالب پرست: علیه غنی و دار و دسته اش قیام کنید. قرار گاه ها را تحت اداره‌یخود بگیرید. هم‌رزمان تان را کمک کنید  اسماعیل خان، یارمحمددوستم و همه مدافعان وطن را کمک کنید،  کنترل انبار های اسلحه رابه دست گیرید.

بیست سال کامل است که غنی و‌کرزی به دستور باداران شان ملت ما را به جوخه های مرگ طالبانی می‌فرستند و خود در بلندیذلت نشسته به بادران در امریکا و انگلیس و لبنان گزارش می‌دهند. ترور های پیهم و زنجیره‌یی، حملات گسترده‌‌ی طالبان به شهرو روستا ها و شهرستان ها، جبر و ظلم و وحشت آوردن هر لحظه بالای ملت کدام پلانی است که اینان را از خوردن خون ما سیرابنه میکند.

وقتی جلددوم کتاب پرمحتوای شامل تواریخ وگزارشات طبی وصحی افغانستان، ازدست کوشان عزیزبدستم رسید، ودرهمین لحظه یادم ازسوگند ماندگار هیپوکرات، پدرطبابت جهان میآیدکه محصلان بعداز فراغت فاکولتۀ طب، بشمول بنده، به آن ارج گذاشتیم، ومن که بعداً مدیرنشرات شدم، ترجمۀ آنرا ازمتن فرانسوی درقفسۀ اخبار فاکولته نصب نمودم . همچنان فلم طبی علمی راکه راجع به رابرت کو (کاشف میکروب توبرکلوز) مستقیماً در ادوتیوروم دانشگاه کابل ترجمه و به نمایش گذاشتم که درآن تاریخچۀ این کشف بزرگ باتفصیل واستناد تذکر یافته بود .

بهرحال، داکتردستگیردر پیشگفتارخود چنین نوشته: » جلددوم تاریخچۀ طبابت درافغانستان که از (زردشت تااین اواخر) عنوان دارد بامعلومات بسیار مختصر دربارۀ (قدیم ما) شروع وبا(طب هندی) و(طب یونانی) بدرقه شده، عناوین دلچسپ یکی بعددیگری تقدیم می گردد .

مرحوم محمدسعیدفیضی درجلددوم (افغانستان وجهان…) معلومات بس گرانبهایی دربارۀ (موضوع وهدف تاریخ) تهیه نموده اندکه یک قسمت آنرا من حضورشماعزیزان تقدیم می کنم: شاکرمصطفی یکی ازدانشمندان نامی اسلام است دربارۀ تاریخ که علم است چنین نظرمیدهد: موضوع تاریخ کشف حقایق است درمورد تلاشهاودستآوردهای انسانهای گذشته ومیگوید هدف تاریخ شناخت گذشته است واین براساس فطرت انسان است که درصدد دانستن گذشتۀ خودمیباشد وبداند پدرش چگونه بود وچگونه پرورش یافته است.

ای چنگ گسسته نغمه کن ساز –  با روح شکسته شو همآواز چون تار تو قلب من گسستست  – زین قلب گسسته نغمۀ ساز

سابقاً درمصاحبۀ باکوشان عزیز، مدیر جریده مردمی « امید» به اسم مخفف آنرا(ب ب ب)یعنی بلای بی درمان بشریت گذاشتم، یقیناً شما دوستان انرا در سایت وزین ماریا دارو مطالعه کردید و یقیناٌ تعدادزیاد شما چون من در تجرید نیمه اجباری قرنتین کرونا درخانه های خودزندگی یکنواخت و مبهمی رابسرمی برید، مصروفیتهایی برای خودپیدا کرده خواهیدبود، ویکی آن که باروح وروان شماهمنوا خواهدشد، همانا مطالعۀ کتاب و یادداشتها وزندگی نامه هایی خواهدبود که درلابلای آن گذشته هاوخاطرات شخصی خود را نیز رنگ حیات خواهید داد، و درذهن و در نظرترسیم خواهید کرد .

ای منبع جود و سراپا عفت  – اوصاف تو جاری به زبان کثرت

کاین چارترا عناصر تخمیر – اخلاق و شرافت و صفا و حکمت

مطالعین نهایت عزیز وگرامیسایت مردمی ماریا دارو؛ این چارمصرع سرآغاز را که اصلا دروصف پروفیسرداکترعبدالحمید رحیمی(مولاناصاحب) سروده شده است، بخاطری تذکردادم که باتمام معنی وکیفیت انسانی، به سجایا و کرکتردوست فرزانه وگرامی ام داکترغلام محمد دستگیر، مؤلف پژوهشگر این کتاب نیزموافقت دارد .

داکتردستگیر نه تنهادرموضوعات طبی وخاصتاً رشتۀ جراحی که متخصص آنست، آثار ارزشمندی دارد، بلکه دربخشها ورویدادهای سیاسی داخل وخارج وطن عزیزنیزمقالات

کشتی حیات ما همواره به سوی سواحل جدید

در شبستان ابدیت، بدون بازگشت رانده می شود

آیا روی اقیانوس زمان هرگز نخواهیم توانست

یک روز هم به خواست خود لنگر اندازیم ؟!

ای دریاچۀ سرد و وارسال به نهایت خود نزدیک می شود

و درنزدیکی امواج عزیزت که « او» نیز باید نظاره می کرد ،

درین جریان  روز و شب پر معضله و بعضاً خطیر و وحشتناک، شیوع  روز  افزون مرض  ویروس کرونا، که من راجع به آن چندی قبل  مصاحبۀ ویژۀ مسلکی با آقای محمد  قوی کوشان  مدیر  مدبر  جریدۀ مردمی امید نمودم،    و در سایت پر محتوای بانوی نویسنده و فرزانه ماریا دارو نیزبه نشررسید، تا  همین لحظه که این سطور رامینویسم، نه کدام   دوای  مؤثر برای معالجۀ مبتلایان و نه کدام  واکسین   مؤثر  برای وقایه وقطع زنجیر  خبیثۀ کرونا دردست آمده، و تنها در ایالات متحدۀ امریکار وزانه حدود    دوهزار نفر رامی کُشد و  دههاهزار  مبتلامی شوند، لذا جهان بشریت بیصبردانه در  انتظار نتیجۀ قاطع مراکز  علمی طبی است تا روزنۀ روشنی در اخیر تونل  بانظرداشت این شیوع   عالمگیر  مذلت آور   همگانی، یگانه وسیلۀ   فعلی علاوه برتدابیر    حفظ الصحو که در سراسر  جهان تلقین میشود، مهمترین مجادله با آن مقاومت انسانی روحی وروانی مردم میباشد، که باتقویه ونگه داشتن مبارزه و معافیت طبیعی بدن از پا نیفتد و دست وپنجه نرم کند. زیرا معافیت طبیعی یا (نچرل ایمونیتی) انسان درقدم اول برای مبارزه باجراثیم مرض قد علم میکند و ازتکثیر آن جلومیگیرد، درغیرآن اندیشه های تاریک و ترس و وسوسه، این مبارزۀ طبیعی راکاهش میدهد. برای تقویۀ این مبارزه باید اولتر ازهمه در نهادخود صلح وصفای باطنی وتحمل و روشنی معنوی رادریابیم.

گر بایدت همی که بینی مرا تمام

چون عاقلان به چشم بصیرت نگر مرا

شکرآن خدای که سوی علم ودین خود

ره داد وسوی رحمت بگشاد در مرا

چندمصرع فوق راکه ازکلیات ناصرخسرو وابراهیم خلیل اقتباس گردیده بخاطری تذکردادم که درصفحۀ صدم کتاب تحقیقی هم مسلک نهایت عزیزو فرزانه ودانشمندم داکترغلام محمد دستگیرتحریریافته، و کرکتر وروش زندگی پربار طبی و نویسندگی او راتمثیل میکند. اینک شمۀ از بیوگرامی ویرا که درپشتی اخیرکتاب جلب نظرمیکند به شما ارائه میدهم :

داکتر  علام  محمد دستگیر  در  گذر  سه دکان عاشقان  و عارف  (ع) تولد  یافته ؛ پدرش  شغل  تجارت  داشت به  صوفی  علام دستگیر  شهرت  یافت. داکتر  غالم محمد  دستگیر  بعداز  فراغت از  لیسه  حبیبه  به  درجه  اعلی در   در سال  (۱۹۵۷) میلادی  به  ( p c d پی -سی – بی ) شامل  گردید.

؛ در سال  (۱۹۵۸) میلادی  به  درجه  اعلی  فارغ  و به  دانشکده  طب  به  تحصیلات  خود  دوامداد. در سال  (۱۹۶۴) میلادی  از  دانشکده  طب  با  دیپلوم (    m d ام – دی    ) فارغ  گردید.

اداره امید: برای آگاهی بیشتر خوانندگان امید در زمینه با همکار دانشمند و ارزشمند جناب پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی، که بررسی این بیماری واگیر درحیطۀ تخصص علمی شان می باشد، به پرسش وپاسخی پرداخته شد که به نظر و مطالعۀ شما رسانده می شود :

پرسش: قرار صحبت با شما جناب پروفسور گرامی، رشتۀ تخصصی شما در ساحۀ طبابت که سالها در وطن تدریس و تجربه کرده اید، همین ویرولوژی یا مطالعۀ علمی ویروس ها وامراض مربوطۀ آن می باشد. شما حالت و تباهی های بشری شیوع عالمگیر یا (پاندیمیک)  ویروس کرونا را چطور  ارزیابی می فرمایید ؟

پاسخ: باتشکر ازشما، این مهمترین و حیاتی ترین موضوعی است که در حالت یک جنگ جهانی بدون اسلحه، بشر در برابر یک دشمن بسیار کوچک و نامرئی ولی بسیار مهلک و ویرانگر و اثرگذار مطرح کردید.

بالاخره روزی رسید که دیگر زانوهایم بکلی سستی نموده چپ وراستم را در جاده ها بخوبی تشخیص داده نمی توانستم، قدم هایم در رفتارکندی کرده و با مشقت زیاد و رهنمایی طفلکم شارون خود را به اولین موتری که رهسپار شفاخانه می بود می رسانیدم . یک روز حین مراجعت ازشفاخانه به قدری خسته و بیچاره شده بودم که سرراست بالای بسترم افتیده و هیولای مرگ را درنظرم مجسم دیدم، ولی هرطوری بود این شبح هولناک را ازخود دور نموده جبراً به مصاحبۀ شارون مشغول شدم ونگذاشتم آخرین نفس های هستی در گلویم گره گردد. در پایان مجادلۀ این روز یک نوع پیروزی در خود حس نموده و پنداشتم که یک قدم دیگر به پیش رو یعنی به سوی زندگی بر می دارم …

خاطرۀ از زندگی درخشان یک مرد عالم وشجاعی که بابدن نیمه فلج (پولیو) حماسه آفرید و انتباه ماندگاربه یادگار گذاشت.

ماه گذشته کتاب زیبا وپرمحتوایی که توسط همسرچنین شخصیت پولادین، بانو جمیله صانعی نجم به رشتۀ تحریرآمده، ازدست بانوی فرزانه جمیله جان رهین بدستم رسید، که زیرعنوان(چهرۀ ماندگار) درهشتادصفحه باتصاویر یاد گاری درمطبعۀ سپیدی امریکن بچاپ رسیده است. صفحۀ اول کتاب بااین سروده تزئین یافته است:

آن گنج نها در دل وخانه ، همسرم بود

محبوب همه، یارهمه، تاج سرم بود

هرجا که زمن نام ونشانی بطلبند

آوازۀ نامش سند معتبرم بود

به تعقیب این شعر، بانوی پراحساس جمیله صانعی درمقدمۀ کتاب چنین نوشت است: انسانها درزندگی اجتماعی وخانوادگی بنابه اهمیت ونقش شان، جایگاههای متفاوتی را ازآن خود میکنند. یک خانواده زمانی خودرا دراوج خوشبختی وسعادت احساس میکند که همه اعضای آن درکنارهم شیرینترین ودوست داشتنی ترین لحظات عمر راسپری کنند. بعضا کمبود ویاازدست دادن فردی ازاعضای خانواده در زندگی سایراعضای آن چنان اثرگذار می باشد که کمبود آن برای سالیان متمادی همچنان محسوس خواهدبود.

وقتی از خواب چشم کشودم اتوکار به مسکن پدری ام (اوهایو) مواصلت کرده بود  اما  قیافۀ شهر این بارطور  دیگر درنظرم جلوه نموده وخیال میکردم  یکدسته مردم پرشور وپرهیجانی   درآن زندگی میکنند  که جهان افراد آن غیر از جهان منست. اطفالم باخوشی و   سرور مخصوصی اطراف خود را تماشامی کردند ومن به چهره های محبوب شان نگاه کرده وباخود میگفتم اگر هم پنجۀ مرگ جسدم را برباید، روحم شادمان خواهد بود از اینکه در موجودیت این کودکان زندگی های جوانتری را از هستی خود به یاد گار  خواهم گذاشت.

وقتی بخانۀ   خواهرم  (دورتی) رسیدم استقبال  گرم او    قلب مجروحم  را کمی تسلی داده و ازدیدن قطرات  درشت اشک روی رخساره های رنگ پریده ام جاری گشت.

طوریکه   قبلاحدس  زده   بودم بدبختی در  در و  دیوار این خانه دیده نمیشد، روز بعد به اتفاق خواهرم نزد           داکتر سکاوت که بحیث متخصص سرطان به من معرفی کرده بودند رفتم. 

 شما نیز نظر به اخبار صحی و وقایع چشمدید به این نکته متوجه شده باشید که 

    ازچندسال به اینطرف، خاصتا نزدخانم هاوقایع مرض سرطان روبه افزونی بوده وقربانیانی ازهمه طبقات باخودداشته است. داکتران معالج ومتخصصین سایکولوژی به این موضوع همنظر اندکه مقاومت روانی و ایستادگی خودی دربرابراین مرض ازپیشرفت آن درپهلوی تداوی های مروج طبی خیلی موثربوده وچه مریضانی که درین مبارزۀ صحت مقابل مرض بهبود چشمگیری بدست آورده اند. اینک ادناکوهیل که ازباشندگان کلورادو اعترافات پراحساس وپرانتباهی درین راستا باتجربۀ شخصی برشته تحریر آورده که درمطبوعات فرانسه ومجلۀ کامپینان انتشاریافته وداستان واسناد واقعی آنرابشما تقدیم میدارم، که ترجمۀ تلخیصم ازفشردۀ (رازهای زندگی) میباشد. داکترمعالج این خانم چنین ابرازداشته:روزی درمعاینه خانه ام مشغول مطالعۀ مکاتیبی بودم که ازمریضان سابقه ام مواصلت کرده بود، دربین نامه ها اسم (ادناکوهیل) توجۀ مرابخودجلب نمود، این زنی بودکه شش سال قبل دراثرداشتن مرض سرطان، نظربه تشخیص مربوطه بیش ازششه ماچانس حیات نداشت.

یاد ایامی که ماهم آرزویی داشتیم

گردن جان درخم زنجیرمویی داشتیم

بی سبب بیگانگی داردبه ماپیرمغان  

 بردرمیخانه ماهم آبرویی داشتیم

کار مازانرو به آه وشیون وافغان رسید 

 کاشنایی ظالمی، بیگانه خویی داشتیم

(شیون کابلی)

مطالعین نهایت عزیز وفرزانۀ !

اینک به سلسلۀ معرفی شعرا ونویسندگان وطن، مجموعۀ شعری زنده یاد محمد رحیم ضیایی «شیون کابلی» را که توسط نگارنده ومولف روشن بین ولی احمد نوری برشتۀ تحریر آمده است، به شما ارائه می کنم :

درصفحۀ اول کتاب که دو صد وسی ودو صفحه را با بعضی تصاویر تاریخی در بر میگیرد، شخصیتی چند از ادبا ون ویسندگان آشنای مرحوم شیون چنین می خوانیم :

ابن  سینا فرزند  فرزانه بلخ  تالیفی دیپلوم انجنیرسید اکرم سینایی، که تحت عنوان (ابن سینا طبیب بی همتا ونابغۀ جهان و معالجات شگفت انگیز او) دریکصد وپنجاه صفحه بشمول عکسهای تاریخی آنزمان، سال گذشته بچاپ رسانیده است. این معرفی مختصررا تذکری از چند مصراع قصیدۀ شخص مولف گرامی آغاز میکنم :   

                                              ای بوعلی فرشتۀ تابان آدمی – ای عقل و هوش و دانش کم سان آدمی

فهم توبوده راهگشای جهان علم/ ای آفتاب فیض درخشان آدمی

درطب کجاست همچوتواستادبینظیر/ ازبس که تومعالج شاهان آدمی

آن میت کفن شده گردیده زنده جان/ ازلابلای دانش پنهان آدمی ادامه خواندن معرفی کتاب «ابن سینا فرزند فرزانه بلخ »٬ طبیب بی همتا نابغه جهان٬ اثر گران بهای دیپلوم انجنیرسید اکرم سینایی: نوشته پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی

    به علاقمندان ارجمندی که بعدازمطالعۀ قسمت اول این اثرپژوهشی وممتاز، اخیراٌ درشبکه های انترنت ومکالمات تلفونی خواهان تفصیل بیشتربعضی عناوین عمدۀ آن میباشند، اینک درآغاز شمۀ ازاظهارنظرمطبوعات جهان را راجع به محتویات کتاب موج سوم که به انگلیسی درچهارصفحۀ پشتی رنگین آن به چاپ رسیده، ترجمه وتقدیم میدارم :

نشریۀ فیگارو چاپ سویس: یک انسجام وترکیب فوق العاده ایکه نویسنده الوین تافلر فراترازهمه باور ها وایدیولوژی هاوبررسی های علمی نگاشته که نظریات اورا ممتاز وجالب ساخته است… این اثررا بادقت بخوانیدکه ذهنیت وروحیات تانرا روشنی می بخشد…                                                                                                           واشنگتن پست: موج سوم یک بررسی کلاسیک جهان فرداست، درحالیکه در پهنای رویدادهای تاریخی و پدیده های آینده سیرمیکند، ارتباط پوشیدۀ رادر موردتغییرات امروزی درساحۀ داد و ستد، حیات فامیلی، تکنالوژی، مارکیتها، سیاست وزندگی شخصی برملا میسازد. درعین حال حرکت متحول رابررسی کرده واتحادیه هاوکورپرویشن های امریکارامشوره میدهدتا ستراتژی خودرا دو باره بررسی کنند. همچنان به چینایی ها گوشزد میکندتا تلاشهای خودرا بطرف ریفور دموکراتیک سوق دهند… موج سوم یک تصویرروشن وقابل فهم جریان قرن بیست ویکم راکه درسراسرجهان درجهش است، ارائه میدهد… ادامه خواندن عنوان کتاب: « موج سوم» (قسمت دوم) به زبان انگلیسی نویسنده: الوین تافلرELVIN TOFFLER : ترجمه پروفیسور دکتور عبدالواسع لطیفی

  متن انگلیسی این کتاب پرمحتوا وآموزنده والهام بخش درمسیرتحولات و انقلابات مدنیت بشری را اخیراٌ درهفتۀ گذشته بعداز انتظارزیاد بطورقرض بین کتابخانه ها ازکتابخانۀ (کینگز تاون) بدست آوردم ودرعین زمان یک نسخۀ چاپ جدیدآن بامساعی نواسۀ عزیزم هیله حنیف ازانتشارات آمازون میسرشد که همین حالاپیش روی خوددارم وهمچنان ترجمه های فرانسوی وفارسی آن نیزمورداستفاده ام قراردارد.

خوانندۀ گرامی وفرزانه این نکتۀ مهم را مدنظرخواهدداشت که محتویات این کتاب که « 537  » صفحه را دربرگرفته، ازطرف چندین مرکزانتشارات از جمله ازطرف یونایتدپرس انترنشنل بررسی گردیده است، درهنگام مطالعه دقت وتوجه وتمرکز ذهنی راایجاب میکند ومعلومات وانتباهات ارزشمندی بدسترس میگذارد. ادامه خواندن   نظری در باره کتاب٬ موج سوم (به زبان انگلیسی) مؤلف: الوین تافلر Elvin Toffler – نوشتهٔ : پـروفیسـور داکتر عبـدالواسـع لطیـفی

چنان سیلابی سرازیر شد برگرد و نواح کابل

که نه درکلبه ها، در ودیوارماند ونه درباغ شاخچۀ گل

نعره کنان می غلتید آبهای سرکش ز هر کوه و کمر

تلاش مردم به مهارکردن چنین سیلاب بود بی اثر

ادامه خواندن سیلاب ویرانگـر کابل : پروفیسرداکتر عبدالواسع لطیفی 

من با  نویسندۀ پرکار ومتجسس آقای عتیق رحیمی٬  بادو وسیلۀ آشنایی پیداکردم، یکی اطلاع ازنشرکتاب او باعنوان(سنگ صبور) ودوم ازطریق شناسایی با پدر فرزانه وشاعر اوجناب حاکم صاحب عطاءالله رحیمی، که مدتیست در ورجینیا دریک عمار سالمندان درهمسایگی هم زندگی میکنیم و تقریبا هرروزه باهم دید وبازدید وتبادل نظر خاصتا براوضاع پرتلاطم افغانستان می کنیم . وقتی کتاب فرزند برومند اوعتیق جان که باری تلفونی درپاریس بااو مکالمه نمودم بدستم رسید، این جملات درصفحات اخیرکتابش نظرم راجلب نمودکه ترجمۀ فارسی آنرابه شما ارائه می دهم:

دریک روززمستان سرد ویخبندان شهرکابل، عابرین جسدمرد سقایی را یافتند که بافیرگلوله به تختۀ پشتش به قتل رسیده بود ویک سگ ولگرد جسد بیجان اورا کشان کشان به نزدیک یک منبع آب درحوالی هوتل انتر کانتیننتل نقل می داد. درهمان زمان در ستدیون کابل یک زن به جرم اینکه مرتکب زنا شده بود سنگسارمی گردید وعاشقش که یک تاجراهل هنود بود دریک باغ بردار آویخته شده بود…همچنان درشاهراه پرازدحام بین پاریس و امستردام یک مردچهل وپنج سالۀ افغان تبار فرانسوی دریک تصادم جان باخته بود…

متن رومان عتیق رحیمی به زبان فرانسوی بامکالمه وشرح حال دوطفلی با نام های شیرین ویوسف آغازمی یابد که درصبح هنگام درحالت نیمه خواب باید بستررا ترک بگویند واز خانه بیرون بروند… دربیرون منزل گرچه برف وبارانی نمی بارد ولی سرمای شدیدزمستان همه چیز رامنجمدساخته است، سرتاسرشهرکابل بازمین های خشک وآسمان کبود وکوههای خاکستری ودریای مکدرش به یک منطقۀ یخبندان تبدیل گردیده است واکثر مردم درزیرصندلی های گرم کنندۀ عنعنوی حتی اگر منقل آتش ندارند، میخکوب شده اند، اما عدۀ درآغاز صبحگاه جهت گرفتن وضو وادای نماز با شنیدن اذان ملای محل به سمت مقصود عجله دارند، و یوسف بایدآب وضوی برخی از نمازگزاران راتهیه کند، درغیرآن موردضربۀ شلاق وقمچین قرار خواهد گرفت، و شیرین دخترک پرخواب وخیال به فکرقصه های مادرخود که ازکشته شدن هندو ها بدست طالبان وتخریب مجسمه های بودا دربامیان حکایت میکرد، خواب شبانه از چشمانش فرارمی کرد… ادامه خواندن نظریات پروفیسرداکترعبدالواسع لطیفی بر کتابی تحت عنوان:سقا ها(حمل کنندگان آب به مردم) به لسان فرانسوی رومانیست از: نویسنده ٬ سینماگر و هنرمند چیره دست کشور عتیق رحیمی    

    وقتی ګزارش تکان دهنده و المناک سیلاب مدهش شهر فراه را با چشم سر دیدم یادم ازشعر حماسی سعدی امد که قحطسال دمشق را مواجه به خشکسالی وزمینسوزی وتلفات مالی وجانی شدید  ترسیم نمود ه بود ولی در شهر پر حاصل فراه سیلاب وآبخیزی ویرانګر مردم ومزارع و مواشی را به تباهی کشانید…اینک صحنه غم انګیز چنین چشمدید را در چند مصراع آزاد تقدیم میدارم :

            چنان سیلابی سرازیر شد اندر فراه

  که نه خانه و کاشانه ماند نه مزرعه و راه

  ناله برمیکشید طوفان در تلاطم مدهش امواج

  با رعد و برق و بادهای سخت همراه ادامه خواندن سیلاب ویرانګر فراه در زمستان همین سال ۲۰۱۹ -چشمدیدی از شبکه تلویزیونی طلوع : پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی

 حدود سه هفته قبل  سه کتاب مفصل ثبت مرتب و پی درپی تاریخی وقایع پر نشیب و فراز و بوقلمون ملت ومملکت افغانستان که با کوشش شگوفان و زحمات فراوان جناب الحاج محمدعظیم امینی، درکابل توسط مطبعۀ عازم بچاپ رسیده است، ازدست مدیر مدبر جریدۀ مردمی امید کوشان عزیز بدستم رسیدکه هفتصد و نود ونُه صفحه را با ارائه بعضی عکس هاو اسنادمعتبر دربر میگیرد و توسط واقعه نگار وپژوهشگرپرکار گرامی آقای امینی به نشررسیده است. اینک عناوین هرسه مجموعۀ پراستفاده رابه شما تقدیم می دارم :

کتاب اول : دولتمردان افغانستان در حدودصدسال اخیر، اززمان استقلال افغانستان تاامروز، یعنی 1919م تا2015 م .

کتاب دوم: وقایع مهم افغانستان درچهل سال سلطنت محمدظاهرشاه، یعنی از 1933 تا1973 م .

کتاب سوم: روزشماری جنگ های داخلی (تحمیلی) ازظهورتا زوال طالبان، یعنی از1994 تا 2001 م .

ناگفته نماندکه دوست وهمصنفی عزیزوگرامی ام داکترروان فرهادی درارائۀ مشوره هاو بازنگری کتابها کمک شایانی نموده اند. مولف ژرفنگر ومتجسس رویدادهای تاریخی افغانستان، آقای امینی درپیشگفتارخود زیر عنوان مطالبی با خواننده، چنین نوشته است:

« شادکردن قلبی بایک عمل نیک، بهتر ازهزاران سراست که به نیایش خم شده باشد.» (گاندی)

جنگ قدرت میان احزاب اسلامی، طالبان وگروههای ایدیولوژیک (از ظهور تا زوال طالبان)

فرزندان صادق، راستکار، خدمتگذار، تحصیل یافته ونیک اندیش بهترین ایام زندگی خودرا درراه خدمت به وطن، به همنوعان، خدمت به جامعه و آبادانی کشورخودسپری میکنند تانام نیک ازخودبجا بگذارند، نه ویرانی، قتل، غارت،خدمت به دشمن و جاسوسی به بیگانگان.

ادامه خواندن مجموعۀ کرونولوژی یاثبت مرتب وقایع تاریخی ملت ومملکت افغانستان گردآورنده٬ الحاج محمدعظیم امینی : از نگاه پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی

   در انتشارات  گذشته یادی از دو اثرممتاز مبارز راه آزادی« نلسن ماندلا » کرده بودم٬  اکنون مبارز راه  آزادی  انسان  و انسانیت  و تاریخ  نگار معروف راستین مردم رنج دیده  افغانستان « شادروان  میر غلام  محمد  غبار» را بریسی  مینمایم.

1- افغانستان درمسیرتاریخ، تألیف میرغلام محمدغبار

2- نامه هایی از زندان، نوشتۀ نلسن ماندلا

خوانندۀ نهایت گرامی یقینا بخاطرخواهید داشت که من در سلسلۀ  انتشارات، این سایت هردواثرفوق الذکررا بررسی کرده ام. عنوان نوشتۀ امروزی خودرا که یک جنبۀ مقایسوی هردواثر دارد، میگذارم:

ازمورخ  شاد روان میر غلام محمدغبار تا رئیس نلسن ماندلا :

گرچه چو برگ گل همه برباد رفته اند

هرگز گمان مبر که از یاد رفته اند

سرباز سربکف سخت ترین نبرد اند

پولاد زیست کرده و پولاد رفته اند

بهرحال، هردوشخصیت مبارز وممتاز سیاسی واجتماعی زمان خود، روزهای مشقت باری رادرزندانهای مخوف سردمداران وقت سپری کرده ویادداشتهای اسف انگیزخودرا باانتباه ازکرامت انسانی واحساس بشری خود وتعبیرات فشارهای پی درپی روحی وجسمی خود به رشتۀ تحریرآورده اندکه انعکاس دهندۀ دستبرد وتجاوز به حقوق حقۀ انسانی وشهروندی ازسوی حکمرانانست. ادامه خواندن یادی ازدو اثرممتازتاریخی، دومبارز راه آزادی 1- افغانستان درمسیرتاریخ، تألیف میرغلام محمدغبار 2- نامه هایی از زندان، نوشتۀ نلسن ماندلا : پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی

              ریشۀ مـا ، ساقۀ مـا، برگ مـا 

              ذره ذره هستی ما ، مرگ ما 

               جمله را مدیون آن وآب وگلیم 

              وای اگر پیوندها را بگسلیم

                                                       ( شادروان رازق فانی)

استادسابق دانشکدۀ هنرهای زیبای کابل، نویسنده، شاعر، پژوهشگرآثار تاریخی، دوست گرامی ام  جناب حامدنوید، که لیسانس رادررشتۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل، وماستری خودرا درتاریخ هنروشناخت مکاتب هنری از یونیورستی نیویارک بدست آورده است، درراستای علایق پیگیرش درنگهداری پیوندمحکمش به فرهنگ وهنرباستانی وطن عزیزافغانستان، شعر مقبول شادروان رازق فانی راکه دربالانوشتم، درآثار، درکنفرانسهاودرپدیده های شعری وهنری اش وعلایقش به وطن تمثیل میکند، ونویدگرامی خدمت بزرگی رادرهمه ابعاد ایفامیکند. یادم هست نخستین بار یک اثروتابلوی رسامی اش را که یک زن منزوی ونادار وپریشان رابا کودک گرسنه اش در بغل، بامهارت پرافتاده ترسیم نموده بود، دریکی ازمحافل شام معنوی عرفان به حاضرین فرزانه وعلاقمندتعریف نمودم، اخیراٌ دوهفتۀ قبل دریک محفل با شکوه کمیتۀ علمی افغان اکادمی به معرفی مختصرهمین اثرتازه اش که به زبان فارسی جدیداٌ بچاپ رسیده است، پرداختم. اینک اولترازهمه چندسطری ازمقدمه ویادداشت نویسندۀ گرامی جناب نوید را ارائه میدهم :

«غنای فرهنگی عظیمی که درسر زمین ما در درازای تاریخ به مشاهده میرسد، مرابدان واداشت تابه نگارش کتاب(هنرافغانستان درعرصۀ تاریخ) بپردازم وآنرابه هموطنان نهایت عزیز، بخصوص نسل جوان افغان که درطول سه دهه جنگ از فرهنگ اصیل خود دورمانده وشاید ازتاریخ تمدن شکوهمند میهن خود آگاهی کامل نداشته باشند تقدیم نمایم، تاباشدکه مصدرخدمتی درین راه گردم .

وقتی ازغنامندی فرهنگ ومدنیت های باستانی ایکه درنشیب وفراز زمانه هادرافغانستان امروزی شکوفاشده صحبت بعمل می آید، مرادازظهور پی درپی مکتبهای هنری اصیلی میباشدکه درادوارمختلف تاریخ ایجادشده وبه دست هنرمندان این مرز وبوم خلق گردیده وپرورش یافته است…  ادامه خواندن معرفی کتاب جناب استاد حـامـد نـوید پژوهشگر٬ شاعر٬ نویسنده و محقق کشور بنام هنرافغانستان در عرصۀ تاریخ : از طرف پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی

   درهمین هفتۀ که در جستجوی کتابی ازنویسندگان ارجمند وصاحب نظردر هجرت که جهت معرفی به علاقمندان فرزانۀ این بخش بودم، که تلفون کوشان عزیز مشفقانه بصداآمد وگفت اینباردرعوض کتاب، چندسی دی ثبت آواز موزیکال ودلنواز دوست گرامی، بیانگراشعار پرمحتوای ادبی وعرفانی زبان زیبای پارسی راخدمت میآرم تابامعرفی آن مشتاقان شعروادب مستفید شوند.

ثبت خوشنوای (کعبۀ دل) راجناب هاشمی فرهیخته وفرزانه بااین یاد نامۀ معروف ومقدس خداوندمتعال آغازنموده است :

به نام خدایی که جان آفرید      سخن گفتن اندر زبان آفرید

ثبت خوشنوای (کعبۀ دل) راجناب هاشمی فرهیخته وفرزانه بااین یاد نامۀ معروف ومقدس خداوند متعال آغازنموده است :

به نام خدایی که جان آفرید   –     سخن گفتن اندر زبان آفرید

خداوند بخشـــندۀ دستگیر   –   کریم خطاپوش پوزش پذیر

ادامه خواندن ( کعبۀ دل ) اشعار انتخابی مولانای بلخی ٬ ابوالمعانی بیدل ٬ صوفی عشقری و حافظ شیرازی را به آواز دوست گرامی، سید مصطفی هاشمی که بیانگراشعار پرمحتوای ادبی و عرفانی زبان زیبای پارسی دری میباشد ٬خدمت میآرم تابامعرفی آن مشتاقان شعر و ادب مستفید شوند : پروفیسور داکتر عبدالواسع لطیفی